Στην ανοδική πορεία των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ και στην καθοδική του ΣΥΡΙΖΑ καθώς και στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αναφέρθηκε μιλώντας στην ΕΡΤ το ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός, Δημήτρης Ρέππας. Όπως τόνισε,
«το ΠΑΣΟΚ βελτιώνει τα ποσοστά του. Άρα η φορά της πορείας του ΠΑΣΟΚ είναι ανοδική, ενώ η φορά της πορείας των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ είναι καθοδική. Κάποια στιγμή θα συναντηθούν».
«Αρνητικό το μήνυμα των ευρωεκλογών»
Το μήνυμα των ευρωεκλογών «ήταν αρνητικό και για την πολιτική και για τη χώρα περισσότερο. Το αποτέλεσμα αυτό αποτελεί και ένα σήμα καθοδικής πορείας για την πολιτική και την πατρίδα μας. Και επικεντρώνομαι σε τέσσερις επί μέρους παράγοντες που θεωρώ ότι ξεχωρίζουν μεταξύ των πολλών που μπορεί να αναφερθούν.
Ο πρώτος είναι το χαμηλής ποιότητας περιεχόμενο των συζητήσεων κατά την προεκλογική περίοδο, το οποίο προσερχόταν απολύτως ασύμμετρο, ακραία αναντίστοιχο προς τις πραγματικές ανάγκες της χώρας και των πολιτών.
Το δεύτερο στοιχείο αφορά τη μικρή συμμετοχή των πολιτών. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι σε σχέση με τις εθνικές εκλογές που έγιναν ένα χρόνο πριν και αναγνωρίζοντας βεβαίως ότι οι ευρωεκλογές δεν αναδεικνύουν τους τριακόσιους που νομοθετούν και κυβερνούν τη χώρα, αλλά τους 21 που μας εκπροσωπούν στην Ευρωβουλή, άρα δικαιολογείται η λεγόμενη χαλαρή ψήφος. Εντούτοις, είναι αξιοσημείωτο ότι 1.200.000 πολίτες λιγότεροι ψήφισαν σε αυτές τις εκλογές σε σχέση με την Κυριακή, ένα χρόνο πριν.
Το τρίτο στοιχείο έχει να κάνει με την πρωτοφανή σε εκλογική διαδικασία -τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα- προβολή θέσεων, ανάδειξη θεμάτων και επιλογή προσώπων, τα οποία, προοιωνίζονται μια όχι ορθολογική προοπτική για τη χώρα.
Ακούστηκαν συνθήματα και επιλέγονται πρόσωπα τα οποία ευαγγελίζονται θέσεις που κάθε άλλο παρά αισιοδοξία γεννούν για την πορεία της Ελλάδος τα επόμενα χρόνια.
Και ακριβώς αναφέρομαι σε θέσεις ακραίες, απομονωτισμού της χώρας, αναδίπλωσης πάλι σε έναν εθνικισμό ξεπερασμένο που δεν έχει καμία σχέση με τον υγιή πατριωτισμό.
Και αναφέρομαι σε πολιτικές οι οποίες περισσότερο καλλιεργούν τη μισαλλοδοξία και το διχασμό παρά τη συνοχή και τη συμπερίληψη.
Το τέταρτο σημείο είναι ακριβώς η επιρροή που ασκούν πια στη διαμόρφωση της αντίληψης των πολιτών και στην απόφασή τους για το τι θα ψηφίσουν, τα διάφορα μέσα εκτός του κομματικού ή πολιτικού συστήματος. Το διαδίκτυο δεν θεωρώ ότι είναι το ηλεκτρονικό ισοδύναμο της αρχαίας αγοράς. Υπό την ευρεία έννοια θα έλεγα, η πολιτική χάνει τον δημόσιο χαρακτήρα της, που είναι η μέγιστη αρετή της.
Σε ένα μεγάλο τμήμα ιδιωτικοποιείται η πολιτική και αυτό επίσης είναι απολύτως αρνητική εξέλιξη.
Αυτά μεταξύ τους σχετίζονται, γιατί πράγματι, όταν έχεις χαμηλής ποιότητας πολιτικές συζητήσεις και πολιτικό δυναμικό, ο κόσμος απέχει. Η επιρροή από το ζωτικό χώρο της πολιτικής μετατίθεται σε κέντρα θεσμικά.
Και βεβαίως τότε μπορούν να αναδειχθούν διάφορα πρόσωπα, τα οποία ως διάττοντες αστέρες διαγράφουν μια τροχιά ευκαιριακή, συγκυριακή. Έχουν όμως προκαλέσει ζημιά πριν εξαφανιστούν από το πολιτικό τοπίο, όπως συνήθως γίνεται».
Το σταυροδρόμι του ΠΑΣΟΚ
Κληθείς να σχολιάσει σε ποιο κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκεται σήμερα το ΠΑΣΟΚ, ο Δημήτρης Ρέππας σημείωσε: «Και η χώρα βρίσκεται σε εξαιρετικά κρίσιμο σταυροδρόμι, και το ΠΑΣΟΚ, παρά το ότι σε σχέση με άλλα κόμματα υπάρχουν στοιχεία τα οποία δικαιολογούν μια αισιόδοξη ματιά για την προοπτική του.
Το εκλογικό αποτέλεσμα, είναι πολιτικά μια ήττα για όλους. Στατιστικά κερδισμένος είναι ο κανένας. Εκλογικά είναι η Νέα Δημοκρατία που αναδείχθηκε πρώτο κόμμα με σημαντική διαφορά από τον δεύτερο. Θεσμικά έχουμε ασφαλώς μια τυπική, νόμιμη, κανονική εκλογική διαδικασία με ένα αποδεκτό αποτέλεσμα απολύτως αποδεκτό.
Αλλά πολιτικά θα πρέπει από την άλλη να πω ότι είναι φανερή μια κρίση που υποβόσκει η κρίση εκπροσώπησης των πολιτών, δοθέντος ότι το κυβερνητικό κόμμα φαίνεται ότι υποστηρίχθηκε από ψηφοφόρους που αντιστοιχούν στο 11,5 του εκλογικού σώματος του συνολικού εκλογικού σώματος. Αυτό τι σημαίνει ότι πράγματι όλοι έχουν χάσει.
Κερδισμένα είναι κάποια κόμματα τα οποία βρίσκονται στο δεξιό κέρας του φάσματος της πολιτικής και επίσης θα έλεγα κυρίως χαμένη είναι η Νέα Δημοκρατία.
Γιατί -προφανώς για να συσπειρώσει τους οπαδούς της ο πρωθυπουργός με την πολιτική επιλογή να αναδείξει επιτροπή εθνικών εκλογών τις ευρωεκλογές- μίλησε για την ανάγκη διαφύλαξης της πολιτικής σταθερότητας και κάλεσε τους πολίτες να ρίξουν το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας, να ψηφίζουν τον ίδιο τον Μητσοτάκη στην κάλπη των ευρωεκλογών.
Η Νέα Δημοκρατία έχει ένα αποτέλεσμα που απέχει περίπου πέντε ποσοστιαίες μονάδες από τον στόχο που είχε θέσει.
Είναι η μεγαλύτερη απόσταση από τον στόχο που είχε θέσει κάθε κόμμα (…) Η Νέα Δημοκρατία είναι αυτή η οποία κυβερνά και είναι αυτή που έχουμε ως τεκμήριο αυτή την εκλογική διαδικασία.
Αξιολογήθηκε κατά κύριο λόγο γιατί αυτή κρίνεται από τα έργα της.
Τα άλλα κόμματα κρίνονται βεβαίως από το παρελθόν τους, αλλά κυρίως και από τις διακηρύξεις τους και τις πρακτικές που ακολουθούν, που όμως δεν συνιστούν έμπρακτη κυβερνητική πολιτική.
Η αλήθεια είναι ότι ενώ η Νέα Δημοκρατία είχε ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν θα έλεγα ότι είναι θετικό γι αυτήν, όλως παραδόξως και ως μη όφειλε, η συζήτηση επικεντρώνεται στην κρίση στο ΠΑΣΟΚ.
Όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, θα σημειώσω τη βελτίωση του ποσοστού του, το οποίο είναι σημαντικό. Θα πω ότι η σχέση του με το δεύτερο κόμμα είναι μία σχέση η οποία δείχνει μία εν δυνάμει αλλαγή στο συσχετισμό δύναμης μεταξύ των δύο αυτών κομμάτων. Γιατί το ΠΑΣΟΚ είναι ανερχόμενη δύναμη (…)
Το ΠΑΣΟΚ βελτιώνει τα ποσοστά του. Άρα η φορά της πορείας του ΠΑΣΟΚ είναι ανοδική, ενώ η φορά της πορείας των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ είναι καθοδική. Κάποια στιγμή θα συναντηθούν».
Για τις εξελίξεις στο κόμμα, είπε μεταξύ άλλων, ακόμη:
«Οποιαδήποτε κομματική διαδικασία δεν πρέπει να στοχεύει στον έλεγχο του συσχετισμού δυνάμεων εντός του κόμματος, στην “αλλαγή βάρδιας” σε κάποια περίπτωση, αλλά στην αλλαγή των κοινωνικών και πολιτικών συσχετισμών».
Για την κριτική που ασκείται στον πρόεδρο του κόμματος Νίκο Ανδρουλάκη και για την πολιτική συζήτηση για εκλογή πολιτικού αρχηγού, τόνισε:
«Από την ώρα που υπάρχει στο τραπέζι θα πρέπει η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να το χειριστεί.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία να είμαστε εξωστρεφείς, να είμαστε ανοιχτοί να προσλαμβάνουμε αμέσως τα μηνύματα τα οποία έρχονται από την κοινωνία κυρίως. Η κοινωνία μας έδωσε ένα ποσοστό το οποίο δεν είναι ικανοποιητικό, τηρουμένων των αναλογιών.
Είμαστε σε μια συγκυρία που η Νέα Δημοκρατία, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει στο κυβερνητικό πεδίο έχει τη φθορά της, ο ΣΥΡΙΖΑ γνώρισε μια διάσπαση και δεν θα έλεγα ότι έχει την καλύτερη στιγμή συσπείρωσης που έχει γνωρίσει εδώ και πολλά χρόνια. Ήταν θα έλεγα μια πολιτική πρόκληση για μας, η οποία δεν αξιοποιήθηκε αναλόγως.
Αυτό το οποίο έχει σημασία όμως, είναι να δούμε αν οι προοδευτικοί πολίτες που συνιστούν και την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, αναμένουν κάτι από το ΠΑΣΟΚ».
Για το ενδεχόμενο συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ, είπε:
«Μιλώ για διάλογο (…) Πρέπει να έχουμε διάλογο και με τον ΣΥΡΙΖΑ, αφού είμαστε σοσιαλδημοκράτες, αφού είμαστε ένα κόμμα της Κεντροαριστεράς.
Ένας διάλογος με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μας ωφελήσει λιγότερο απ ότι μας ωφελεί η συμμετοχή μας στην κυβέρνηση και δεν θα μας ζημιώσει περισσότερο από τη συμμετοχή στην κυβέρνηση.
Αν είχαμε κάνει κάποια τέτοια βήματα, τότε πιστεύω θα ήταν διαφορετικές εξελίξεις.
Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε ανάγκη να συμπράξει με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, ούτε το ΠΑΣΟΚ θα είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη Νέα Δημοκρατία, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής συνεργασίας και για τα επόμενα χρόνια, τα χρόνια που ακολούθησαν, πράγμα το οποίο πάρα πολλοί από το χώρο μας θεώρησαν ως πιθανό, ως κάτι ενδεχόμενο.
Γι αυτό αποσύρθηκαν στο σπίτι τους, γιατί οι περισσότεροι απέχουν από τις πολιτικές εξελίξεις (…) Ο ΣΥΡΙΖΑ τότε είχε μεταξύ των άλλων κεντρικό στόχο του να λεηλατήσει τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ. Προφανώς έπρεπε να χρεώσει το ΠΑΣΟΚ για τα όσα προηγήθηκαν».
Κληθείς να αποτυπώσει το μήνυμά του για την Κεντροαριστερά, ο κ. Ρέππας είπε:
«Το μεγάλο θέμα στην Κεντροαριστερά έγκειται στο ότι η ίδια η ζωή, οι πολιτικές εξελίξεις δεν έχει αποκρυσταλλώσει μια σχέση μεταξύ των δύο κομμάτων, τέτοια ώστε να είναι σαφές ποιος ακριβώς είναι ο ηγετικός πόλος.
Έχουμε ένα ιστορικό προηγούμενο, κατ αναλογίαν του ΠΑΣΟΚ με την Ένωση Κέντρου.
Είναι απαραίτητο, αλλά το ΠΑΣΟΚ είχε μια τέτοια δυναμική ώστε απορρόφησε την Ένωση Κέντρου, η οποία παρέμεινε ένα μικρό κόμμα παραγόντων και συρρικνώθηκε. Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την κυβερνητική του τροχιά, την οποία ολοκλήρωσε άδοξα και πολύ σύντομα, υποχωρεί όσον αφορά τα ποσοστά του.
Έχουμε μια μείωση τέτοια, η οποία ουσιαστικά επιτρέπει στο ΠΑΣΟΚ να διεκδικεί στις επόμενες εθνικές εκλογές να είναι αυτό αξιωματική αντιπολίτευση. Και πιστεύω βάσιμα ότι μπορεί να το πετύχει αν κάνει τις κατάλληλες επιλογές.
Εν τω μεταξύ, βεβαίως, ο διάλογος πρέπει να γίνει. Τηρουμένων των αναλογιών, τα κόμματα θα έχουν την αυτοτέλεια τους, την αυτονομία τους.
Υπάρχει η δυνατότητα με ένα κείμενο δέκα σημείων στο οποίο θα μπορέσουμε να ακολουθήσουμε διαδικασίες προγραμματικής σύγκλισης, κοινές πρωτοβουλίες στη Βουλή ή στην κοινωνία, χωρίς, επαναλαμβάνω και πάλι τα κόμματα να πάψουν να λειτουργούν ως αυτοτελείς οργανισμοί.
(…) Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να βρούμε ένα τέτοιο σχήμα, αν είναι ώριμες οι συνθήκες κατάλληλες, το οποίο μας επιτρέπει να αξιοποιήσουμε και αυτό το μπόνους στην πρόβλεψη αυτού του εκλογικού νόμου.
(…) Όσον αφορά τώρα το ΠΑΣΟΚ, οι επιλογές που έχουμε είναι ακριβώς να δούμε με βάση την ιστορία μας και το ένστικτο επιβίωσης που έχει το ΠΑΣΟΚ μέσα σε δύσκολες συνθήκες τι είναι αυτό το οποίο έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες.
Δεν υπάρχει κόμμα το οποίο έχει πορεία προς το μέλλον, αν δεν ταυτιστεί με τις αγωνίες των πολιτών και τις ανάγκες της χώρας.
Και αυτές είναι δεδομένες, είτε είναι τεχνικά θέματα για το δημογραφικό, είτε είναι το μεταναστευτικό, είτε είναι η οικονομία, η απασχόληση, ακρίβεια κλπ».