Η κατάλληλη στιγμή για να σβήσει μια «πυρκαγιά» είναι αμέσως μόλις ξεσπάσει. Αν πάρει διαστάσεις όλα γίνονται πιο δύσκολα και ο κίνδυνος καταστροφής τεράστιος. Από το βράδυ της Παρασκευής που οι λοιμωξιολόγοι ανακοίνωσαν ότι τα καταστήματα λιανικής δεν θα λειτουργήσουν σε τρεις περιοχές της χώρας -Θεσσαλονίκη, Αχαία και Κοζάνη- το «καζάνι» άρχισε να βράζει.
Η «θερμή» υποδοχή που επιφύλαξαν στον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών στην Πάτρα και η δημόσια απειλή για «ανταρσία» από καταστηματάρχες στη Θεσσαλονίκη που απείλησαν ότι θα λειτουργήσουν κανονικά τα μαγαζιά τους παρά την απαγόρευση, υποχρέωσε την κυβέρνηση να κινηθεί με ταχύτητα μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Η επιστολή των τριών περιφερειαρχών -οι οποίοι και δέχτηκαν την πίεση της τοπικής τους κοινωνίας προς τον πρωθυπουργό με την οποία ζήτησαν έκτακτη οικονομική ενίσχυση 5000 ευρώ ανά επιχείρηση, έριξε ακόμη περισσότερο λάδι στη φωτιά γι’ αυτό και αποφασίστηκε να ανακοινωθεί μέτρο στήριξης με διαδικασίες εξπρές.
Η προαναγγελία της παρέμβασης έγινε χθες το απόγευμα από την κυβερνητική εκπρόσωπο Αριστοτελία Πελώνη ενώ σήμερα το πρωί στις 09:00, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης και -πιθανώς- οι γενικοί γραμματείς του υπουργείου Οικονομικών, θα ξεδιπλώσουν τις λεπτομέρειες ενός ακόμη μέτρου στήριξης το οποίο θα αφορά στις εμπορικές επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης, της Αχαΐας και της Κοζάνης αλλά όχι μόνον αυτές.
Οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου ήταν έντονες. Υπό την πίεση των εμπόρων ειδικά της Θεσσαλονίκης που ενώ το πρωί της Παρασκευής ήξεραν ότι από Δευτέρα ανοίγουν, το βράδυ της ίδιας μέρας έβλεπαν και πάλι να ανάβει κόκκινο, κρίθηκε αναγκαίο να δοθεί αποζημίωση με τις ταχύτερες δυνατές διαδικασίες.
Η πρόταση των περιφερειαρχών ανέβασε πολύ ψηλά τον πήχη και προκάλεσε εκνευρισμό καθώς τα 5.000 ευρώ -και μάλιστα οριζόντια σε όλες τις κλειστές εμπορικές επιχειρήσεις- δεν υπακούουν ούτε στην στρατηγική της κυβέρνησης για στοχευμένες παρεμβάσεις (και αυτό που έλεγαν οι περιφερειάρχες ήταν ένα κατ’ εξοχή οριζόντιο μέτρο), ούτε φυσικά και στις δημοσιονομικές αντοχές.
Το μέτρο που ανακοινώνεται σήμερα, αποσκοπεί στο να σβήσει τις φωτιές στην Θεσσαλονίκη, στην Αχαία και στην Κοζάνη πριν πάρουν διαστάσεις, αλλά ταυτόχρονα να αποτρέψει τη δημιουργία νέων εστιών είτε σε άλλα μέρη της χώρας είτε σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους. Έτσι, το μέτρο δεν θα αφορά μόνο στο εμπόριο ούτε θα επικεντρώνεται στις τρεις συγκεκριμένες περιοχές. Θα είναι μια έκτακτη οικονομική ενίσχυση η οποία θα καλύπτει όλες τις επιχειρήσεις που παραμένουν υποχρεωτικά κλειστές και κατά τον μήνα Απρίλιο είτε με γεωγραφικά κριτήρια είτε με κλαδικά κριτήρια.
Αυτό που αναμένεται να ανακοινωθεί είναι μια παραλλαγή της επιστρεπτέας προκαταβολής. Ούτως ή άλλως, υπήρχε στο τραπέζι το σενάριο να οργανωθεί η επιστρεπτέα προκαταβολή 8 για να καλυφθούν οι απώλειες εσόδων του Απριλίου. Οι ανακοινώσεις ήταν προγραμματισμένο να γίνουν αργότερα προκειμένου το οικονομικό επιτελείο να έχει σαφέστερη εικόνα για το ποιοι θα λειτουργήσουν μέσα στον 4ο μήνα του χρόνου και ποιοι όχι, όμως ο κίνδυνος να δημιουργηθούν έντονες κοινωνικές αντιδράσεις έφερε και την επίσπευση.
Πάντως, τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου, επιβεβαιώνουν για μια ακόμη φορά την ορθή επιλογή του οικονομικού επιτελείου να κρατά στην άκρη «πυρομαχικά». Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ ο Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε ότι τα μέτρα στήριξης θα φτάσουν στα 14 δις. ευρώ, εξειδίκευσε μόλις τα 12,65 δις. ευρώ. Έτσι, υπάρχει ακόμη ένα ποσό της τάξεως των 1,5 δις. ευρώ στην φαρέτρα του οικονομικού επιτελείου ακριβώς για να «σβήνει» τις πυρκαγιές.
Πλέον είναι πιθανό ότι ακόμη και τα 14 δις. ευρώ δεν θα φανούν αρκετά καθώς μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να ενσωματωθούν και άλλα μέτρα στο καλάθι των παρεμβάσεων που δεν έχουν «κοστολογηθεί» ακόμη. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα θα είναι οι παρεμβάσεις στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων με «εκπτώσεις» σε τεκμήρια και τέλη επιτηδεύματος οι οποίες θα έχουν και αυτές δημοσιονομικό κόστος.