«Η καταστροφή που έχει προκληθεί θα έχει παγκόσμιο αντίκτυπο, πέρα από οτιδήποτε έχουμε δει από τον Β Παγκόσμιο πόλεμο», δήλωσε ο αξιωματούχος του ΟΗΕ Ντέιβιντ Μπίσλι, μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, εξασφάλιζε τροφή για 125 εκ. ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Πλέον πρέπει να αρχίσει να μειώνει τις μερίδες τους λόγω της αύξησης του κόστους των τροφίμων, των καυσίμων και των μεταφορικών.
Η Ουκρανία εξασφάλιζε ψωμί για εκατομμύρια ανθρώπους. Οδηγούνται σε μέγιστη κρίση χώρες όπως η Αίγυπτος που προμηθεύεται το 85% των σιτηρών της από την Ουκρανία ή ο Λίβανος που πριν δύο χρόνια προμηθεύτηκε το 81% του σταριού του.
Είναι η μια από τις πτυχές της φετινής τρομώδους Άνοιξης (πέραν φυσικά των θυμάτων του πολέμου και της προσφυγιάς εκατομμυρίων ανθρώπων). Η άλλη είναι το διάταγμα του Πούτιν σύμφωνα με το οποίο οι ξένοι αγοραστές πρέπει να πληρώσουν με ρούβλια από σήμερα για το φυσικό αέριο, και ότι τα συμβόλαια θα διακοπούν αν δεν πραγματοποιηθούν αυτές οι πληρωμές.
Η Ευρώπη προσανατολίζεται να μην το αποδεχθεί, και εξ αυτού είναι δεδομένη η έλευση της ενεργειακής κρίσης. Σε αυτά προστίθεται και η πληροφορία ότι η Gazprom εξετάζει το κλείσιμο της στρόφιγγας για «μη φιλικές» χώρες.
Ο Μπάιντεν προσπαθεί να καλύψει το κενό, εκδίδοντας εντολή για άντληση ενός εκατομμυρίου βαρελιών την ημέρα από τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου για έξι μήνες, αλλά όλοι οι ειδικοί θεωρούν ότι δεν αρκεί.
Χώρες όπως η Ιταλία και η Ολλανδία έχουν ήδη σχέδια για αύξηση της παραγωγής αιολικής ενέργειας ως αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου. Εμείς εδώ έχουμε «τα περήφανα λεύτερα βουνά μας» που ποτέ δεν τα πάτησε πόδι κατακτητή», και που στην παραμικρή σκέψη να μπουν πάρκα ξεσηκώνονται οι ντόπιες κοινωνίες.
Η Ευρώπη έχει αναλάβει σχεδόν ολοκληρωτικά τις κυρώσεις (η Αμερική έχει κέρδος από το πετρέλαιο) λες και είναι η μοναδική περιοχή στον πλανήτη. Όταν έπρεπε να στείλει πολλά και σύγχρονα όπλα στους Ουκρανούς, έστελνε κράνη ή γάζες. Τώρα περισφίγγει τον κλοιό στη Ρωσία και η Ρωσία σε αυτήν.
Οι δύο μεγάλες χώρες των 3 δισ. ανθρώπων, Κίνα και Ινδία, δεν ακολουθούν την ευρωπαϊκή τακτική και προσπαθούν να συσφίξουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία. Σήμερα αναμένεται η συνάντηση κορυφής της ηγεσίας της Κίνας (Πρόεδρος Xi Jinping και Πρωθυπουργός Li Kegiang) με την ηγεσία της ΕΕ (Πρόεδρος Σαρλ Μισέλ και Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν). Στόχος είναι να εξασφαλίσουν την ουδετερότητα της Κίνας.
Δεν είναι δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι θα τους πείσουν, καθώς η συνάντηση - μέσω τηλεδιάσκεψης - γίνεται αφότου Ρωσία και Κίνα συμφώνησαν να διευρύνουν τη συνεργασία τους, κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Γουάνγκ Γι και Σεργκέι Λαβρόφ στην ανατολική Κίνα.
Η συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ ήρθε ως επίρρωση της αντίστοιχης τον Φεβρουάριο (λίγο πριν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία), μεταξύ του πρόεδρου Πούτιν και ο Κινέζου ομολόγου του Σι Τζινπίνγκ. Οι δύο είχαν διεκήρυξαν στο Πεκίνο μία «άνευ ορίων συνεργασία».
Η παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων ναι μεν δεν έχει αλλάξει ολοκληρωτικά, αλλά σαφώς έχει επέλθει ανακατανομή. Οι συναλλαγές της Ρωσίας με την Κίνα ανήλθαν για ολόκληρο χρόνο (2021 ) ανήλθαν μόνο στα 146,9 δισ. Δολάρια, ποσό που εξισούται με τις συναλλαγές μόνο ενός μηνός με την ΕΕ (137 δισ. δολ. τον Φεβρουάριο).
Όμως θα ήταν δύσκολο να επιβάλει η ΕΕ κυρώσεις και προς την Κίνα, καθώς ο εισαγωγές είναι τεράστιες και αναγκαίες, και θα υπάρξει πλήγμα όχι μόνο στην Κίνα αλλά και στην ευρωπαϊκή οικονομία με μια τέτοια απόφαση.
Άλλωστε η σημερινή Κίνα δεν είναι η Κίνα που φυτοζωούσε, πριν οι Αμερικανοί τη δεχτούν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (έβγαλαν τα μάτια τους χάριν προσωρινών κερδών των επιχειρήσεών τους, με δόλωμα το φτηνό εργατικό δυναμικό).
Έτσι η Ρωσία θα βρει ένα κάποιο διέξοδο προς Κίνα και Ινδία, δημιουργώντας συν τω χρόνω τον Ευρασιατικό άξονα. Αν Ευρωπαίοι και Αμερικανοί είχαν «αρματώσει» την Ουκρανία όταν έπρεπε, ίσως δεν θα χρειάζονταν τέτοια οικονομικά μέτρα που θα κλυδωνίσουν και την ίδια την Ευρώπη.
Το πρόβλημα είναι πως θα αντιδράσουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες στην ανεργία, τη θεόρατη ακρίβεια, την εκτόξευση των ανισοτήτων, κ.α. Η πρώτη εκλογική αναμέτρηση στην Ευρώπη εδώ και πολλούς μήνες θα είναι τέλη Απριλίου στη Γαλλία.
Θα είναι όμως ασθενές το δείγμα της λαϊκής αντίδρασης καθώς οι Γάλλοι δεν θα έχουν προλάβει να ενσωματώσουν τη νέα πραγματικότητα. Παρόλα αυτά η Λεπέν κάτι τσιμπάει. Οι εκλογές την Κυριακή στην Ουγγαρία του Όρμπαν δεν προσφέρονται για συμπεράσματα.
Δεν γνωρίζουμε όμως τι θα γίνει μακροπρόθεσμα στους ευρωπαϊκούς λαούς.
