Τις επιπτώσεις για την ιταλική οικονομία στην περίπτωση που η χώρα αποχωρήσει από την Ευρωζώνη προσπαθεί να περιγράψει σε έκθεσή της η Capital Economics. Οι αναλυτές του οίκου απαντούν σε έξι καίρια ερωτήματα που σχετίζονται με την πιθανότητα εξόδου από το ευρώ.
Όπως εκτιμά η Capital Economics, αν η Ιταλία έβγαινε από την Ευρωζώνη, τότε το νέο νόμισμά της θα υποχωρούσε κατά 30% έναντι του ευρώ. Στο χρόνο μετά την έξοδο, η οικονομία της θα συρρικνωνόταν δραματικά, ωστόσο οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές της χώρας θα ήταν καλύτερες έξω από τη ζώνη του κοινού νομίσματος. Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι η Ιταλία θα παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης τα επόμενα δύο χρόνια, όμως οι πολιτικές εξελίξεις υποδεικνύουν ότι υπάρχει κίνδυνος αποχώρησης από το ευρώ.
Τι θα έκανε την Ιταλία να αποχωρήσει; Στη θεωρία, η Ιταλία θα μπορούσε να φύγει από την Ευρωζώνη χωρίς τη διενέργεια δημοψηφίσματος. Όμως στην πράξη το δημοψήφισμα είναι ο πιθανότερος τρόπος για να συμβεί κάτι τέτοιο. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων θα έπρεπε πιθανότατα να είναι στην κυβέρνηση για να διεξαχθεί δημοψήφισμα. Αν ο ευρωσκεπτικισμός συνεχίσει να ενισχύεται, τότε κάτι τέτοιο είναι δυνατό.
Θα έβγαινε και από την Ε.Ε.; Αμφιβάλλουμε ότι η Ιταλία θα αποχωρούσε από την Ε.Ε. Τα κύρια κόμματα που τάσσονται κατά του ευρώ δεν είναι απαραιτήτως και κατά της Ε.Ε., ενώ δεν υπάρχει κάτι που να υποδεικνύει ότι μία χώρα που θα έφευγε από το ευρώ θα υποχρεωνόταν να εγκαταλείψει και την Ε.Ε. Συνεπώς, είναι πιθανό η Ε.Ε. να επέβαλε κυρώσεις στην Ιταλία.
Πόσο θα υποχωρούσε η λιρέτα; Για να ανακτηθεί η ανταγωνιστικότητα, πιστεύουμε ότι το νόμισμα θα υποχωρούσε ενδεχομένως κατά 30% έναντι του ευρώ. Ως αποτέλεσμα, ο πληθωρισμός θα έπαιρνε την ανιούσα. Όμως η εμπειρία από υποτιμήσεις νομισμάτων στο παρελθόν δείχνει ότι αυτό δεν θα αντιστάθμιζε όλα τα οφέλη από την αποδυναμωμένη λιρέτα.
Θα είχαμε πτώχευση; Το δημόσιο είναι πολύ πιθανό να προχωρήσει σε στάση πληρωμών σε μεγάλη κλίμακα, κυρίως προς διεθνείς επενδυτές. Οι πτωχεύσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα ήταν πιθανότατα μικρότερες, από τη στιγμή που το χρέος του ιδιωτικού τομέα στην Ιταλία είναι σχετικά μικρό. Η έκθεση των ξένων σε... ιταλική στάση πληρωμών είναι μεγαλύτερη στη Γαλλία.
Ποιες θα ήταν οι επιδόσεις της Ιταλίας μετά την έξοδο; Αμέσως μετά την έξοδο, η οικονομία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έπεφτε σε ύφεση. Όμως αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα ήταν παρατεταμένη. Η εμπειρία από προηγούμενες υποτιμήσεις δείχνει ότι μετά από λίγα χρόνια η ιταλική οικονομία θα μπορούσε να αναπτυχθεί αρκετά γρήγορα.
Θα επιβίωνε το ευρώ; Πολλοί αναλυτές, μεταξύ των οποίων κι εμείς, έχουν υποτιμήσει την πολιτική θέληση να διατηρηθεί ενωμένη η Ευρωζώνη. Όμως αν έφευγε η Ιταλία, εκτιμούμε ότι οι πιο αδύναμες χώρες θα ακολουθούσαν, αφήνοντας την ένωση με πολύ λιγότερα μέλη.
Κωνσταντίνος Μαριόλης
