Περί τα 500 με 700 δισ. ευρώ φθηνών δανείων που πήραν από την ΕΚΤ με το πρόγραμμα TLTRO, θα επιστρέψουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες στις 23 Νοεμβρίου, σύμφωνα με ανάλυση της JP Morgan. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 30%-40% του συνόλου των δανείων από TLTRO που διατηρούν αυτήν τη στιγμή οι ευρωπαϊκές τράπεζες με τις ελληνικές να έχουν δανειστεί σύμφωνα με στοιχεία του πρώτου εξαμήνου ποσό 50,6 δισ. ευρώ.
Αν ισχύει ο ίδιος υπολογισμός για τις ελληνικές τράπεζες, τότε οι ελληνικές τράπεζες θα επιστρέψουν δάνεια 15-20 δισ. ευρώ από πράξεις TLTRO στις 23 Νοεμβρίου, καθώς ο δανεισμός τους στη συνέχεια θα χρεώνεται με άλλο επιτόκιο, γεγονός που (τουλάχιστον) πενταπλασιάζει το κόστος δανεισμού τους, ειδικά αν η ΕΚΤ συνεχίζει να ανεβάζει τα επιτόκια και τις «εγκλωβίσει» σε πανάκριβα δάνεια έως τον Ιούνιο 2023.
Σε κάθε περίπτωση ο ακριβός πλέον δανεισμός με TLTRO, επαναφέρει τη δύναμη των καταθετών στη συνέχεια και αυτός είναι ο λόγος που η αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων έρχεται με ρεαλιστικούς όρους πλέον στο προσκήνιο. Ίσως πιο ήπια στην αρχή με καταθετικά προϊόντα όπως είχε κάνει η Eurobank παλαιότερα.
Πώς η ΕΚΤ υποχρεώνει τις τράπεζες να επιστρέψουν τα δάνεια
Ειδικότερα, η ΕΚΤ αυξάνοντας τα επιτόκια της άλλαξε και τους όρους για τα τριετή δάνεια TLTRO που δίνει στις ευρωπαϊκές τράπεζες. Από τις 23 Νοεμβρίου έως τη λήξη κάθε δανείου ή την πρόωρη εξόφλησή του σε συγκεκριμένες ημερομηνίες, το επιτόκιο θα υπολογίζεται με βάση το μέσο όρο των επιτοκίων που ισχύουν στη συγκεκριμένη περίοδο.
Μέχρι τις 22 Νοεμβρίου τα δάνεια αυτά θα έχουν τα παλιά επιτόκια αν και τιμαριθμικά αναπροσαρμοσμένα. Στη συνέχεια θα αυξάνονται στο μέσο όρο των επιτοκίων της ΕΚΤ. Η τελευταία, θα δώσει 3 ημερομηνίες προεξόφλησης από τις οποίες η πρώτη είναι στις 23 Νοεμβρίου.
Αν μία τράπεζα «χάσει το τραίνο», θα χρεώνεται στη συνέχεια μέχρι και τον Ιούνιο 2023 (που λήγουν πολλά δάνεια τραπεζών) με αυξημένο επιτόκιο.
Έτσι οι ελληνικές τράπεζες για παράδειγμα (και οι άλλες ευρωπαϊκές επίσης), είναι υποχρεωμένες μέχρι τις 16 Νοεμβρίου, να ενημερώσουν την ΤτΕ ότι σκοπεύουν να κάνουν χρήση της δυνατότητας προεξόφλησης των δανείων τους.
Αυτήν τη στιγμή η Τράπεζα Πειραιώς έχει επωφεληθεί περισσότερο από τη φθηνή ρευστότητα της ΕΚΤ καθώς είχε στο εξάμηνο φθηνά δάνεια TLTRO συνολικού ύψους 14,5 δισ. ευρώ.
Βεβαίως και οι άλλες συστημικές τράπεζες επωφελήθηκαν αυτό το διάστημα με την Alpha Bank να έχει 12,9 δισ. ευρώ, ενώ Eurobank και Εθνική Τράπεζα είχαν το ίδιο διάστημα από 11,6 δισ. ευρώ δάνεια TLTRO καθεμιά.
Η JP Morgan υπολογίζει ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκιά της στο 2% τον Δεκέμβριο και στο 2,25% τον Φεβρουάριο επίπεδο που θα διατηρήσει. Με βάση τον υπολογισμό αυτό, ο δανεισμός με TLTRO που θα κόστιζε για 12 μήνες συνολικά 14 μονάδες βάσης (0,14%) θα αυξηθεί τώρα έως τον Ιούνιο 2023 σε 97 μονάδες βάσης κατά μέσο όρο.
Η JP Morgan υπολογίζοντας και σε μελλοντικές αυξήσεις επιτοκίων εκτιμά ότι το μέσο κόστος δανεισμού των τραπεζών την περίοδο Νοέμβριος 2022-Ιούνιος 2023 θα αυξηθεί στο συγκεκριμένο τετράμηνο σε 220 μονάδες βάσης (2,2%). Με άλλα λόγια αν οι τράπεζες δεν εξοφλήσουν πρόωρα τα δάνεια, θα «εγκλωβιστούν» σε δύο διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων.
