Του Γιάννη Σιδέρη
Σήμερα στο Νταβός η πολυαναμενόμενη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, Zoran Zaev, η οποία υποτίθεται θα αποτελέσει σημαντικό άλμα στην επίλυση του «Σκοπιανού». Θετική αυτή καθ'' εαυτή η συνάντηση, ωστόσο θα είναι έκπληξη αν υπάρξουν καθοριστικές και οριστικές αποφάσεις. Τέτοιες συναντήσεις είθισται να παράγουν αποτέλεσμα όταν έχει προηγηθεί μακρά και λεπτομερής τεχνική διεργασία από τη διπλωματική γραφειοκρατία δύο χωρών, οπότε οι πρωθυπουργοί την επισφραγίζουν με την τελική τους συναίνεση.
Η συνάντηση, η οποία θα μπορούσε να ήταν βήμα επίλυσης, τώρα θα γίνει υπό την σκιά του πρόσφατου πολυπληθούς συλλαλητηρίου της Θεσσαλονίκης. Μπορεί η κυβέρνηση (όπως και διάφοροι αντι-κυβερνητικοί θιασώτες της θεσμικής ευταξίας) να διατείνεται ότι εξωτερική πολιτική δεν γίνεται με συλλαλητήρια, αλλά αυτό πλέον είναι γεγονός και αναντίρρητα προσδίδει το δικό του βάρος στη στάση της ελληνικής πλευράς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο ίδιος ο πρωθυπουργός ως επικεφαλής του, λόγω πολιτικής κουλτούρας δεν είχαν σε υψηλή θέση στην κλίμακα των αξιών τους τα εθνικά θέματα. Άλλωστε ως γνωστόν γι'' αυτούς τα Σκόπια ήταν σκέτο Μακεδονία. Ωστόσο το συλλαλητήριο αποτελεί τροχοπέδη για την τελική διευθέτηση. Σε περίπτωση λαϊκής δυσαρμονίας, το πολιτικό κόστος θα είναι δυσβάστακτο.
Αν και το συλλαλητήριο της Αθήνας έχει την ίδια εντυπωσιακή συμμετοχή, στέλνεται απαγορευτικό σήμα στην προοπτική επίλυσης. Εξ αυτού δεν συνάγεται ότι τα συλλαλητήρια δεν πρέπει να οργανώνονται. Θα ήταν ελιτίστικο και κυρίως αντιδημοκρατικό. Ούτε μπαίνουν στο ζύγι της κοσμιότητας επειδή θα υπάρξουν δέκα περικεφαλαίες και πέντε άλογα. Σε μαζικές συγκεντρώσεις συμβαίνουν και αυτά. Ο λαός δικαιούται να διαδηλώσει όταν θεωρεί πως ένα ζήτημα πλήττει την εθνική του ταυτότητα, και δεν είναι υποχρεωμένος να μετέλθει στρατιωτικών υπολογισμών για να νοιάζεται αν τα Σκόπια μπορούν τώρα ή στο ύστερο μέλλον να αποτελούν απειλή ή όχι, όπως υπενθυμίζουν οι ορθολογιστές.
Με το «αν» δεν γράφεται ιστορία, αλλά διατυπώνουμε την άποψη ότι αν ο πρωθυπουργός είχε καλέσει τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων απ΄ αρχής, τους είχε μιλήσει ειλικρινώς (όσο μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο ο κ. Τσίπρας) και είχαν συμφωνήσει σε μια κοινή γραμμή (όπως πολλάκις έχει συμβεί στην Κύπρο), ίσως και το συλλαλητήριο να μη είχε τόση μαζικότητα, καθώς σε αυτό παραβρέθηκαν πολίτες ανεξαρτήτως κομμάτων (φυσικά αυτό είναι υπόθεση).
Δεν είναι υπόθεση ωστόσο το γεγονός ότι η κυβέρνηση θορυβήθηκε τα μάλα από το μέγεθος της Θεσσαλονίκης. Θεωρούσε τα συλλαλητήρια παλιές «σκονισμένες» ιστορίες και ο λαός που ψήφισε Αριστερά δεν ήταν ευεπίφορος σε «εθνικιστικά» κηρύγματα. Εκ των υστέρων προσπαθεί να διαμοιράσει το βάρος των ενεργειών της και στους άλλους. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο «Εφόσον στην συνάντηση με τον Zaev προκύψουν νέα δεδομένα, προκύψουν ζητήματα τα οποία προωθούν την όλη κατάσταση στην κατεύθυνση εξεύρεσης λύσης, θα πάρουμε και τις ανάλογες πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να ενημερωθούν οι πολιτικοί αρχηγοί». Too late που θα έλεγε και ο Ευκλείδης.
Χωρίς να παριστάνουμε τους παντογνώστες και τους μάντεις κακών, η εξεύρεση λύσης έχει μικρές πιθανότητες. Ο Zoran Zaev δείχνει ότι ειλικρινώς την επιθυμεί για να ισχυροποιήσει την χώρα του και να την διαφυλάξει από τον αναβρασμό που παρατηρείται στα Βαλκάνια και τις αποσχιστικές διαθέσεις των Αλβανών (και για τα οποία εμείς «μυρουδιά» δεν έχουμε πάρει, απασχολημένοι με τα μνημονιακά μέτρα, τις περικοπές, τη διαπραγμάτευση, την αξιολόγηση, τη δόση).
Ο ίδιος ο Zaev όμως δήλωσε ότι «η όποια λύση προωθηθεί στο ζήτημα της ονομασίας θα τεθεί σε δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ, προκειμένου οι πολίτες της χώρας να αποφανθούν επί αυτής». Αυτό μάλλον προεικάζει την αποτυχία της λύσης, σύμφωνα τουλάχιστον με τις δημοκοπήσεις που έχουν δημοσιευτεί στη γείτονα.
Αλλά κι αν περάσει, υπάρχουν και άλλα εμπόδια: Τα αλυτρωτικά άρθρα του σκοπιανού Συντάγματος, τα βιβλία που θεωρούν κατεχόμενη από τους Έλληνες την Ελληνική Μακεδονία, το «Μακεδονικό» έθνος ή το απαραβίαστο των συνόρων. Κάποια από αυτά θα πρέπει να περάσουν από την σκοπιανή Βουλή και στην συνέχεια να υπογραφούν από τον ομοϊδεάτη του Gruevski εθνικιστή πρόεδρο της γείτονος Gjorge Ivanov - Και τότε θα πάρουν ένα καλό μάθημα οι παρ'' ημίν διεθνιστές (αριστεροί και φιλελεύθεροι), που αποδίδουν μόνο στον ελληνικό λαό τα χαρακτηριστικά του εθνικισμού και της αδιαλλαξίας.
Ευκταίο να βρεθεί λύση, αλλά με τα προσώρας δεδομένα, αυτή διαγράφεται από πολύ αχνά έως καθόλου, στον ορίζοντα.
(φωτογραφία AP)
