Η κρίση αξιών που «μαστίζει» όλο το δημόσιο βίο διεθνώς, είναι ένα φαινόμενο που απλώνεται σ'' όλες τις εκφάνσεις και σ'' όλες τις λειτουργίες ενός κράτους, μεταξύ των οποίων και στην ιδιωτική πρωτοβουλία, άρα και στις επιχειρήσεις.
Αυτή η κρίση αξιών, συνδυαστικά με την υπερπληροφόρηση λόγω (και) των social media, έχει οδηγήσει σε γενίκευση της καχυποψίας των πολιτών διεθνώς, αναφορικά με τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Κοινή είναι η αίσθηση σε όλο τον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα ότι η... απάτη και η χρησιμοποίηση μη νόμιμων μεθόδων στον επιχειρηματικό κόσμο, είναι διαδικασίες ευρέως διαδεδομένες. Στην Ελλάδα, μια χώρα που κατ'' εξοχήν έχει πολεμηθεί η επιχειρηματικότητα και έχει διαστρεβλωθεί για δεκαετίες η έννοια του επιχειρείν και του ρόλου που αυτό παίζει στην κοινωνία, η καχυποψία και η αρνητική εικόνα είναι κάτι παραπάνω από εύλογη.
Παρ'' όλα αυτά όμως, τάσης μείωσης φαίνεται πως εμφανίζει στη χώρα μας η διαφθορά των επιχειρήσεων το 2015, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της 14ης έρευνας απάτης 2016 της Ernst & Young. Επρόκειτο για παγκόσμια έρευνα, που διεξήχθη μεταξύ Οκτωβρίου 2015 και Ιανουαρίου 2016 σε σχεδόν 3.000 ανώτερα στελέχη επιχειρήσεων από 62 χώρες. Μια έρευνα που διαπιστώνει τη διεθνή κατακραυγή για την ενίσχυση της διαφάνειας σε μία περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, αυξημένης αστάθειας στις χρηματαγορές, τρομοκρατία κ.λπ.
Όπως ανέφεραν σήμερα εκπρόσωποι της Ernst & Young Ελλάδας, μειωμένη εμφανίζεται η διαφθορά των επιχειρήσεων στην Ελλάδα το 2015, σε σχέση με ό,τι ίσχυε το 2014. Ποσοστό 62% των στελεχών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι η δωροδοκία και οι πρακτικές διαφθοράς είναι ευρέως διαδεδομένες στη χώρα, ποσοστό όμως που είναι αισθητά μειωμένο σε σχέση με το 71% του 2014 και το 69% της ενδιάμεσης έρευνας του 2015. Αντίστοιχα, σε διεθνές επίπεδο το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 39%, το ίδιο ακριβώς ποσοστό που καταγράφηκε στην αντίστοιχη έρευνα του 2014.
Επίσης, το 83% των στελεχών διεθνώς και το 74% στην Ελλάδα εκτιμά ότι η δίωξη κατά συγκεκριμένων στελεχών, θα συμβάλει στον περιορισμό της απάτης και της διαφθοράς στο μέλλον. Αξίζει βεβαίως να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό ποσοστό δικαιολογεί κάποιες πρακτικές, καθώς το 42% διεθνώς και το 38% στην Ελλάδα δικαιολογεί ανήθικες πρακτικές, εκλογικεύνοντάς τις, λόγω πίεσης για βελτιωμένα αποτελέσματα.
Το κυβερνοέγκλημα αναγνωρίζεται ως κίνδυνος από το 46% των Ελλήνων ερωτηθέντων, ποσοστό που συμβαδίζει απόλυτα με τα ευρήματα σε διεθνές επίπεδο (47%).
Το 91% των στελεχών επιχειρήσεων διεθνώς βλέπουν θετικά την ενίσχυση της διαφάνειας σε ό,τι αφορά στην εταιρική ιδιοκτησία, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό φθάνει στο 96%.
Μέτρα για την εξάλειψη της διαφθοράς
Κοινή είναι η πεποίθηση ότι οι ρυθμιστικές αρχές αναγνωρίζουν την απειλή που συνιστούν η δωροδοκία και η διαφθορά για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων, ήτοι το 83% συμφωνεί ότι η δίωξη των ατόμων που ευθύνονται, θα συμβάλει στην αποτροπή φαινομένων απάτης, δωροδοκίας και διαφθοράς στο μέλλον. Η Ελλάδα υστερεί σε αυτό το ερώτημα, καθώς μόνο το 74% των ερωτηθέντων ενστερνίζεται αυτή τη θέση.
Ο Πάνος Παπάζογλου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδας, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας για τη χώρα μας, επισημαίνει: «Τα επίπεδα ανοχής απέναντι σε φαινόμενα απάτης και διαφθοράς στην Ελλάδα, παραμένουν υψηλότερα από αυτά που καταγράφονται στη Δυτική Ευρώπη, και αυτό πρέπει να μας προβληματίσει. Ωστόσο, είναι ενθαρρυντική η συνεχιζόμενη μείωση του ποσοστού των στελεχών που εκτιμά ότι η απάτη και η διαφθορά είναι διαδεδομένα φαινόμενα στη χώρα μας και είναι σημαντικό ότι η μείωση αυτή καταγράφεται σε μία περίοδο οικονομικής κρίσης, κατά την οποία επιχειρήσεις και στελέχη δίνουν μάχη επιβίωσης. Το νέο επιχειρηματικό μοντέλο, το οποίο θα στηρίξει την έξοδο της χώρας από την κρίση, δεν μπορεί παρά να ταυτίζεται με υψηλά ηθικά πρότυπα».
Απ. Σκουμπούρης