«Κάθε στάχι κι ένα δάκρυ κάθε ρίζα και καημός» τραγουδούσε ο Βαγγέλης Περπινιάδης στο «τραγούδι του αγρότη» δεκαετίες πριν, τις εποχές που οι αγρότες ήταν στο έλεος των καιρών. Αλλά οι εποχές άλλαξαν.
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις δεν είναι πλέον ένα ελληνικό φολκλόρ, που κάθε χρόνο τέτοια εποχή «αγρανάπαυσης», κατελάμβανε τους εθνικούς δρόμους απαιτώντας «όλα τα κιλά όλα τα λεφτά», σε μια έκφραση δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας. Εξαπλώνονται σε όλη την Ευρώπη με μπλόκα και αποκοπή οδικών αρτηριών: από τη Γερμανία στο Βέλγιο, από τη Γαλλία στην Πολωνία, και από κει στην Ισπανία, την Ιταλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, την Ελβετία.
Οι διαμαρτυρίες τους απευθύνονται στις κυβερνήσεις τους, αλλά αυτή τη φορά πολλά από τα προβλήματα είναι ενιαία, διαπερνούν τα κρατικά σύνορα και γίνεται διευρωπαϊκά. Η Ευρώπη από μόνη της αποφάσισε να σώσει το κλίμα του πλανήτη, επιβάλλοντας περιοριστικούς όρους στις καλλιέργειες και μειώνοντας τις επιδοτήσεις.
Ο covid, οι κλιματικές συνθήκες, η ενεργειακή ακρίβεια λόγω της αποστέρησης του ρωσικού αερίου, αλλά κυρίως η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), αποτελούν το εκρηκτικό υπόβαθρο που δυσχεραίνουν την ευμάρεια της ευρωπαϊκής αγροτικής τάξης.
Η ΚΑΠ αυστηροποιεί τα περιβαλλοντικά πρότυπα και επιβάλλει μείωση λιπασμάτων κατά 20%, εναλλαγή καλλιεργειών, αγρανάπαυση καλλιεργήσιμων εδαφών, κατάργηση των φορολογικών ελαφρύνσεων για το αγροτικό ντίζελ, κλπ.
Στο κάδρο εισέρχονται και η εισαγωγή προϊόντων της Ουκρανίας και τρίτων χωρών, εκτός Ευρώπης. Και αν η αδασμολόγητη εισαγωγή των ουκρανικών προϊόντων επεβλήθη από τη γεωπολιτική σκοπιμότητα αλλά και την ηθική της αλληλεγγύης προς έναν δοκιμαζόμενο λαό, δεν είναι απολύτως κατανοήσιμη η αθρόα εισαγωγή προϊόντων από χώρες φθηνού κόστους, οι οποίες δεν δίνουν δεκάρα για «το μέλλον του πλανήτη». Αφήνουν την Ευρώπη να ακριβαίνει τα δικά της προϊόντα, κατακλύζοντάς την με τα δικά τους.
Ωστόσο, η πιεστική ομπρέλα της πράσινης συμφωνίας που καθιέρωσε η ΚΑΠ, δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα είναι καθολικά και ενιαία. Κάθε χώρα επιβαρύνεται και με τα δικά της. Ειδική περίπτωση αποτελεί η Ελλάδα καθώς στα ενιαία ευρωπαϊκά προβλήματα του αγροτικού κόσμου προστέθηκαν τα ειδικά και δυσεπίλυτα, όπως αυτά που δημιούργησε η κακοκαιρία Ντάνιελ.
Σύμφωνα με ο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ο ΕΛΓΑ έχει πληρώσει μέχρι σήμερα προκαταβολές 150 εκ. ευρώ για αποζημιώσεις στη φυσική παραγωγή και απώλειες ζωικού κεφαλαίου, για τη στήριξη των παραγωγών. «Μετά την 10η Φεβρουαρίου θα μεταφερθούν στον ΕΛΓΑ 110 εκ. ευρώ για να συνεχιστεί το ad hoc πρόγραμμα αποζημιώσεων στη Θεσσαλία, μέχρι την τελική τους εξόφληση, με απώτερη ημερομηνία την 30η Ιουνίου 2024».
O αποζημιώσεις που καταβάλλονται στους πληγέντες αγρότες της Θεσσαλίας είναι εκτός προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι της Θεσσαλίας στο τέλος του ad hoc προγράμματος θα έχουν λάβει το 100% της αξίας των αποζημιώσεων τις οποίες δικαιούνται, χωρίς περικοπές ή μειώσεις.
Αυτό βέβαια με τον Ιούνιο δεν ακούστηκε ευμενώς. Και η κυβέρνηση δείχνει να ακολουθεί την πεπατημένη. Δεν δημιούργησε μια ειδική task force, υπό το υπουργείο αλλά και αυτόνομη από αυτό. Ο Πρωθυπουργός αναγκάστηκε να πάρει πάνω του το θέμα και προχθές ανακοίνωσε αύξηση του ποσοστού αρωγής από 2.000 σε 10.000 ευρώ.
Πάντως, μια τέτοια επιτροπή αποκλειστικής απασχόλησης θα προλάμβανε και την συνήθη ανήθικη ελληνική καπατσοσύνη. Όπως είπε ο Φώτης Παπαδόπουλος, πρόεδρος του συνεταιρισμού Λαρισαίων αγροτών στην ιστοσελίδα olafaq, «είναι και οι διάφοροι «κανίβαλοι-αγρότες». Για παράδειγμα, αγρότες που δεν έπαθαν καμία ζημιά από τις πλημμύρες στη Θεσσαλία έτρεξαν να κάνουν δηλώσεις για να εισπράξουν χρήματα χωρίς να τα δικαιούνται». Άλλοι έχυναν γάλα σκόνη με νερό για τις κάμερες!
Αυτό βεβαίως δεν είναι πρόβλημα των καπάτσων. Είναι πρόβλημα κράτους, και στο κράτος προΐσταται η κυβέρνηση. Την υποβοηθεί βεβαίως η αντιπολίτευση με τον άκρατο λαϊκισμό και την ασχετοσύνη της.
Στον τηλεοπτικό Action 24 οι Πάνος Ρήγας από τον ΣΥΡΙΖΑ και Πάνος Βλάχος από ΠΑΣΟΚ, κατακεραύνωναν την κυβέρνηση (καλώς έκαναν, δουλειά τους είναι), και ήταν ενθουσιώδεις υπέρ της μείωσης στον ΕΦΚ και στον ΦΠΑ, υπέρ της ατέλειας στο αγροτικό πετρέλαιο, αλλά και στις μειώσεις στο αγροτικό ρεύμα, στις επιστροφές του ΦΠΑ κ.α.
Και όταν εκλήθησαν να υπολογίσουν το κόστος των προτάσεων, ο μεν Πάνος Ρήγας είπε «τώρα δεν μπορώ να σας πω, να υπολογίσω ακριβώς για τους αγρότες αυτή την ώρα, θα το έχετε άμεσα, την επόμενη, σε δέκα μέρες, θα το έχετε υπολογισμένο ακριβώς σε νούμερο».
Ο δε Πάνος Βλάχος απάντησε ότι «είναι κάτι το οποίο δεν το έχω υπολογίσει αυτή τη στιγμή, για να σας το πω. Αλλά είναι κάτι στα πλαίσια του εφικτού του δημοσιονομικού χώρου. Διότι βλέπετε ότι υπάρχουν χρήματα για να αγοράζουμε συνέχεια αεροπλάνα και βαπόρια». (έπαθε «Νέα Αριστερά». Στο θέμα των εξοπλισμών ο Κασσελάκης ήταν πιο σοβαρός).
Με τέτοια κοστολογημένη… ετοιμότητα της αντιπολίτευσης, πως να μην κάνουν πάρτι οι βουλευτές της ΝΔ στα τηλεπαραθύρια;