Με τα φορολογικά έσοδα να ξεπερνούν τον στόχο του Οκτωβρίου κατά 341 εκατ. ευρώ σε μηνιαία βάση, ο προϋπολογισμός έκλεισε το δεκάμηνο με υπέρβαση φορολογικών εσόδων της τάξεως των 1,236 δισ. ευρώ. Προς το παρόν επομένως, η εξέλιξη της πανδημίας και ο πληθωρισμός δεν φαίνεται να επηρεάζουν τον προϋπολογισμό.
Ωστόσο, η κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού λόγω της ενεργειακής κρίσης με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, να απευθύνει έκκληση για αυτοσυγκράτηση προς τις επιχειρήσεις όσον αφορά στις αναπροσαρμογές των τιμοκαταλόγων τους.
«Ο Οκτώβριος ήταν καλός μήνας για τα φορολογικά έσοδα που αυξήθηκαν κατά 341 εκατ. ευρώ ή 7,4% έναντι του μηνιαίου στόχου. Είναι σαφές ότι η οικονομία βρίσκεται σε δυναμική τροχιά ανάκαμψης, που επιβεβαιώνεται και από τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συνοδεύεται και από σημαντική μείωση της ανεργίας. Οι αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων και των πρώτων υλών, οι οποίες δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στο διάστημα αυτό, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις επιχειρήσεις με ιδιαίτερη αυτοσυγκράτηση σε ό,τι αφορά τη μεταφορά του σχετικού κόστους στις τιμές καταναλωτή, και να συνυπολογίσουν στις αποφάσεις τους ότι έχουν μπροστά τους μια περίοδο δυναμικής ανάπτυξης στην οποία θα μπούμε από το 2022 και στα επόμενα χρόνια, την οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διακυβεύσουμε παρασυρόμενοι στον φαύλο κύκλο των πληθωριστικών προσδοκιών» δήλωσε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών παρουσιάζοντας την πορεία των οικονομικών αποτελεσμάτων στο 10μηνο.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2021, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 11,522 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 11,576 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025 και ελλείμματος 13,451 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 7,204 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 7,272 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 9,065 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 44,131 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 338 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Ωστόσο στη στοχοθεσία του ΜΠΔΣ είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη το μήνα Οκτώβριο 2021, δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) ύψους 1,718 δις ευρώ, η οποία μετατοπίζεται χρονικά το επόμενο έτος. Εξαιρουμένης αυτής, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1,380 εκατ. ευρώ ή 3,1% έναντι του στόχου παρά τα μειωμένα έσοδα του ΠΔΕ.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 47,944 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 456 εκατ. ευρώ ή 0,9% έναντι του στόχου. Εξαιρουμένου του προαναφερόμενου ποσού από το RRF, τα συνολικά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1,262 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 38,642 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,236 δισ. ευρώ ή 3,3% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Η υπέρβαση αυτή οφείλεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων που αφορά τις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2020 καθώς και στα αυξημένα έσοδα ΦΠΑ που εκτιμάται ότι προήλθαν κυρίως από την αυξημένη τουριστική κίνηση. Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3,812 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 118 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3,930 δισ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3,551 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 491 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Οκτώβριο 2021 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4,681 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 1,696 δισ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο διότι η δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) ποσού 1,718 δισ. ευρώ που είχε αρχικά προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον μήνα Οκτώβριο 2021, τελικά μετατοπίζεται χρονικά για το επόμενο έτος.
Συνεπώς εξαιρουμένης αυτής, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 22 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,174 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1,606 δισ. ευρώ, αλλά εξαιρουμένης της ανωτέρω μετατοπισθείσας χρονικά δόσης από το RRF, τα συνολικά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 112 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4,963 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 341 εκατ. ευρώ ή 7,4% έναντι του μηνιαίου στόχου, γεγονός που οφείλεται στους ίδιους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω σε σωρευτική βάση.
Οι επιστροφές εσόδων του Οκτωβρίου 2021 ανήλθαν σε 493 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 90 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (403 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 54 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 194 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2021 ανήλθαν στα 55,653 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 392 εκατ. ευρώ ή 0,7% έναντι του στόχου (56,045 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2022-2025.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάζεται υπέρβαση στόχου στην κατηγορία των μεταβιβάσεων η οποία οφείλεται κυρίως σε αυξημένες επιχορηγήσεις προς τους ΟΚΑ κατά 677 εκατ. ευρώ.
Επιπρόσθετα, επιταχύνθηκαν οι πληρωμές που προορίζονται για την εξυπηρέτηση των σχετικών συμβάσεων των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (κατηγορία αποκτήσεων παγίων περιουσιακών στοιχείων). Σε σχέση με τον αρχικό στόχο αυξήθηκαν κατά 471 εκατ. ευρώ.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών παρουσίασαν μείωση σε σχέση με τον στόχο κατά 479 εκατ. ευρώ.
Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για την περίοδο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου, έχει ως εξής:
α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους 1.959 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 1,620 δισ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και 1,108 δισ. ευρώ από το ΠΔΕ,
γ) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 744 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν,
δ) η επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 225 εκατ. ευρώ, για την αποπληρωμή δανείων πληγέντων από την πανδημία,
ε) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 736 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
στ) η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ύψους 117 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ζ) οι δαπάνες σχετικά με το ταμείο εγγυοδοσίας επιχειρήσεων ύψους 220 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
η) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε επιχειρήσεις εστίασης για προμήθεια πρώτων υλών ύψους 203 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
θ) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 182 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ι) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 100 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ και
ια) η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ κατά την εφαρμογή των μέτρων στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων, ύψους 703 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2021 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 3,791 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων δαπανών για μέτρα κατά της πανδημίας και των αυξημένων πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων στο σκέλος του τακτικού προϋπολογισμού.
