Του Γιάννη Κ. Τρουπή
Δέκα λόγοι που η συμφωνία Τσίπρα - Ζάεφ είναι μία κακή συμφωνία για τη χώρα. Δέκα πληγές για την χώρα που εισέρχεται σε έναν δρόμο από τον οποίο δύσκολα θα μπορέσει να βγει. Μία συμφωνία που κρατήθηκε μυστική μέχρι την τελευταία στιγμή.
Η ΝΔ ζήτησε από το Μέγαρο Μαξίμου στις 20.00 το βράδυ της Τρίτης το πλήρες κείμενο. 24 ώρες αργότερα, η αποστολή του δεν είχε ακόμα γίνει. Από την πρώτη στιγμή κυβέρνηση δεν έδειξε καμία σπουδή για να το διανείμει προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Τυχαίο ή όχι; Μένει να αποδειχθεί...
Σε κάθε περίπτωση όμως στην οδό Πειραιώς είναι εδραιωμένη πλέον η πεποίθηση πως η συμφωνία Τσίπρα -Ζάεφ είναι απολύτως επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα, συμπέρασμα στο οποίο τα γαλάζια στελέχη κατέληξαν μετά και την πρώτη ανάγνωση των κειμένων, τα οποία τελικά έφτασαν το βράδυ της Τετάρτης στα γραφεία του κόμματος. Η ανάγνωση μάλιστα αυτή επιβεβαίωσε το ορθό της επιλογής του Κυριάκου Μητσοτάκη να κλιμακώσει την αντίδρασή του κόμματος του με την κατάθεση της πρότασης μομφής τις επόμενες ώρες.
Ενδιαφέρον έχουν μία σειρά πρώτων συμπερασμάτων για τα όσα περιέχονται στο κείμενο της συμφωνίας:
- Τόσο στο ελληνικό όσο και στο αγγλικό κείμενο από πουθενά δεν προκύπτει ότι η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιεί αμετάφραστο τον όρο «Severna Makedonija», όπως υποστήριξε δημοσίως ο κ. Τσίπρας. Ο όρος «Severna Makedonija» δεν απαντάται πουθενά στη συμφωνία.
Αντιθέτως το όνομα το οποίο συμφωνήθηκε είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» (Republic of North Macedonia) ή στη σύντομη εκδοχή του «Βόρεια Μακεδονία» (North Macedonia) (άρθρο 1 παρ 3α).
- Είναι ψευδές ότι η κυβέρνηση πέτυχε να δεσμεύσει τα Σκόπια με το λεγόμενο erga omnes, δηλαδή ένα όνομα για όλες τις χρήσεις και έναντι όλων. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η κυβέρνηση προέβη στην υποχώρηση να μην προσδιορίσει καν τον απώτατο χρόνο εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της ΠΓΔΜ.
Στο άρθρο 1 παρ 10 προβλέπεται ότι «για τα επίσημα έγγραφα που προορίζονται για διεθνή χρήση, η αλλαγή του ονόματος θα γίνει εντός 5 ετών», ενώ η αλλαγή για τα έγγραφα που προορίζονται για εσωτερική χρήση συνδέεται με την εξέλιξη της ενταξιακής διαδικασίας της ΠΓΔΜ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή μετατίθεται σε αβέβαιο μακρινό μέλλον, όπως ακριβώς επεδίωκε εξ αρχής η Σκοπιανή πλευρά.
Επίσης στο άρθρο 1 παρ 3ε που αφορά τις συντμήσεις του ονόματος (ίντερνετ, εμπορικές χρήσεις κλπ), παραμένουν τα σημερινά ακρωνύμια της χώρας (ΜΚ & ΜΚD), και η μόνη αλλαγή που “πέτυχε” η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου αφορά τις πινακίδες των αυτοκινήτων στις οποίες θα μπουν οι κωδικοί NM & NMK.
Επιπλέον στο άρθρο 1 παρ 3θ μετατίθεται για το μέλλον και η διευθέτηση των εμπορικών ονομασιών και σημάτων και επωνυμιών. Αυτές θα τις κρίνει μια διεθνής ομάδα ειδικών εντός τριετίας χωρίς κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει σήμερα τις αποφάσεις της. Μέχρι τότε δε τα σημερινά ονόματα και σήματα για εμπορικές χρήσεις θα παραμείνουν ως έχουν. Η μετάθεση των υποχρεώσεων της ΠΓΜΔ να εφαρμόσει τη συμφωνία σε ένα αβέβαιο μέλλον, όπως και η παραχώρηση της χρήσης των σημερινών κωδικών καθιστά γράμμα κενό το περιβόητο erga omnes.
- Η μεγάλη υποχώρηση της κυβέρνησης,σύμφωνα με την ΝΔ, αφορά στην παραχώρηση της χρήσης του επιθέτου «Μακεδονικής» για την εθνότητα και τη γλώσσα. Είναι η πρώτη φορά που αναγνωρίζεται από την Ελλάδα δήθεν «μακεδονική» εθνότητα και δήθεν «μακεδονική» γλώσσα. Η εξέλιξη αυτή είναι απαράδεκτη, τονίζουν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, διότι η αναγνώριση «μακεδονικής» γλώσσας και εθνότητας αποτελεί τη ρίζα του Σκοπιανού αλυτρωτισμού.
- Άκρως προβληματικό είναι και το άρθρο 7 το οποίο αναφέρει ότι κάθε χώρα θα ερμηνεύει τον όρο Μακεδονία και Μακεδόνας κατά βούληση. Αυτό από μόνο του καθιστά εντελώς παραπλανητικό το επιχείρημα της πανηγυρίζουσας κυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου ότι τάχα «παίρνουμε πίσω τη Μακεδονία και την ιστορία της», όπως σημειώνουν στην ΝΔ, επειδή οι γείτονές αποκηρύσσουν την όποια σχέση τους με την αρχαία Ελλάδα. Στην πραγματικότητα η δήλωση αυτή δεν σημαίνει τίποτα για την γνωστή προπαγάνδα τους, διότι στο δικό τους αφήγημα οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν ήταν Έλληνες και δεν είχαν καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό.
- Πόσο προβληματική είναι η εκχώρηση της Μακεδονικής εθνότητας επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι η Βουλγαρία, αν και από τους πρώτους που αναγνώρισαν την γείτονα με την συνταγματική της ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ουδέποτε αναγνώρισε «μακεδονική» εθνότητα και «μακεδονική γλώσσα». Και τούτο διότι θεωρούσε τους Σκοπιανούς τμήμα του ευρύτερου βουλγαρικού έθνους και την γλώσσα τους ως βουλγαρική διάλεκτο. Αυτό άλλωστε εξηγεί και τη χθεσινή ανακοίνωση του Βουλγαρικού Υπουργείου των Εξωτερικών που κάλεσε την Ελλάδα και τα Σκόπια να δεσμευθούν ότι η συμφωνία “δεν θα ερμηνευθεί ως βάση για μελλοντικές αλλαγές στα υπάρχοντα σύνορα ή για αξιώσεις έναντι γειτονικών κρατών ως προς τη γλώσσα τον Πολιτισμό την ιστορία και την ταυτότητα”.
-Το πόσο λάθος ήταν η διπλωματική στόχευση του κ. Κοτζιά να αποσυνδέσει τον Σκοπιανό αλυτρωτισμό από την Αρχαία Μακεδονία φαίνεται και από την αποδοχή εκ μέρους της «Μακεδονίας του Ίλιντεν». Δηλαδή της επιτομής του «μακεδονικού» αλυτρωτισμού του τέλους του 19ου-αρχών 20ου αιώνα, ο οποίος εκδηλωνόταν με το σύνθημα «η Μακεδονία στους Μακεδόνες». Υπενθυμίζεται πώς όταν η σημερινή ΠΓΔΜ έγινε τμήμα της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, η τελευταία προώθησε την πολιτική ύπαρξης «μακεδονικου» έθνους, μέρος του οποίου ζει υπό ελληνική κυριαρχία. Για αυτό και ήταν απολύτως απαράδεκτη η πρόταση των Σκοπίων (που αρχικώς είχε δεχθεί η Κυβέρνηση) για ονομασία «Μακεδονία του Ίλιντεν», τους στόχους της οποίας δεν εξουδετερώνει η παρούσα συμφωνία.
- Υπάρχει όμως και ένα στοιχείο στη συμφωνία που απέκρυψε η κυβέρνηση και μπορεί να αποτελέσει την αιτία πολλών δυσάρεστων εξελίξεων για τη χώρα: Σύμφωνα με το άρθρο 8 (παρ. 5) θα συσταθεί διεπιστημονική επιτροπή η οποία θα εξετάσει τον τρόπο διδασκαλίας της Ιστορίας και των δύο χωρών, ώστε να αρθούν αλυτρωτικές αναφορές. Mε άλλα λόγια η συγκεκριμένη επιτροπή δεν θα εξετάσει μόνον τον τρόπο διδασκαλίας της ιστορίας των Σκοπίων, αλλά και της Ελλάδας. Με απλά λόγια η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου με το άρθρο αυτό αποδέχεται ότι και η Ελλάδα θα πρέπει να ελεγχθεί για πιθανή αλυτρωτική προπαγάνδα στην ιστορία που διδάσκονται τα παιδιά στα σχολεία.
-Επισφαλής μπορεί να αποδειχθεί και η προβλεπόμενη διαδικασία πρόσκλησης των Σκοπίων για ένταξη στο ΝΑΤΟ, διότι με τον τρόπο που είναι διατυπωμένο το άρθρο 2 δεν είναι βέβαιο ότι οι όροι που θέτει η Ελλάδα θα γίνουν κατ ανάγκην αποδεκτοί από όλους του Συμμάχους στο ΝΑΤΟ.
- Στο κείμενο της συμφωνίας δεν υπάρχει καμία πρόνοια για το αν η συμφωνία μετά τη διαβίβασή της στον ΟΗΕ θα υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας προκειμένου να αντικαταστήσει την προηγούμενη απόφαση 817/1993 η οποία προέβλεπε την ένταξη της εν λόγω χώρας στον ΟΗΕ με το προσωρινό της όνομα ΠΓΔΜ.
- Με τη συμφωνία αυτή, η Ελλάδα αναγνωρίζει «μακεδονική» γλώσσα και εθνότητα και σχεδόν προεξοφλεί τη συναίνεσή για ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, έναντι «μιας υποσχετικής» από την πλευρά της γείτονος.
«Η Κυβέρνηση προκειμένου να κερδίσει μερικά ωραία πρωτοσέλιδα στον Τύπο, υπονομεύει με εντελώς απαράδεκτο τρόπο τη διαπραγματευτική θέση της χώρας, αφήνοντας επί της ουσίας ανοιχτό κάθε ενδεχόμενο» ανέφερε συνομιλητής του κ.Μητσοτάκη, αποτυπώνοντας ουσιαστικά και τον πυρήνα του αιτήματος της πρότασης μομφής που καταθέτει η ΝΔ.
Σε κάθε περίπτωση με την κίνηση του κ. Μητσοτάκη, η ΝΔ επιδιώκει να θέσει προ των ευθυνών τους , τους βουλευτές των ΑΝΕΛ και κυρίως τον Πάνο Καμμένο. Όλοι γνωρίζουν πως ο υπουργός Άμυνας είναι εγκλωβισμένος. Από την μία έχει να αντιμετωπίσει την πάγια άρνησή του να αποδεχτεί τον όρο «Μακεδονία» στην ονομασία της γειτονικής χώρας. Από την άλλη επιθυμεί διακαώς την παραμονή του στην εξουσία.
Στην ΝΔ γνωρίζουν ότι πιθανότατα ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ θα επιλέξει το δεύτερο. Όλοι όμως ξέρουν ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ο κ.Καμμένος παλεύει για την πολιτική του επιβίωση , αλλά μάλλον το κάνει με λάθος τρόπο...