Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να κρίνει αντισυνταγματική την πλειοψηφία των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), οι οποίες επιφέρουν προσαύξηση στη δόμηση και στο ύψος των κτιρίων, προκαλεί «αναταράξεις» στην αγορά, ενώ από την άλλη προστατεύει τη φυσιογνωμία ορισμένων περιοχών, όπως είχαν ζητήσει κάποιοι δήμοι. Με παρέμβασή του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης προανήγγειλε έξτρα κίνητρα για τα ακίνητα.
Αν και η απόφαση του ΣτΕ προβλέπει ότι για λόγους δημοσίου συμφέροντος η απόφαση δεν θα έχει αναδρομική ισχύ και δεν αφορά τις οικοδομικές άδειες που μέχρι σήμερα έχουν ήδη εκδοθεί και αποδεδειγμένα έχουν ξεκινήσει εργασίες υλοποίησης τους, ωστόσο κηρύσσει άκυρες όσες έχουν εκδοθεί αλλά δεν έχουν ξεκινήσει οι εργασίες.
Μετά την εξέλιξη αυτή ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας διευκρίνισε ότι το ΣτΕ επικεντρώθηκε σε ο,τι «αφορά - κατά κύριο λόγο - στη νομολογία του για τη συνταγματικά προβλεπόμενη ανάγκη τοπικού, πολεοδομικού σχεδιασμού» και προανήγγειλε παρεμβάσεις με ειδικά κίνητρα (bonus) σε ό,τι αφορά στα ύψη, στα δώματα, στις φυτεμένες στέγες, κ.λπ, καθώς όπως υπογράμμισε «ο τρόπος που είναι σήμερα δομημένες οι μεγαλουπόλεις μας (μεγάλη κάλυψη, με μικρό ύψος), τις καθιστά μη βιώσιμες μακροχρόνια σε ένα περιβάλλον οξυνόμενης κλιματικής κρίσης και αυξημένων θερμοκρασιών».
Την ίδια στιγμή ο Δήμαρχος Κηφισιάς - Ν. Ερυθραίας - Εκάλης, Βασίλης Ξυπολυτάς με ανάρτησή του έκανε λόγο για επαναφορά της συνταγματικής νομιμότητας και τόνιζε πως επιλύεται οριστικά το πρόβλημα καταστροφής, όπως ανέφερε, του φυσικού περιβάλλοντος του εν λόγω δήμου.
Τι αλλάζει με την απόφαση του ΣτΕ
Συγκεκριμένα, οι σύμβουλοι Επικρατείας αποφάσισαν ότι είναι αντισυνταγματικές οι διατάξεις που αφορούν:
α) Τη θέσπιση κινήτρων προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτιρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου.
β) Τη μη προσμέτρηση στο συντελεστή δόμησης των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και την εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια (άρ. 19 παρ. 2 του ΝΟΚ).
Αντίθετα, κρίθηκε πως είναι συνταγματική η μη προσμέτρηση στο συντελεστή δόμησης των έρκερ και των κλιμακοστασίων.
Με αυτό το σκεπτικό, ακυρώνονται όλες οι προσβαλλόμενες άδειες. Ωστόσο όπως τονίζεται, «το Δικαστήριο, σταθμίζοντας αφενός τις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης των διοικουμένων και αφετέρου το δημόσιο συμφέρον, έκρινε ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει πριν από την παρούσα ανακοίνωση». Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο για όσες προσφυγές έχουν ήδη κατατεθεί στη Δικαιοσύνη, σημειώνοντας πως «ο περιορισμός των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας δεν καταλαμβάνει εκκρεμείς δίκες».
Οι πρώτες αντιδράσεις
Μια από τις πρώτες αντιδράσεις ήρθαν από τον Δήμαρχο Κηφισιάς - Ν. Ερυθραίας - Εκάλης, Βασίλη Ξυπολυτά ο οποίος εξέφρασε την ικανοποίησή του για την απόφαση του ΣτΕ σημειώνοντας ότι «επαναφέρει τη συνταγματική νομιμότητα και επιλύει οριστικά ένα ζήτημα που κρατούσε σε ομηρία και καθεστώς ανασφάλειας δικαίου, χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και πολιτών οι οποίοι έβλεπαν να καταστρέφεται, μέρα με τη μέρα το φυσικό περιβάλλον του δήμου μας».
Μάλιστα ο Δήμαρχος σε ανάρτησή του στο Facebook επισημαίνει ότι ο «θα συνεχίσουμε δε, με όλες μας τις δυνάμεις για την μέχρι κεραίας εφαρμογή της εν λόγω απόφασης».
Η ανάρτηση
«Η σημερινή απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, δια της ανακοίνωσης του Προέδρου αυτού, δικαιώνει τον αγώνα του Δήμου Κηφισιάς, της νέας Δημοτικής Αρχής, του Δημοτικού Συμβουλίου και των Δημοτών μας, που όλους αυτούς τους μήνες αγωνίστηκαν για τη διάσωση της φυσιογνωμίας της πόλης μας.
Η ανακοίνωση του Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου επαναφέρει τη συνταγματική νομιμότητα και επιλύει οριστικά ένα ζήτημα που κρατούσε σε ομηρία και καθεστώς ανασφάλειας δικαίου, χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και πολιτών οι οποίοι έβλεπαν να καταστρέφεται, μέρα με τη μέρα το φυσικό περιβάλλον του δήμου μας.
Από την πρώτη στιγμή ως δημοτική αρχή, αναδείξαμε την προφανή αντισυνταγματικότητα του ΝΟΚ και την καταστροφή που επέφερε στο φυσικό περιβάλλον του Δήμου μας, θα συνεχίσουμε δε, με όλες μας τις δυνάμεις για την μέχρι κεραίας εφαρμογή της εν λόγω απόφασης.
Οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στην κοινωνία των πολιτών, που συστρατεύτηκε και αγωνίστηκε με πάθος για τη διάσωση του προαστίου μας.
Επίσης ένα μεγάλο ευχαριστώ στον νομικό μας παραστάτη Βασίλη Παπαδημητρίου (στην φωτογραφία σήμερα το μεσημέρι), που από τις αρχές Ιανουαρίου επεξεργάστηκε τροπολογίες για την διάσωση του δήμου, συνέγραψε μια σειρά από Δημαρχιακά εντέλλεσθε και εκπροσώπησε εμένα προσωπικά αλλά και τον δήμο σε μια σειρά από υποθέσεις του ΝΟΚ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Παπαδημητρίου είναι έκ των δικηγόρων του αρχικώς προσφεύγοντα Δήμου Αλίμου το 2021 και έκ των συντακτών της τροπολογίας που εξαίρεσε τον Δήμο Φιλοθέης και Ψυχικού από το ΝΟΚ το 2023.
Τέλος πολλές ευχαριστίες στη νομική σύμβουλο του γραφείου δημάρχου, Σάντυ Πατρινού, την Αντιδήμαρχο Πολεοδομίας Ελένη Βάρσου, την Νομική Υπηρεσία του Δήμου Κηφισιάς αλλά και τους συνεργαζόμενους δικηγόρους του Δήμου που στήριξαν στο ΣΤΕ, τη συνταγματική νομιμότητα, την κοινωνία των πολιτών και τις θέσεις του Δήμου μας».
Θ. Σκυλακάκης: Θα προβλεφθούν κίνητρα για τα ακίνητα μετά την απόφαση του ΣτΕ
Άμεση ήταν η παρέμβαση του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο οποίος έπνευσε να διευκρινίσει ότι θα ληφθεί μια σειρά πρωτοβουλιών στον υπό εξέλιξη πολεοδομικό σχεδιασμό, σε ό,τι αφορά στα ύψη, στα δώματα κ.α.
Συγκεκριμένα, με δήλωσή του ανέφερε αρχικά ότι «η απόφαση του Συμβουλίου της Επικράτειας (ΣτΕ) για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (μια νομοθεσία του 2012) αφορά -κατά κύριο λόγο- στη νομολογία του για τη συνταγματικά προβλεπόμενη ανάγκη τοπικού, πολεοδομικού σχεδιασμού» και υπογράμμισε ότι:
«Είναι σημαντικό ότι με την απόφαση αυτή, δεν επηρεάζεται καμία υφιστάμενη οικοδομή (πλην όσων αποτελούν, ήδη, αντικείμενο προσφυγής), είτε αυτή έχει ολοκληρωθεί είτε με οποιονδήποτε τρόπο έχουν αρχίσει οι εργασίες σε αυτή. Κάτι, που θα δημιουργούσε πολύ σοβαρή ανασφάλεια δικαίου και θα επηρέαζε αρνητικά χιλιάδες πολίτες και επαγγελματίες».
Ταυτόχρονα, συνέχισε, «είναι σημαντικό ότι με την απόφαση αυτή επιβεβαιώνεται η δυνατότητα να υπάρχουν, όπου είναι ανάγκη για λόγους περιβαλλοντικούς ή άλλους, ειδικά κίνητρα (bonus) σε ό,τι αφορά στα ύψη, στα δώματα, στις φυτεμένες στέγες, κ.λπ».
«Και αυτό είναι σημαντικό, διότι τα εργαλεία αυτά, είναι απολύτως απαραίτητα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, ιδίως στις πυκνοδομημένες περιοχές, καθώς ο τρόπος που είναι σήμερα δομημένες οι μεγαλουπόλεις μας (μεγάλη κάλυψη, με μικρό ύψος), τις καθιστά μη βιώσιμες μακροχρόνια σε ένα περιβάλλον οξυνόμενης κλιματικής κρίσης και αυξημένων θερμοκρασιών», συμπλήρωσε.
Όπως ο ίδιος ανακοίνωσε, «τα κίνητρα αυτά θα προβλεφθούν συνεπώς, όπου αυτό καθίσταται αναγκαίο, στο πλαίσιο του τοπικού, πολεοδομικού σχεδιασμού, που βρίσκεται σε εξέλιξη, με αντίστοιχη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία θα αναληφθεί άμεσα, ώστε να υπάρχει ορατότητα και νομική ασφάλεια».
Επισήμανε δε ότι η κυβέρνηση υλοποιεί, άλλωστε, εδώ και τρία χρόνια το μεγαλύτερο πρόγραμμα τοπικού σχεδιασμού από συστάσεως του ελληνικού Κράτους, το οποίο θα μας επιτρέψει να καθιερώσουμε με τρόπο νομικά αδιαμφισβήτητο κίνητρα, όπως αυτά περιέχονται στο ΝΟΚ, εκεί που είναι πράγματι αναγκαία.
Ταυτόχρονα, ανακοίνωσε «θα αναλάβουμε πολλαπλές πρωτοβουλίες, ώστε να περιοριστούν τα φαινόμενα τοπικής διαφθοράς, που συνδέονται με την εφαρμογή της πολεοδομικής νομοθεσίας. Φαινόμενα που από την υπόθεση της Χαλκιδικής που αποκαλύφθηκε σήμερα, προκύπτει ότι μπορεί να είναι εκτεταμένα σε περιοχές και να αποκτούν την υπόσταση ακόμα και εγκληματικής οργάνωσης».
