Από σήμερα η Ελλάδα κατατάσσεται στην επενδυτική βαθμίδα με κάθε επισημότητα. Ο οίκος Standard and Poors γίνεται ο 4ος που αναβαθμίζει στη συγκεκριμένη κλίμακα την Ελλάδα και ο δεύτερος αναγνωρισμένος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Όντας όμως από τους μεγαλύτερους «παίκτες» σε παγκόσμιο επίπεδο, η σημερινή κίνηση θα έχει αντίκτυπο στην αγορά. Δεν είναι απαραίτητο ότι τη Δευτέρα θα καταγραφεί μείωση στην απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου. Άλλωστε, η σημερινή ιστορική εξέλιξη, ήταν εν πολλοίς προδιαγεγραμμένη. Αυτό που περιμένουν στο οικονομικό επιτελείο και στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, είναι η στροφή «ποιοτικών» κεφαλαίων προς τα ελληνικά ομόλογα.
Διαχειριστές μεγάλων επενδυτικών κεφαλαίων ουσιαστικά θα υποχρεωθούν από το καταστατικό τους να αγοράσουν Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι μόνο οι πελάτες της S&P θα κληθούν να αγοράσουν τίτλους αξίας τουλάχιστον 6-7 δισ. ευρώ μέσα στο επόμενο διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει δυνητική ζήτηση ικανή να απορροφήσει και τις όποιες ρευστοποιήσεις γίνουν από τα hedge funds που επί μια 12ετία «έπαιξαν» με τα γκρεμισμένα ελληνικά χαρτιά αλλά και να καλύψει το περιορισμένης έκτασης δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας για το 2024.
Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας γίνεται πλέον με κάθε επισημότητα. Υπάρχει η σφραγίδα από δύο αναγνωρισμένους οίκους ο ένας εκ των οποίων κολοσσός, η ΕΚΤ δεν έχει λόγο να διατηρεί την Ελλάδα σε ειδικό καθεστώς και πλέον ανοίγει ο δρόμος και για τις τράπεζες αλλά και για τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνότερο χρήμα.
Η διεθνής συγκυρία δεν βοηθάει να φανούν τα οφέλη όμως αυτά υπάρχουν. Ο δε Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, μπορεί πλέον να καταστρώνει τα σχέδιά του για το επόμενο χρονικό διάστημα με γνώμονα την περαιτέρω βελτίωση της καμπύλης των ελληνικών ομολόγων αλλά και τη συγκράτηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους.
Τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα που έχουν κόστος διατήρησης, θα μπορούν πλέον με μεγαλύτερη άνεση να αξιοποιηθούν για να μειωθεί το χρέος. Θα προχωρήσουν ακόμη περισσότερες κινήσεις πρόωρης αποπληρωμής χρέους (σ.σ το Δεκέμβριο θα γίνει κανονικά η καταβολή των 5,7 δις. ευρώ για την αποπληρωμή των GLFs) ενώ φτιάχνεται το έδαφος και για τη σταδιακή μείωση της έκθεσης στα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου.
Επόμενος στόχος και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τους δύο εναπομείναντες οίκους (Fitch που μας αξιολογεί αρχές Δεκεμβρίου αλλά και Moody’s που έδωσε προ εβδομάδων τη διπλή αναβάθμιση) αλλά και η απώλεια της «ρετσινιάς» που φέρνει την Ελλάδα να έχει τη μεγαλύτερη αναλογία του χρέους αναλογικά με το ΑΕΠ της.
Από το Α- στο Selective Default και πίσω στην επενδυτική βαθμίδα
Είναι 7 Δεκεμβρίου του 2009. Η Standard and Poor’s ανακοινώνει ότι θέτει στο «μικροσκόπιο» τη βαθμολογία της Ελλάδας εκτιμώντας ότι μπορεί να υπάρξουν αρνητικές επιπλοκές. Είναι η περίοδος που τα ελληνικά ομόλογα εξακολουθούν να βαθμολογούνται με Α- από τον αμερικανικό οίκο. Η κατρακύλα, έχει ήδη ξεκινήσει. Στις 24 Φεβρουαρίου του 2010, η βαθμολογία έχει ήδη πέσει στο ΒΒΒ+, στις 27 Απριλίου της ίδιας χρονιάς χάνουμε την επενδυτική βαθμίδα πέφτοντας στο ΒΒ+, τον Μάιο του 2011 πέφτουμε ακόμη περισσότερο στο Β/C και από τον Ιούνιο του 2011 η βαθμολογία είναι πλέον CCC -και τον Ιούλιο CC παραπέμποντας σε «σκουπίδια».
H χαριστική βολή έρχεται στις 27 Φεβρουαρίου του 2012: το SD από την S&P σημαίνει Selective Default. Επιλεκτική χρεοκοπία γεγονός που ανοίγει τον δρόμο για το μεγαλύτερο κούρεμα κρατικού χρέους στην ιστορία. Από αυτό το σημείο και μετά, ξεκινά μια μακρά και επίπονη προσπάθεια να ξαναχτιστεί αυτό που γκρεμίστηκε μέσα σε μια διετία.
Το 2015, είναι μια ακόμη σκληρή χρονιά. Νέες υποβαθμίσεις τον Φεβρουάριο του 2015 εν μέσω της «υπερήφανης διαπραγμάτευσης», μια ακόμη τον Απρίλιο του 2015 και μια ακόμη τον Ιούνιο του 2015 λίγο πριν την υπογραφή του 3ου μνημονίου και ενώ η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ φαντάζει πιο πιθανή από ποτέ. Το ταξίδι της επιστροφής, ξεκινά από το CCC-. H ολοκλήρωση της περίφημης πολύωρης διαπραγμάτευσης τον Ιούλιο του 2015, φέρνει και την πρώτη αναβάθμιση στο CCC+. Τον Ιανουάριο του 2016, όταν πλέον έχει ξεκαθαρίσει ότι η Ελλάδα θα τηρήσει τους όρους του 3ου μνημονίου, έρχεται η αναβάθμιση στο B-.
H επόμενη αναβάθμιση γίνεται τον Ιανουάριο του 2018 όταν πλέον έχουν αρχίσει να παράγονται τα περίφημα «υπερπλεονάσματα» και η Ελλάδα ανεβαίνει στο Β. Η ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου τον Ιούνιο του 2018 μας ανεβάζει στο Β+ και μετά αναλαμβάνει η σημερινή κυβέρνηση.
Πρώτη κίνηση της S&P μετά τις εκλογές του Ιουλίου του 2019, γίνεται τον Οκτώβριο του 2019 με την βαθμολογία να ανεβαίνει στο ΒΒ-. Η επόμενη κίνηση γίνεται τον Απρίλιο του 2021 (ΒΒ) και το ΒΒ+, τελευταίο σκαλί πριν από την επενδυτική βαθμίδα, δίδεται στις 22 Απριλίου 2022. Μισό βήμα ακόμη στις 21 Απριλίου του 2023 για να χαρακτηριστούν οι προοπτικές θετικές και κάπως έτσι φτάσαμε στην σημερινή ημέρα.