Συχνά πυκνά τα τελευταία δέκα χρόνια τουλάχιστον, επανέρχεται στην επικαιρότητα η σιδηροδρομική κάλυψη του λιμένα Λαυρίου. Σήμερα που η διασύνδεση της Αττικής λόγω της προσπάθειας δημιουργίας ισχυρού διακομετακομιστικού κέντρου, είναι στο προσκήνιο μετά και την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ και τις υπό εξέλιξη ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και του διαγωνισμού για το Θριάσιο, επανέρχονται και οι κινήσεις για το «Θηρίο» όπως λεγόταν παλιά η σιδηροδρομική γραμμή που ένωνε την Κηφισιά με το Λαύριο.
Ειδικότερα δημοσιεύτηκε στη «Διαύγεια» από την ΕΡΓΟΣΕ «Συγκρότηση Επιτροπής Σύνταξης Τευχών Δημοπράτησης για την κατάθεση Τεχνικού Δελτίου (Τ.Δ.) με τίτλο: «Τεχνικός Σύμβουλος υποβοήθησης της ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ στην σύνταξη των απαιτουμένων μελετών του έργου: Κατασκευή της προαστιακής Σιδηροδρομικής Γραμμής από τον κόμβο Κορωπίου (Χ.Θ. 10+800) έως τον τερματικό σταθμό του Λιμένα Λαυρίου (Χ.Θ. 42+800) για την δημοπράτηση αυτού με το σύστημα Μελέτη- Κατασκευή» (Α.Δ. 10239)
Να σημειωθεί ότι το θέμα της σιδηροδρομικής κάλυψης του Λαυρίου έχει ενταχθεί στο διευρωπαϊκό δίκτυο Μεταφορών και είχε αποτελέσει αντικείμενο διερεύνησης από ακτοπλοϊκές εταιρίες, με ταχύπλοες μονάδες στο στόλο τους, να μετέφεραν τα σκάφη αυτά στο εν λόγω λιμάνι υπό την προϋπόθεση της κάλυψης του από τον προαστιακό και το μετρό. Παράλληλα, η σημασία του λιμανιού ήταν και παραμένει στρατηγικής σημασίας για την ακτοπλοΐα καθώς μειώνει τις ώρες πλου στα νησιωτικά συγκροτήματα των Κυκλάδων και όχι μόνο.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι το 2007, ο Μιχάλης Λιάπης, τότε υπουργός μεταφορών, μετά τη σύσκεψη που είχε με τους εκπροσώπους της Τοπικής και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ανακοίνωνε ως χρονιά σταθμό το 2012, ενώ τα έργα θα ξεκινούσαν το 2008.
Έναν χρόνο μετά, το έργο ανακοινώθηκε ότι θα πήγαινε δύο χρόνια πίσω και το πρώτο τρένο θα έφτανε στο λιμάνι του Λαυρίου, το 2014, αυτή τη φορά με το μοντέλο σύμπραξης ιδιωτικού και δημόσιου τομέα (ΣΔΙΤ).
Τελικά, η νέα γραμμή θα έχει μήκος 31 χλμ και θα ξεκινάει αμέσως μετά τον σιδηροδρομικό σταθμό του Κορωπίου. Προβλέπεται να διαθέτει δύο σιδηροδρομικούς σταθμούς (στο Μαρκόπουλο και στο Λιμάνι του Λαυρίου) και 7 στάσεις (Καλύβια, Κουβαρά, Κερατέα, Αμφιτρόπη, Περιγιάλι Θορικό, Εκπαιδευτικό Κέντρο Λαυρίου).
Παρά το ότι είχε έχει τεθεί ως στόχος το έργο να δημοπρατηθεί μέσα στο 2015 και να ολοκληρωθεί μέχρι το 2020, υπήρξε καθυστέρηση, ελέω των πολιτικοοικονομικών εξελίξεων, ωστόσο φαίνεται ότι πλέον έχει μπει το νερό στο αυλάκι.
Με την ολοκλήρωση του έργου αναμένεται η διαδρομή Κορωπί Λαύριο, μήκους 31 χλμ. να εκτελείται σε 28 λεπτά και αυτή από το Λαύριο μέχρι την Αθήνα σε 55 λεπτά. Υπολογίζεται ότι η επέκταση θα εξυπηρετεί περίπου 300.000 επιβάτες καθημερινά, στους οποίους θα πρέπει να προστεθούν και όσοι θα χρησιμοποιήσουν το μέσο προκειμένου να προσεγγίσουν το Αεροδρόμιο από το λιμάνι του Λαυρίου αλλά και αντίστροφα.
Ο προϋπολογισμός του είναι μειωμένος στα 140 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά την υποδομή, αναμένεται να είναι ελαφριά κατασκευή με μικρές ταχύτητες.
Η νέα σιδηροδρομική γραμμή, θα ξεκινά από τον σημερινό κόμβο του προαστιακού στο Κορωπί και θα καταλήγει στον Νέο Λιμένα Λαυρίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΡΓΟΣΕ στη συγκεκριμένη γραμμή θα κινούνται πάνω από 50 εκατ. επιβάτες, καθώς το λιμάνι του Λαυρίου έχει απόσταση μόνο 15 λεπτά από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», ενώ είναι 60 μίλια μικρότερη απόσταση για τα νησιά του Αιγαίου απ΄ ό,τι το ταξίδι από τον Πειραιά (περίπου μία ώρα και είκοσι λεπτά μικρότερη διαδρομή).
Στη γραμμή με τη νέα χάραξη θα υπάρξουν και αρκετές ισόπεδες διαβάσεις στα σημεία συνάντησης με μικρές τοπικές οδούς.
Η καινούργια γραμμή θα έχει μέχρι την Κερατέα τη χάραξη του παλαιού τρένου της Λαυρεωτικής και στη συνέχεια θα ακολουθεί νέα χάραξη.
Ιστορία από το 1882
Το ιστορικό τρένο της Λαυρεωτικής ανήκε στους πάλαι ποτέ Σιδηροδρόμους Αττικής. Μάλιστα, έξι χιλιόμετρα γραμμής έχουν επιβιώσει μέχρι τις ημέρες μας και ανήκουν στην πρώην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (ΚΕΔ).
Οι Σιδηρόδρομοι Αττικής δημιουργήθηκαν με τον νόμο 1047/1882 με τον οποίο κυρώθηκε η σύμβαση μεταξύ του Δημοσίου και της Εταιρείας των Μεταλλουργείων Λαυρίου - επί διευθύνσεως Φωκίωνος Νέγρη - για την κατασκευή και εκμετάλλευση της σιδηροδρομικής γραμμής από Αθήνα έως Λαύριο, πλάτους ενός μέτρου, «μετά διακλαδώσεως εκ Χαλανδρίου μέχρι Κηφισιάς».
Στις 15 Φεβρουαρίου 1901 με τον νόμο 2825/1901 συνήφθη συμπληρωματική σύμβαση, με την οποία η εταιρεία ανέλαβε να κατασκευάσει άλσος στην Κηφισιά με δαπάνη 600.000 δρχ. Ο συγκεκριμένος σιδηρόδρομος δόθηκε προς εκμετάλλευση το 1885, είχε μήκος 73,5 χλμ και για την κατασκευή του δαπανήθηκαν 5,7 εκατ. δραχμές της εποχής.
Η ανάπτυξη του Λαυρίου προσέφερε στους Αττικούς Σιδηροδρόμους αξιόλογη επιβατική κίνηση, η οποία διεκόπη όταν το Λαύριο άρχισε να παρακμάζει. Ο τότε μέτοχος, η παλιά Ηλεκτρική Εταιρεία του Λαυρίου προσπάθησε μέσα από δάνεια να συγκρατήσει την πτώση της εταιρείας, αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατόν, λόγω του πολέμου και, κυρίως, του αναδυόμενου ανταγωνισμού από το αυτοκίνητο.
Στη συνέχεια, η εταιρεία Power & Traction, η οποία είχε υπογράψει σύμβαση παραχώρησης με το Δημόσιο για την παραγωγή και διανομή ηλεκτρικού ρεύματος σε ακτίνα 20 χλμ από την πλατεία Ομονοίας, αλλά και τη λειτουργία κι εκμετάλλευση του Τραμ και του τότε δικτύου των σημερινών ΗΣΑΠ (Πειραιάς - Ομόνοια), αγόρασε το 90% των μετοχών των Σιδηροδρόμων Αττικής.
Το 1929, με το νόμο 4420, η μεν κύρια γραμμή του Λαυρίου από το Ηράκλειο έως το Λαύριο παραχωρήθηκε στους ιστορικούς Σιδηροδρόμους Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου (ΣΠΑΠ), έναντι 11 εκατ. δρχ, ενώ η γραμμή Αθηνών - Κηφισιάς πέρασε στην Ηλεκτρική Εταιρία Μεταφορών (ΗΕΜ), που λειτουργούσε έως τότε το εκτεταμένο δίκτυο Τραμ των Αθηνών, με την υποχρέωση να γίνει ηλεκτροκινούμενο και να κατασκευάσει με δική του δαπάνη την ενωτική γραμμή από τους Μύλους έως το Ηράκλειο.
Η λειτουργία της γραμμής σταμάτησε το 1938 μαζί με το «Θηρίο».
Α.Σχ.
