Το ενεργειακό αδιέξοδο της Ευρώπης και η γενικότερη εκτίναξη των τιμών κοντά στο 7% τον Φεβρουάριο, αλλάζουν άρδην τον οικονομικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, με το βασικό σενάριο να προβλέπει πλέον ότι η ελληνική οικονομία θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα φέτος και το 2023.
Tο δυσμενές σενάριο επαναφέρει τον εφιάλτη νέας οικονομικής κρίσης που θα ξεσπάσει εξαιτίας των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία και των σοβαρών κυρώσεων που εφαρμόζονται κατά της Ρωσίας.
Το ενεργειακό αδιέξοδο της Ευρώπης και η γενικότερα εκτίναξη των τιμών στα εμπορεύματα, αλλάζουν άρδην τον οικονομικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, με το βασικό σενάριο να προβλέπει πλέον ότι η ελληνική οικονομία θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα φέτος και το 2023.
Tο δυσμενές σενάριο επαναφέρει τον εφιάλτη νέας οικονομικής κρίσης που θα ξεσπάσει εξαιτίας των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία και των σοβαρών κυρώσεων που εφαρμόζονται κατά της Ρωσίας.
Η αγορά αναμένει με αγωνία τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την εξέλιξη του πληθωρισμού και το επίπεδο του 7% θεωρείται βέβαιο ότι έχει ξεπεραστεί είτε τον Φεβρουάριο είτε τον Μάρτιο. Την ίδια ώρα, τα μηνύματα που φτάνουν στο υπουργείο Οικονομικών δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Και αυτό γιατί τόσο στην ελληνική όσο και στην ευρωπαϊκή αγορά (με την οποία κυρίως συναλλασσόμαστε) κανείς δεν είχε προβλέψει την τρομακτική άνοδο των τιμών σε ενέργεια, καύσιμα, εμπορεύματα και τρόφιμα. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είναι ήδη στο 5,8% και στην Ελλάδα στο 6,2%, επίπεδα πρωτοφανή για τα χρόνια που υπάρχει το ευρώ.
Η ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ κατά 8,3% το 2021 αποτελεί έναν ισχυρό παράγοντα ώθησης της οικονομίας το 2022 και θα μπορούσε να καταστήσει πολύ πιο βατή την υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού. Ο οποίος σημειωτέον έχει καταρτιστεί με πρόβλεψη για ανάπτυξη 6,9%.
Επιπλέον, η διοχέτευση των ευρωπαϊκών πόρων θα λειτουργούσε ακόμη πιο ενισχυτικά με αποτέλεσμα να υπάρχουν σενάρια για ανάπτυξη που θα ξεπερνούσε το 4,5%, ενδεχομένως ακόμη και το 5%.
Όμως όλα τα σενάρια, τα μοντέλα προβλέψεων και οι υποθέσεις για την πορεία της οικονομίας ξαναγράφονται από την αρχή. Με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, ο δημοσιονομικός αντίκτυπος για τη διαχείριση της κρίσης θα διαμορφωθεί σε 2% του ΑΕΠ, όμως αυτό ισχύει με τα σημερινά δεδομένα και τελικά μπορεί να διαμορφωθεί αρκετά υψηλότερα αφού καθημερινά η κατάσταση μεταβάλλεται. Ήδη, ο πρωθυπουργός έχει ανακοινώσει ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα υπάρξει και νέο πακέτο στήριξης για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Αν και το μεγάλο στοίχημα για την ελληνική οικονομία παραμένει ο τουρισμός και η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, προτεραιότητα αυτή τη στιγμή δίνεται στη διαχείριση της πληθωριστικής κρίσης. Κάθε αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου επιφέρει δυνατό χτύπημα στην οικονομία, αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Παράλληλα, μετά και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, το διεθνές εμπόριο εισέρχεται σε περίοδο έντονων αναταράξεων, γεγονός που με τη σειρά του θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη.
Εύλογα λοιπόν, από το οικονομικό επιτελείο τηρείται μια πιο επιφυλακτική – σε σύγκριση με πριν από ένα μήνα - στάση, μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο με την ουκρανική κρίση.
Οι εκτιμήσεις αναθεωρούνται ελαφρώς προς τα κάτω έως ότου σταθεροποιηθεί η κατάσταση και μπορούν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις. Την ίδια ώρα, στις Βρυξέλλες εξετάζονται όλα τα πιθανά σενάρια για να διατηρηθεί χαλαρή η δημοσιονομική πολιτική και το 2023, εξέλιξη που θα καταστήσει ευκολότερη τη διαχείριση της κρίσης.
Εξετάζεται, επίσης, η δημιουργία ενός νέου πανευρωπαϊκού Ταμείου σαν το NextGenerationEU, το οποίο θα αντλήσει από τις αγορές κεφάλαια (μέσω έκδοσης ευρωομολόγων) τόσο για αμυντικές δαπάνες, όσο και για τη γενικότερη διαχείριση των επιπτώσεων του πολέμου. Για πολλοστή φορά, βέβαια, Βερολίνο και Χάγη αντιδρούν σθεναρά στην έκδοση κοινού χρέους.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνεδριάζουν σήμερα και αύριο στις Βερσαλλίες σε μία άτυπη Σύνοδο Κορυφής που μπορεί να κρύβει πολύ σημαντικές για το μέλλον της Ευρώπης αποφάσεις. Μία από αυτές είναι η σταδιακή απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, μία διαδικασία που θα έχει τεράστιες επιπτώσεις για τις οικονομίες των χωρών-μελών της Ένωσης.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι η ελληνική οικονομία κινδυνεύει να μπει ξανά σε περιπέτειες, εξαιτίας μιας εισαγόμενης κρίσης, για δεύτερη φορά μέσα στην τελευταία τριετία…
