Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σε μία κίνηση που προκαλεί αίσθηση και θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να αλλάξει έως ένα βαθμό τον τραπεζικό χάρτη στην Ελλάδα προχώρησε ο Μιχάλης Σάλλας, αναλαμβάνοντας να στηρίξει ως στρατηγικός επενδυτής την κεφαλαιακή ενίσχυση της Παγκρήτιας Τράπεζας.
Ο κρητικός τραπεζίτης επανέρχεται στο προσκήνιο, μετά την αποχώρησή του το περασμένο καλοκαίρι από τη θέση του προέδρου της Τρ. Πειραιώς και φαίνεται διατεθειμένος να οδηγήσει την ανάκαμψη της μεγαλύτερης συνεταιριστικής τράπεζας στη χώρα.
Τραπεζικά στελέχη και άνθρωποι της αγοράς χαρακτηρίζουν σημαντική την απόφαση του κ. Σάλλα να αποκτήσει μερίδες που αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 15% του συνεταιριστικού κεφαλαίου της Παγκρήτιας, ενέργεια που υποδεικνύει ότι βλέπει ανάπτυξη σε έναν κλάδο που εστιάζει στις τοπικές κοινωνίες και έχει πρωταρχικό στόχο τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η κίνηση Σάλλα λαμβάνει χώρα σε μία περίοδο που οι συνεταιριστικές τράπεζες θεωρούνταν «ξεχασμένες» καθώς οι προβολείς πέφτουν στους μεγαλύτερους τραπεζικούς ομίλους και στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Την ίδια ώρα, βλέπουν το φως της δημοσιότητας διάφορα σενάρια για το μέλλον των κλάδου, με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο να δηλώνει πως ένα κύμα συνεταιριστικών τραπεζών είναι συστατικό στοιχείο της αναπτυξιακής πολιτικής.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το liberal.gr, δεν αποκλείεται μέσα στο προσεχές διάστημα να υπάρξουν και άλλες κινήσεις στο χώρο των συνεταιριστικών τραπεζών, οι οποίες δεν θα επικεντρωθούν μόνο στην κεφαλαιακή ενίσχυση αλλά και στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs).
Σήμερα λειτουργούν στην επικράτεια 9 συνεταιριστικές τράπεζες, έναντι 16 προ κρίσης. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο προσχέδιο του επικαιροποιημένου μνημονίου, έχουν διορία μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2017 να βρουν τα κεφάλαια που ενδεχομένως απαιτούνται για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Προς αυτή την κατεύθυνση, αναμένεται να υπάρξει σύντομα ενημέρωση από την Τράπεζα της Ελλάδος για τα κεφαλαιακά κενά που θα κληθούν να καλύψουν έως τον ερχόμενο Ιούνιο.
Οι συνεταιριστικές τράπεζες έχουν περάσει από... σαράντα κύματα τα τελευταία χρόνια, ακολουθώντας την πρωτοφανή συγκέντρωση του εγχώριου τραπεζικού κλάδου. Διαφέρουν σημαντικά από τα μεγαλύτερα τραπεζικά σχήματα και παρά τις… αμαρτίες του παρελθόντος θεωρείται ότι έχουν τα απαραίτητα συστατικά για να αποτελέσουν μοχλό ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας και της πρωτογενούς παραγωγής στην ελληνική περιφέρεια και να συμβάλλουν στην ανάκαμψη.
Χαοτική διαφορά με την Ευρώπη
Στην Ελλάδα, το συνολικό μερίδιο αγοράς των συνεταιριστικών τραπεζών δεν ξεπερνά το 1,5%, ωστόσο στην Κρήτη παρατηρείται το φαινόμενο οι δύο συνεταιριστικές τράπεζες Παγκρήτια και Χανίων να ελέγχουν περίπου το 20% της συνολικής τραπεζικής αγοράς του νησιού!
Στην Ευρώπη εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο οι συνεταιριστικές τράπεζες ελέγχουν περίπου το 25% των συνολικών τραπεζικών εργασιών, με ηχηρά παραδείγματα τις γαλλικές συνεταιριστικές τράπεζες, τις ολλανδικές αλλά και τα γερμανικά Sparkassen, τα οποία μάλιστα επικαλέστηκε ο κ. Τσακαλώτος για να περιγράψει το πρότυπο στο οποίο θα σχεδιαστεί το μέλλον του κλάδου.
Ο θεσμός των συνεταιριστικών τραπεζών στη χώρα μας μετρά περίπου 115 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά, καθώς το 1900 ιδρύθηκε η Συνεταιριστική Τράπεζα Λαμίας, με τη μορφή απλού σωματείου, όντας μια πρωτόλεια μορφή ενός βραχίονα βοήθειας προς αγρότες, βιοτέχνες κ.λπ.
Το 2001 το σύνολο των συνεταιριστικών τραπεζών προχώρησε στη δημιουργία της Πανελλήνιας Τράπεζας, η οποία έκτοτε λειτούργησε ως εμπορική τράπεζα και «ομπρέλα» υποστήριξης και τεχνογνωσίας στις υπόλοιπες. Η ουσιαστική ανάπτυξη των συνεταιριστικών τραπεζών έγινε μετά το 2000 πατώντας στο νόμο 2076/92.
Οι συνεταιριστικές τράπεζες που λειτουργούν σήμερα στη χώρα είναι οι: Ηπείρου, Θεσσαλίας, Καρδίτσας, Έβρου, Σερρών, Δράμας, Πιερίας, Παγκρήτια και Χανίων.
Την περίοδο 2012-2014 ανακλήθηκε η άδεια 6 τραπεζών (Αχαΐας, Λαμίας, Λέσβου, Δωδεκανήσου, Δυτικής Μακεδονίας και Εύβοιας, ενώ τελευταία ανακλήθηκε η άδεια της Τράπεζας Πελοποννήσου.
Ποια είναι η Παγκρήτρια Τράπεζα
Η Παγκρήτια Τράπεζα έχει ιστορία 22 χρόνων και είναι η μεγαλύτερη συνεταιριστική τράπεζα στη χώρα με περισσότερους από 83.000 συνεταίρους. Ξεκίνησε τη λειτουργία της ως πιστωτικό ίδρυμα του Ν. Ηρακλείου τον Ιούνιο του 1994 και αναπτύχθηκε με ταχύτατους ρυθμούς, κάνοντας αισθητή την παρουσία της στην οικονομική ζωή της Κρήτης, αλλά και ευρύτερα.
Οι καταθέσεις της φτάνουν τα 1 δισ. ευρώ, ενώ τα δάνεια τα 1,6 δισ. ευρώ, με το 85% εξ αυτών να έχουν χορηγηθεί σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η σημαντική θέση της Παγκρήτιας στην τοπική αγορά αποδεικνύεται από το γεγονός ότι κατέχει μερίδιο αγοράς στις καταθέσεις άνω του 14% στην Κρήτη και άνω του 21% στο νομό Ηρακλείου.
Η Παγκρήτια Τράπεζα έχει 55 καταστήματα πανελλαδικά, με τα 48 να βρίσκονται στην Κρήτη. Πιο αναλυτικά, ναυαρχίδα της τράπεζας είναι ο Νομός Ηρακλείου όπου διατηρεί 31 καταστήματα, 9 έχει στο Νομό Λασιθίου, 5 στα Χανιά και 3 στο Ρέθυμνο. Στην Αττική έχει 4 καταστήματα, στη Θεσσαλονίκη 2 και ένα στις Κυκλάδες, στη Μήλο.
