Τριπλό μήνυμα για το μεταναστευτικό-προσφυγικό, τα ενεργειακά και τις επενδύσεις σε μεγάλες υποδομές, έστειλε η επίσκεψη του Βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάθιου Πάλμερ, από κοινού με τον υπ. Υποδομών & Μεταφορών Κ.Καραμανλή, στην Αλεξανδρούπολη.
Σε μια συγκυρία όπου η χώρα αντιμετωπίζει μια δοκιμασία διαρκείας στον Εβρο, οι χθεσινές δηλώσεις Πάλμερ ότι η Τουρκία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά με το να παραπλανεί χιλιάδες ανθρώπους ώστε να πιστεύουν ότι ο δρόμος προς την Ευρώπη είναι ανοιχτός, στέλνει ασφαλώς μήνυμα στήριξης στην Ελλάδα τουλάχιστον σε επίπεδο συμβολισμών.
Από πλευράς ουσίας όμως, η επίσκεψη είχε ακόμη μεγαλύτερη σημασία, καθώς επιβεβαιώνει την γεωπολιτική και οικονομική σημασία που αποδίδουν οι αμερικανοί στην Αλεξανδρούπολη. Αποτελεί κοινό τόπο ότι το λιμάνι μπορεί να διαδραματίσει κομβικό ρόλο τόσο για την παρουσία και υποστήριξη αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στη Βαλκανική, όσο και ως ενεργειακός κόμβος, δεδομένης της προωθούμενης κατασκευής του πλωτού σταθμού αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και επαναεριοποίησης στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης.
Σε κυβερνητικό επίπεδο οι ΗΠΑ βλέπουν στην πρωτεύουσα του νομού Εβρου μια σημαντική βάση για τις αμερικανικές δυνάμεις. Σε επιχειρηματικό αντιλαμβάνονται το λιμάνι ως μια πύλη για εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ρωσοκρατούμενη ενεργειακά ΝΑ Ευρώπη. Ενα project που εξυπηρετεί τα σχέδια εισαγωγής αμερικανικού φυσικού αερίου στα ρωσοκρατούμενα Βαλκάνια, καθώς “παντρεύεται” με πλειάδα άλλων έργων, όπως τον αγωγό TAP (έναρξη εμπορικής λειτουργίας στα τέλη του 2020), τον συγγενικό του ελληνο-βουλγαρικό (έναρξη το 2021), αλλά και επιπλέον διασυνοριακούς αγωγούς, δημιουργώντας τον πολυσυζητημένο κάθετο διάδρομο για το φυσικό αέριο, με στόχο να διαφοροποιήσει τις πηγές προμήθειας στην περιοχή.
Διαμετακομιστικό- ενεργειακό κέντρο
Τα ενεργειακά “κουμπώνουν” απόλυτα με την αναβάθμιση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης. Η λειτουργία της σιδηροδρομικής σύνδεσης του νέου προβλήτα εμπορευματοκιβωτίων με το εθνικό δίκτυο, και μέσω αυτού με τα Βαλκάνια και τις παρευξείνιες χώρες, επιτρέπουν πλέον τη διεκπεραίωση συνδυασμένων μεταφορών τρένου και πλοίου, που ενδιαφέρει και τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Εξάλλου στην νέα αμυντική συμφωνία Ελλάδας-ΗΠΑ (MDCA), προβλέπεται η χρήση μέρους των υποδομών του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης. Επειτα, εκτός από τις συνέργειες στα ενεργειακά, το βορειοελλαδίτικο λιμάνι παρέχει δυνατότητα εξυπηρέτησης συνδυασμένων μεταφορών, δηλαδή θαλάσσιων, οδικών, σιδηροδρομικών και εναέριων, ενώ μπορεί να συνδεθεί άμεσα με την Εγνατία.
Συνδυάζοντας όλα τα παραπάνω, ο στόχος της κυβέρνησης είναι να εξελιχθεί η Αλεξανδρούπολη σε ένα σύγχρονο διαμετακομιστικό και ενεργειακό κέντρο, το οποίο θα επικοινωνεί με την Μαύρη Θάλασσα και με ένα σιδηροδρομικό δίκτυο το οποίο θα φτάνει έως τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.
Σιδηροδρομική σύνδεση με Βουλγαρία
Στην λογική αυτή εξάλλου, κατά το 4ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας που διεξήχθη στα τέλη Φεβρουαρίου στην Αλεξανδρούπολη, με την συμμετοχή των Κ.Μητσοτάκη και Μπ.Μπορίσοφ, ο υπ. Υποδομών& Μεταφορών Κ.Καραμανλής υπέγραψε με τον Βούλγαρο ομόλογό του Rossen Jeliazkov, συμφωνία για την διασυνοριακή σιδηροδρομική κυκλοφορία μεταξύ των δυο χωρών. Στόχος είναι να επιταχυνθεί αυτή η συνεργασία, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται μία μοντέρνα, ηλεκτροκίνητη σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ Μπουργκάς και Αλεξανδρούπολης.
Οι προοπτικές σιδηροδρομικής διασύνδεσης του ελληνικού λιμανιού απασχόλησαν και τις συναντήσεις που έγιναν στην πόλη κατά την επίσκεψη του Κ.Καραμανλή και της αμερικανικής αντιπροσωπείας. Αν και σε πρώιμο στάδιο συζητήθηκε η διαδικασία για την σιδηροδρομική σύνδεση και την ηλεκτροκίνηση, από την Αλεξανδρούπολη προς το Ορμένιο και έως τα σύνορα με την Βουλγαρία. Διαδικασία που εντάσσεται στο φιλόδοξο διακρατικό έργο Sea2Sea και πρόκειται να επιταχυνθεί μέσα στους επόμενους 18 μήνες με σημαντικό στοιχείο ότι το υπ. Υποδομών-Μεταφορών έχει εξασφαλίσει την χρηματοδότηση από το Connecting Europe Facility (CEF).
Σχετικά με τον ανατολικό περιφερειακό οδικό άξονα της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος θα συνδέει το λιμάνι με την Εγνατία Οδό, ο κ. Καραμανλής εξέφρασε την πεποίθηση ότι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020, το έργο θα είναι έτοιμο προς δημοπράτηση. “Αμφότερα τα βασικά αυτά έργα υποδομής καταδεικνύουν το ενδιαφέρον της κυβέρνησης και ότι το σχέδιο να γίνει η Αλεξανδρούπολη ενεργειακός κόμβος για την ευρύτερη περιοχή, αρχίζει σιγά σιγά και υλοποιείται”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Πλησιάζει η στιγμή του διαγωνισμού
Σημειωτέον ότι το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης αναμένεται να αποτυπωθεί σύντομα στο διαγωνισμό που πρόκειται να προκηρύξει το ΤΑΙΠΕΔ. Το μοντέλο της αποκρατικοποίησης τόσο για το συγκεκριμένο λιμάνι, όσο και για εκείνα της Καβάλας, της Ηγουμενίτσας και του Ηρακλείου, τμήμα εκ των συνολικά 10 που ελέγχει το ΤΑΙΠΕΔ, θα αφορά, σύμφωνα με τις πληροφορίες, την πώληση πλειοψηφικού πακέτου μετοχών. Οι τελικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν και από τις επαφές με τους ενδιαφερόμενους που θα πραγματοποιήσουν οι σύμβουλοι στο διαγωνισμό.
Εκτός των Κ.Καραμανλή και Μ.Πάλμερ, στις επαφές που έλαβαν χώρα στην Αλεξανδρούπολη συμμετείχαν επίσης ο αμερικανός πρέσβης Τζ. Πάιατ, ο πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Γκ. Φλέγκερ, καθώς και οι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης Κ. Χατζημιχαήλ και Κ. Χατζηκωνσταντίνου αντίστοιχα.
