Την παροχή αντισταθμιστικών οφελών από εκείνους που απολαμβάνουν σημαντικά έσοδα από τη χρήση του θαλάσσιου χώρου προς τους αλιείς, προανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Σε ομιλία του στο συνέδριο «Γαλάζιοι Ορίζοντες» που διοργανώνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ελευσίνα, ο κ. Σκυλακάκης τόνισε πως θεωρεί κλειδί για την προστασία της αλιείας τόσο την εξάλειψη της ψευτοερασιτεχνικής αλιείας όσο και την παροχή αντισταθμιστικών οφελών στους αλιείς από τη χρήση του θαλάσσιου χώρου.
Όπως ανακοινώθηκε, ο Θόδωρος Σκυλακάκης επισήμανε ότι οι δραστηριότητες που επιβαρύνουν το περιβάλλον, άρα και την αλιεία, θα πρέπει να αντισταθμίζουν αυτήν την επιβάρυνση με θετικά περιβαλλοντικά μέτρα, όπως επίσης και να παρέχεται αντισταθμιστικό όφελος σε αλιείς στις περιοχές που εγκαθίστανται ανεμογεννήτριες.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας διατύπωσε προτάσεις, για την επιδότηση των αλιέων στις περιπτώσεις που αναπτύσσονται άλλες δραστηριότητες, όπως τα θαλάσσια πάρκα με ανεμογεννήτριες.
Γαλάζιοι Ορίζοντες
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ο χώρος της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων, στο συνέδριο «Γαλάζιοι Ορίζοντες» που διοργανώνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ελευσίνα.
Παράλληλα, ανακοινώθηκε από τον ΥπΑΑΤ Λευτέρη Αυγενάκη, η επαναφορά της άδειας για ερασιτεχνική αλιεία με την τήρηση ηλεκτρονικού μητρώου από το ΥΠΑΑΤ, το οποίο όπως σημείωσε ο ΓΓ Γιώργος Στρατάκος, δεν θα εκχωρηθεί στο λιμενικό, όπως είχε γίνει παλαιότερα. Η άδεια θα έχει κλίμακες που θα αφορούν χωρο-χρονικές δυνατότητες. Στόχος επαναφοράς της άδειας ερασιτεχνικής αλιείας είναι να καταπολεμηθεί η παράνομη αλιεία και η «μαύρη αγορά» στον κλάδο.
Τα προβλήματα που επισημάνθηκαν, μέχρι στιγμής, είναι η αύξηση του κόστους παραγωγής, λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, το πρόβλημα που δημιουργείται με την καταστροφή αλιευτικών εργαλείων από θαλασσινά θηλαστικά, το πρόβλημα με την εισβολή ξενικών ειδών και ο περιορισμός της βιοποικιλότητας που προκαλεί η ανθρώπινη δραστηριότητα. Επισημάνθηκε ότι πρέπει να γίνουν επενδύσεις για διασφάλιση της βιώσιμης αλιείας και εκσυγχρονισμό του αλιευτικού στόλου για να υπάρχει το μικρότερο δυνατό αλιευτικό αποτύπωμα.
Οι χαιρετισμοί
Ο Virginijus Sinkevičius Επίτροπος Περιβάλλοντος Ωκεανών και Αλιείας (βιντεομήνυμα), είπε ότι η αλιεία και υδατοκαλλιέργεια είναι σημαντικο ίτομείς για την Ευρώπη, καθώς διατηρούν χιλιάδες δουλειές και σημαντικό εισόδημα σε τοπικές κοινότητες.Η Επιτροπή, είπε, συγχαίρει την Ελλάδα για τη στρατηγική της στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας ο οποίος αναπτύσσεται κάθε χρόνο, και προτρέπει την Ελλάδα να αναπτύξειεθνικό σχέδιο για τους υδάτινους χώρους.
Η Ε.Ε. , τόνισε ο Επίτροπος, είναι δεσμευμένη στην βιώσιμη ανάπτυξη και διαχείριση της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα του τομέα στο σήμερα και το μέλλον. Είναι ένα ζήτημα που μας αφορά όλους, οπότε πρέπει να δουλέψουμε μαζί.
Στη συνέχεια ο Μαργαρίτης Σχοινάς Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής (βιντεομήνυμα), αναφέρθηκε στη συνεργασία ΕΕ και Ελλάδος για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες και ανακοίνωσε ότι έγινε εφικτή η μείωση της υπεραλίευσης στη Μεσόγειο σε ποσοστό κάτω από 60%.
Ο κ. Σχοινάς χαρακτήρισε ευρωπαίο πρωταθλητή και χώρα πρότυπο την Ελλάδα στο ζήτημα της υδατοκαλλιέργειας, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη να οικοδομηθεί η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα του κλάδου με την ένταξη της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης.
Ο Karmenu Vella πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία (βιντεομήνυμα), χαρακτήρισε την Ελλάδα ηγέτη στην Ευρώπη στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας. Τόνισε τη σημασία της βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας με στόχο την κάλυψη του προβλήματος της επισιτιστικής επάρκειας και αναφέρθηκε στην ανάγκη για προστασία των αλιευτικών οικοσυστημάτων και τους κινδύνους που προκαλεί η υπεραλίευση.
Επισήμανε δε, την ανάγκη ένταξης της καινοτομίας και της επιστημονικής έρευνας στην υδατοκαλλιέργεια μέσα από τη συνεργασία παραγωγών και πολιτικής ηγεσίας. Εξήρε τέλος, την Ελλάδα για την πολιτική της καθώς έχει επιτύχει μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Κελέτσης: Ο ρόλος της αλιείας στην οικονομία
Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αρμόδιος για θέματα αλιείας Σταύρος Κελέτσης, μεταξύ άλλων είπε:
«Η αλιεία αποτελεί σημαντικό κλάδο του πρωτογενή τομέα που ξεκινά από τη θάλασσα και καταλήγει στο πιάτο ενεργοποιώντας και ενισχύοντας μια σειρά από άλλες οικονομικές δραστηριότητες .Η συνολική παραγωγή του 2022 ήταν αυξημένη σε σχέση με το 2021, αλλά παραμένει μειωμένη σε σχέση με το 2020 και 2019 λόγω της πανδημίας , της ενεργειακής κρίσης κτλ.
Σημαντικό βέβαια μέρος του αλιευτικού τομέα σήμερα ανήκει στις Υδατοκαλλιέργειες, ενός δυναμικού τομέα της οικονομίας. Το 2021 το 71% προερχόταν από την υδατοκαλλιέργεια και το 29% από την αλιεία. Το ίδιο έτος η Ελλάδα κατέλαβε την 4η θέση στην ΕΕ όσον αφορά την παραγωγή υδατοκαλλιέργειας, και την 16η σε ότι αφορά την συλλεκτική αλιεία.
Το 2022 τα ψάρια κατατάχθηκαν στην 4η θέση ως προς την αξία των εξαγωγών και 10η θέση ως προς τον όγκο.Ο συνολικός όγκος εξαγωγών αλιευμάτων ανήλθε σε 164.167 τόνους αξίας 940 εκ ευρώ, εκ των οποίων το 90% εξάχθηκε στην ΕΕ - 27 και το 10% σε τρίτες χώρες. Σχεδόν το 64% του όγκου και της αξίας εξαγωγών αφορούσε τσιπούρα και λαβράκι ιχθυοτροφείου.Είχαμε όμως και εισαγωγές 124,1 τόνους αξίας 705,9 εκ ευρώ. Το 45% από χώρες της ΕΕ, 55% από τρίτες χώρες.
Η καθαρή συμμετοχή αυτής της κατηγορίας στο ΑΕΠ του 2022 ήταν 233,9 εκ ευρώ δηλαδή το 9,5 της αξίας του συνόλου της αγροτικής παραγωγής της χώρας.Νομίζω πως οι τάσεις και οι αριθμοί μας δείχνουν το δρόμο για τις πολιτικές που πρέπει να ακολουθήσουμε. Ωστόσο μια παράμετρος που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη στη χάραξη της πολιτικής μας είναι οι νέες προκλήσεις της εποχής που δεν πρέπει να αγνοήσουμε και να πορευτούμε με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη βιώσιμη αλιευτική πολιτική, λαμβάνοντας υπόψη και την κλιματική αλλαγή.
Θα πρέπει με τις πολιτικές μας να αναζητήσουμε το σημείο ισορροπίας:Την «εξασφάλιση ενός δίκαιου βιοτικού επιπέδου στον πληθυσμό» που είναι ο στόχος της κοινής πολιτικής της ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 39 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕΕ) από τη μια και τον στόχο «της διατήρησης και της βιώσιμης εκμετάλλευσης των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής» , της «βιώσιμης αλιείας και υδατοκαλλιέργειας» που επιβάλλουν οι Κανονισμοί της Ένωσης».
Στρατάκος: επαναφορά της ερασιτεχνικής άδειας
«Η Ερασιτεχνική Αλιεία απαιτεί την υιοθέτηση βιώσιμων πολιτικών και ειδικών μέτρων διαχείρισης, αφενός ώστε να εξασφαλιστούν τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά πλεονεκτήματα που προέρχονται από την Ερασιτεχνική Αλιεία, και αφετέρου για να προστατευθούν οι θαλάσσιοι πόροι από την υπεραλίευση», επισήμανε στην τοποθέτησή του ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος.
Ο Γ.Γ τόνισε επίσης ότι : «Πρέπει να αναπτυχθεί και στη Χώρα μας μια αειφόρος Ερασιτεχνική Αλιεία, η οποία θα κινείται μέσα σε ορθά περιβαλλοντικά πλαίσια και δεν θα προκαλεί προβλήματα σε άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες της αλιείας.
Τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο διαχρονικά εχουν θεσπιστεί αυστηροί κανόνες για την άσκηση της Ερασιτεχνικής Αλιείας, που στόχο έχουν να παρέχουν εφόδια στα κράτη- μέλη ώστε αυτά με τη σειρά τους να διασφαλισουν ότι η ερασιτεχνική αλιεία διεξάγεται κατά τρόπο συμβατό προς τους στόχους της ΚΑΛΠ.
Σήμερα, σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση του εθνικού θεσμικού πλαισίου, είναι σε εξέλιξη από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η επεξεργασία νομοθετικής ρύθμισης, για την επαναφορά της άδειας ερασιτεχνικής αλιείας.
Με το νέο πλαίσιο στρατηγικής που σχεδιάζει και προωθεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στόχος είναι οι αποσπασματικές παρεμβάσεις, που συχνά έχουμε βιώσει ως τώρα, να δώσουν τη θέση τους σε μία ολιστική προσέγγιση στα μεγάλα θέματα της Ερασιτεχνικής Αλιείας.
