Του Χρήστου Κώνστα, αποστολή στην Ντόχα *
Δεκαοκτώ μήνες μετά τον πολιτικό, γεωγραφικό, οικονομικό αποκλεισμό του Κατάρ από τους γείτονες και τους... συγγενείς του (Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, Μαυριτανία, Υεμένη, Μαλδίβες και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα), η μικρή χώρα των 3 εκατομμυρίων κατοίκων, όχι μόνο μετέτρεψε την κρίση σε μοναδική ευκαιρία αλλά επιπλέον ανοίγει νέους ορίζοντες που ξεπερνούν τα στενά όρια του Περσικού κόλπου και αγγίζουν -κυριολεκτικά- κάθε γωνιά του πλανήτη.
Το Κατάρ δεν είναι μια συνηθισμένη Ισλαμική Δημοκρατία. Η χώρα ανήκει στον εμίρη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θανί.
Οι φωτογραφίες του βρίσκονται παντού, στον δρόμο, στα δημόσια κτίρια, στις κεντρικές λεωφόρους.
Οι υπουργοί είναι διορισμένοι αλλά ελέγχονται από τοπικά συμβούλια. Μόλις πριν από ένα μήνα έγινε ριζικός ανασχηματισμός της κυβέρνησης.
Οι γυναίκες στο Κατάρ κατέχουν κυβερνητικά αξιώματα, σπουδάζουν, εργάζονται και διασκεδάζουν ελεύθερα και άνετα, μέσα στα όρια που θέτει η παράδοση και η θρησκεία. Οι ξένοι εργάτες απολαμβάνουν όλων των συνηθισμένων στην Ευρώπη δικαιωμάτων και επιπλέον υπάρχει ειδικός φορέας για την κοινωνική τους προστασία. Η μόρφωση και η ιατρική περίθαλψη, υψηλού επιπέδου, προσφέρεται δωρεάν σε όλους τους κατοίκους. Η χώρα είναι μικρή, περίπου σαν την Πελοπόννησο.
Οι ντόπιοι κάτοικοι μόλις ξεπερνούν τις 300.000, ενώ οι αλλοδαποί που ζουν και εργάζονται στο Κατάρ είναι περισσότεροι από 3 εκατομμύρια. Ανάμεσά τους και 5.000 Έλληνες, καλοπληρωμένοι εργαζόμενοι, όχι μόνο στις κατασκευαστικές και ναυτιλιακές εταιρείες, αλλά και στις πάσης φύσεως υπηρεσίες (χρηματοοικονομικές, ιατρικές, φαρμακευτικές, ξενοδοχειακές, συμβουλευτικές και άλλες πολλές). Υπάρχει και ελληνικό σχολείο, όπως και Ελληνορθόδοξη εκκλησία που υπάγεται στο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων.
Πριν από 15 χρόνια, το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα του Κατάρ μετά βίας άγγιζε τα 10 δισ. δολάρια. Σήμερα έχει ήδη ξεπεράσει τα 200 δισ. δολάρια, το τρίτο μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο. Το Κατάρ έχει πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στον πλανήτη. Επενδύει ωστόσο στην επόμενη εποχή, στις φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας.
Η εξωτερική πολιτική του Κατάρ είναι μοναδική. Το σύνθημα είναι απλό: «Δεν αναμιγνύουμε τις δουλειές με την πολιτική. Σεβόμαστε οποιαδήποτε κυβέρνηση διοικεί τις χώρες με τις οποίες έχουμε συνεργασία». Έτσι το Κατάρ έχει πολύ καλές σχέσεις με το Ιράν, ταυτόχρονα όμως φιλοξενεί μια τεράστια αμερικανική στρατιωτική βάση, την Al Udeid Air Base, η οποία διαδραματίζει κομβικό ρόλο για όλες τις κατά καιρούς αμερικανικές αεροπορικές δραστηριότητες στον Κόλπο.
Η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία Qatar Petroleum έχει σχηματίσει κοινοπραξία με την αμερικανική Exxon Mobil για την έρευνα, ανάπτυξη και εκμετάλλευση των υπεράκτιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της Κύπρου.
Το εμιράτο του Κατάρ έχει άριστες σχέσεις τόσο με την Τουρκία όσο και με την Ελλάδα. Διατηρεί προνομιακές στρατηγικές και οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία, αλλά συνεχίζει να τροφοδοτεί με πετρέλαιο τη Σαουδική Αραβία, καλύπτοντας το 30% των αναγκών της, η οποία ωστόσο πρωταγωνιστεί στον στρατηγικό, διπλωματικό, εμπορικό και γεωγραφικό αποκλεισμό του.
Το Κατάρ δεν έχει ανάγκη κεφαλαίων. Έχει όμως ανάγκη καινοτόμων επιχειρήσεων.
Προσελκύει επιχειρηματικούς ομίλους από ολόκληρο τον πλανήτη, με τις ζώνες ελεύθερου εμπορίου οι οποίες προσφέρουν μοναδικά γενναιόδωρα κίνητρα. Το Qatar Financial Centre Authority έχει δημιουργήσει ένα ξεχωριστό φορολογικό αλλά και νομικό πλαίσιο βασισμένο στο αγγλικό δίκαιο.
Το μεγάλο μυστικό είναι ότι το Κατάρ επενδύει στην καινοτομία και όχι στις υποδομές. Επενδύει στην τεχνολογία και εξασφαλίζει ενεργειακή αυτονομία. Προσφέρει πλήρη ιδιοκτησία στους επιχειρηματίες, σε αντίθεση με άλλες χώρες της περιοχής, όπου είναι υποχρεωτική η συμμετοχή εγχώριων εταιρειών.
Μοναδική προϋπόθεση, η επιχείρηση να απασχολεί τουλάχιστον 15 εργαζομένους και να δραστηριοποιείται σε δύο αγορές.
Όχι μόνον στο Κατάρ, αλλά και σε μία άλλη χώρα οπουδήποτε στον κόσμο. Όλα δείχνουν ότι μέσα στα επόμενα 5 χρόνια θα έχουν επενδυθεί περισσότερα από 200 δισ. δολάρια στην QFCA και αυτή είναι η απάντηση του εμιράτου στο εμπάργκο και τον αποκλεισμό των «συγγενών» του.
Το 2022 το Κατάρ θα φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου το οποίο για -προφανείς κλιματολογικούς λόγους- πρώτη φορά θα πραγματοποιηθεί μέσα στον χειμώνα «όταν οι παίκτες βρίσκονται σε μεγάλη φόρμα» και όχι το καλοκαίρι «που όλοι είναι κουρασμένοι».
Κατασκευάζονται ήδη 8 κορυφαίας τεχνολογίας αθλητικές εγκαταστάσεις, ανοικτές αλλά με ατομικό κλιματισμό σε κάθε θέση θεατή, οι οποίες θα παραδοθούν ως ένδειξη καλής θέλησης, αφοσίωσης και αξιοπιστίας δύο χρόνια νωρίτερα από την έναρξη των αγώνων για να επιθεωρηθούν από τη FIFA. Ηδη έχει σχεδιαστεί η μελλοντική -μετά το 2022- αναμόρφωση και αξιοποίησή τους.
Επενδύει παντού στον πλανήτη
Η μέχρι σήμερα εμπειρία της οικογένειας του εμίρη Αλ Θανί από τις τοποθετήσεις του στην Ελλάδα δεν είναι η καλύτερη. Αντιθέτως. Ωστόσο το Κατάρ έχει ανάγκη την Ελλάδα και η Ελλάδα έχει μια ακόμη μεγάλη ευκαιρία να προσελκύσει ένα μικρό μόνο μέρος του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του εμιράτου, που ισοδυναμεί με το σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα μας.
Ο πρόεδρος του Επιχειρηματικού Συμβουλίου και της Επιτροπής Φιλίας Ελλάδας-Κατάρ Παναγιώτης Μίχαλος εξήγησε στον «Φ» τη διάσταση της νέας ευκαιρίας που δημιουργείται:
«Ζούμε μια εποχή όπου δημιουργείται μία νέα τάξη πραγμάτων, αυτό δημιουργεί ευκαιρίες για περαιτέρω ενίσχυση των εμπορικών δεσμών της χώρας μας με τον αραβικό κόσμο γενικά, αλλά και με το Κατάρ ειδικά».
* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 14ης Δεκεμβρίου
