Η Τράπεζα Αττικής θα μπορούσε να παρομοιαστεί με τον μυθικό «τετρημένον πίθον των Δαναΐδων», του Ταμείου των Μηχανικών. Ήταν το 1997, όταν το ΤΣΜΕΔΕ αποκτούσε το 34% των μετοχών της Τραπέζης Αττικής. Οι πανηγυρισμοί τόσο του ΤΣΜΕΔΕ, όσο και του Τεχνικού Επιμελητήριου, συνοδεύονταν από δηλώσεις του τύπου : «επιτέλους ο μηχανικοί θα έχουν την τράπεζα τους», «επιτέλους θα παίρνουμε χαμηλότοκα δάνεια», «επιτέλους οι μηχανικοί αναλαμβάνουν τον ρόλο που τους αξίζει στην οικονομία» κ.α.
Έτσι την Παρασκευή 20 Ιουνίου 1997, υπογράφηκαν οι συμβάσεις μεταξύ της Εμπορικής Τράπεζας και του ΤΣΜΕΔΕ, οπότε και πραγματοποιήθηκε η μεταβίβαση του 34% των μετοχών της Τράπεζας Αττικής στο Ταμείο των Μηχανικών και του 15,5% των μετοχών στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Έτσι η τότε σύνθεση του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Αττικής διαμορφωνόταν ως εξής: ΤΣΜΕΔΕ 34%, Όμιλος Εμπορικής Τράπεζας 19%, Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων 15,5% και ελεύθερη χρηματιστηριακή διασπορά 31,5%.
Για να αντιληφθούμε όμως καλύτερα το μέγεθος της ζημίας αυτής της συναλλαγής για το Ταμείο των Μηχανικών, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι με βάση τα splits και τα reverse splits που έχουν ακολουθήσει τις μετοχές της τράπεζας, το τίμημα μιας μετοχής ανερχόταν στο ποσό των 789 ευρώ, με την τρέχουσα τιμή της μετοχής να βρίσκεται στα 0,20 ευρώ. Δηλαδή μια πτώση της τάξης του -99,99%
Μετά την αύξηση κεφαλαίου της Attica Bank, που πραγματοποιήθηκε το 2015 και την εισαγωγή των νέων μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών τον Ιανουάριο του 2016, το ΤΣΜΕΔΕ έφτασε να κατέχει το 56,25% της τράπεζας.
Το Ταμείο των Μηχανικών, που μέχρι σήμερα έχει απολέσει πάνω από 800 εκατ. ευρώ από τη συμμετοχή του στη μετοχική βάση της Attica Bank, κατέληξε τον Μάιο του 2018, μετά την τελευταία Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου συνολικού ύψους 88,9 εκατ. ευρώ, να κατέχει μόλις το 11,77% του συνόλου των κοινών μετοχών της Τράπεζας. Και αυτό διότι ο ΕΦΚΑ κάλυψε τα 70 εκατ. ευρώ της αύξησης και κατείχε πλέον το 64% της τραπέζης.
Ακολούθησε υπουργική απόφαση με βάση την οποία μεταβιβάστηκαν 95.606.341 κοινές μετοχές της Τράπεζας, από το χαρτοφυλάκιο του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), στο χαρτοφυλάκιο του ΤΜΕΔΕ. Με αυτήν τη μεταβίβαση, το ΤΜΕΔΕ αύξησε το ποσοστό του στην Τράπεζα Αττικής και έφτασε στο 32,5%, από το 11,77% που κατείχε μετά από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που προηγήθηκε.
Πανηγύριζε και πάλι η διοίκηση των μηχανικών για την «υλοποίηση της απόφασης της Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κ. Έφης Αχτσιόγλου, για τη μεταφορά σημαντικού ποσοστού μετοχών της Attica Bank από τον Ε.Φ.Κ.Α. στο Τ.Μ.Ε.Δ.Ε., καθώς αποδεικνύει τη βούληση της Πολιτείας να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της και να ολοκληρώσει σταδιακά τη μεταφορά περιουσίας που αναλογεί στο Τ.Μ.Ε.Δ.Ε., σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο και την εγκεκριμένη οικονομική μελέτη βιωσιμότητάς του».
Δήλωνε δε ευτυχής, «καθώς οι μηχανικοί θα στηρίξουν, ως μέτοχοι, τις προσπάθειες της Attica Bank να περάσει σε μία νέα περίοδο κερδοφορίας και υγιούς ανάπτυξης, προκειμένου να μπορέσει να διαδραματίσει καθοριστικό και δημιουργικό ρόλο, στη βιώσιμη πρόοδο της χώρας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όσο και για τον κλάδο των Μηχανικών και του Τεχνικού Κόσμου στο σύνολό του».
Είναι προφανές πως διοίκηση του ΤΜΕΔΕ, είχε λησμονήσει ότι στο παρελθόν η ενασχόληση του ταμείου με τα τραπεζικά, είχε επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα, καθώς οι συσσωρευμένες ζημίες πλησίαζαν και πάλι τότε, τα 800 εκατ. ευρώ. Πέραν βέβαια και της πλήρους αποτυχίας του στρατηγικού χαρακτήρα του εγχειρήματος. Ίσως όμως δικαιολογημένα να πανηγύριζε, γιατί μπροστά της έγινε μια μεταφορά μετοχών από τον ΕΦΚΑ στο ΤΜΕΔΕ με μια υπουργική απόφαση, στα πλαίσια της «μεταφοράς περιουσίας».
Σήμερα, η μετοχική σύνθεση της Τράπεζας έχει ως ακολούθως:
-Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) με ποσοστό 46,16%,
-Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Τ.Μ.Ε.Δ.Ε.) με ποσοστό 32,50% και
-Ταμείο Αλληλοβοήθειας Προσωπικού Ιονικής - Λαϊκής Τράπεζας και Άλλων Τραπεζών (Τ.Α.Π.Ι.Λ.Τ.-Α.Τ.) σε 2,83%.
Οι υπόλοιποι μικρομέτοχοι κατέχουν αθροιστικά ποσοστό 18,51% των μετοχών της Τράπεζας. Στο ποσοστό των μικρομετόχων, συμπεριλαμβάνονται η ΕΥΔΑΠ και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, καθώς η κυβέρνηση των Τσίπρα – Καμμένου, είχε υποχρεώσει τόσο την ΕΥΔΑΠ, όσο και τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, να συμμετάσχουν σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας.
Η ενεργοποίηση του «νόμου Χαρδούβελη», για τη μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου (DTC) σε οριστική απαίτηση του ελληνικού Δημοσίου, σήμανε την κρατικοποίηση της τράπεζας και το πέρασμα της στα χέρια του ΤΧΣ. Έτσι ο αναβαλλόμενος φόρος ύψους 421,4 εκατ. ευρώ (διπλάσιο ποσό από τα ίδια κεφάλαια) θα μετατραπεί σε ισόποση αξία μετοχών υπέρ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), που οδηγεί στην είσοδο του Ταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο της Τράπεζας. Εκεί οδηγήθηκε η Τράπεζα Αττικής μετά τη εμφάνιση ζημιών ύψους 311,4 εκατ. ευρώ. Σε κρατικοποίηση και ακολούθως σε ιδιωτικοποίηση μέσω της συμμετοχής νέου στρατηγικού επενδυτή και αύξησης μετοχικού κεφαλαίου. Ένα μοντέλο που ακολουθήθηκε και στην περίπτωση της Τράπεζας Πειραιώς.
Η Τράπεζα Αττικής εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, ως μη συστημική και όχι από τη Φρανκφούρτη και τον SSM. Αν κανείς μελετούσε προσεκτικά την έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας και του SSM, θα είχε διαπιστώσει αρκετά έγκαιρα τις αδυναμίες λειτουργίας της τράπεζας, εδώ και χρόνια.
Το πόρισμα για την Τράπεζα Αττικής εμφάνιζε:
-Ανεπαρκή σύνθεση και αναποτελεσματική λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου.
-Προβληματική δομή και λειτουργία του Οργάνου Διαχείρισης Καθυστερήσεων και μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.
-Τιμολόγηση δανείων (δηλαδή επιτόκια χορηγήσεων) κάτω του κόστους ή και χωρίς να αντανακλά τους κινδύνους.
-Ανεπαρκή κριτήρια επιχειρηματικού δανεισμού και απουσία ελέγχου πιστοδοτήσεων ανά πελάτη.
-Ελαττώματα και αντιφάσεις στη διαδικασία παρακολούθησης του πιστωτικού κινδύνου. Λάθη στην κατηγοριοποίηση των κόκκινων δανείων.
-Ανεπαρκές επίπεδο εκτίμησης εγγυήσεων και επαναξιολόγησης εγγυήσεων.
-Κενό ασφαλείας πληροφοριακών συστημάτων.
-Ασυντόνιστες στρατηγικές επενδύσεις σε πληροφοριακά συστήματα.
-Δανεισμό εταιρειών από την τράπεζα για τη συμμετοχή τους στην ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας.
Και αν αυτά φαντάζουν λίγο δυσνόητα σε όσους αναγνώστες δεν γνωρίζουν τα του τραπεζικού συστήματος, θα αναφέρουμε κάποια παραδείγματα που αποδεικνύουν περίτρανα μέρος των συμπερασμάτων του πορίσματος ελέγχου SSM- TτE.
Η Τράπεζα ετοιμαζόταν να εκδώσει εγγυητικές επιστολές για τη συμμετοχή του ομίλου Καλογρίτσα στον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες, με εγγυήσεις κάποιες άγονες εκτάσεις της Ιθάκης.
Η εταιρεία «Τοξότης» του ομίλου Καλογρίτσα είχε αξιολόγηση G από την ICAP (την 9η χειρότερη στη δεκάβαθμη κλίμακα αξιολόγησης) και δεν δικαιούνταν χρηματοδότηση. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι της τράπεζας έλυσαν χωρίς δυσκολία το πρόβλημα, αγνοώντας την αξιολόγηση G, θέτοντας την, εκτός φακέλου.
Το πιστωτικό όριο του ομίλου Καλογρίτσα ήταν μέχρι το τέλος του 2014 τα 10 εκατ. ευρώ. Τον Απρίλιο του 2015 πενταπλασιάστηκε στα 50 εκατ. ευρώ και τον Ιούλιο του 2015 εν μέσω capital controls και μετά από τη σημαντική μείωση των καταθέσεων, το πιστωτικό όριο διπλασιάστηκε εκ νέου στα 100 εκατ. ευρώ.
Ο συνολικός δανεισμός του ομίλου Καλογρίτσα, μέσω των εταιρειών Τοξότης, ΜΙΚΗ και ΑΝΣΥ είχε φτάσει στα 119 εκατ. ευρώ, με εγγυήσεις ύψους 3 εκατ. ευρώ. Ουσιαστικά δηλαδή δίχως εξασφαλίσεις. Και όλα αυτά εν μέσω μιας βροχής από σφραγισμένες και ακάλυπτες επιταγές και αποβολές των κατασκευαστικών εταιρειών του ομίλου από διαγωνισμούς και έργα.
Σε μηνυτήρια αναφορά με ημερομηνία 25 Ιανουαρίου 2016, περιγραφόταν το «πάρτι» που είχε στηθεί στην τράπεζα, όπου γινόταν λόγος για έκδοση μακροπρόθεσμων ομολογιακών δανείων για την εξυπηρέτηση βραχυπρόθεσμων χορηγήσεων, που είχαν δοθεί για κεφάλαιο κίνησης.
Τον Αύγουστο του 2017 είχε αποφασιστεί ότι «οι εισηγήσεις ανανέωσης των πιστωτικών ορίων να συνοδεύονται από οικονομικές καταστάσεις χρήσεων 2016, επικαιροποιημένα επιχειρηματικά σχέδια για τις τρεις εταιρείες του ομίλου (σ.σ. ΜΙΚΗ, Τοξότης, ΑΝ.ΣΥ.) και εκθέσεις επανεκτίμησης των ακινήτων στην Πάρο και του ακινήτου της ΑΝ.ΣΥ. Τα ίδια αναφέρει και απόφαση του Οκτωβρίου 2017, με την οποία εγκρίθηκε «όλως κατ’ εξαίρεση» παράταση των πιστωτικών ορίων των εταιρειών του ομίλου και σειρά άλλων διευκολύνσεων.
Οι σκηνές «street fight» ανάμεσα στον πρόεδρο και τον διευθύνοντα σύμβουλο, που είχαν λάβει χώρα στα γραφεία της διοίκησης της τράπεζας στην οδό Ομήρου, είχαν έρθει να επισφραγίσουν το γεγονός, ότι τίποτα δεν λειτουργούσε σωστά, σε αυτό το μη συστημικό τραπεζικό ίδρυμα, καθ’ όλη τη διάρκεια του επίμαχου χρονικού διαστήματος. Πόσο μάλλον η εταιρική διακυβέρνηση.
Δυστυχώς το τέλος του εγχειρήματος της κυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου, σχετικά με την Τράπεζα Αττικής, με τον Καλογρίτσα, το παράλληλο τραπεζικό σύστημα και τα τηλεοπτικά κανάλια, καταρρέει σήμερα με κρότο, συμπαρασύροντας τα ταμεία των Μηχανικών, του ΕΦΚΑ, των τραπεζικών υπαλλήλων και τα ταμειακά διαθέσιμα στη ΕΥΔΑΠ και τους Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.
Ας ελπίσουμε ότι η νέα μέρα της υγιούς ιδιωτικής Τράπεζας Αττικής, δεν θα είναι μακριά.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
