Της Άννας Διαμαντοπούλου*
Ένα κόμμα γεννιέται όταν έχει κάτι να πει που να καλύπτει τις ανάγκες κάποιων να το ακούσουν. Να εκπροσωπεί ανθρώπους και να στεγάσει απόψεις και προτάσεις που δεν καταφέρνουν οι υπάρχοντες κομματικοί σχηματισμοί. Υπάρχουν σήμερα στη χώρα -και ιδιαίτερα στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας- οι αναγκαίες και ικανές συνθήκες για κάτι νέο; Ναι! Aν αυτό ακούει τα μηνύματα των πολιτών και της εποχής!
Οι συνθήκες παγκοσμιοποίησης και ο νέος τρόπος παραγωγής πλούτου και κατανομής ισχύος (4η Βιομηχανική Επανάσταση, Αυτοματοποίηση, Τεχνητή Νοημοσύνη, Ρομποτική) οι ανισότητες και οι τεράστιες προσφυγικές ροές, τα κοινωνικά δίκτυα, αλλάζουν το πολιτικό τοπίο παντού σε κάθε γωνία του πλανήτη. Το νέο που έρχεται θέλει νέες απαντήσεις.
Οι πολιτικές της μεταπολεμικής σοσιαλδημοκρατίας, στα μείζονα θέματα, δηλαδή ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ, χρειάζονται εκ θεμελίων νέες εξειδικευμένες προσεγγίσεις - ιδιαίτερα στην Ελλάδα πολλές αταβιστικές ιδεολογικές παραδοχές πρέπει να στηθούν [εξηγηθούν] από την αρχή. Στις Δυτικές δημοκρατίες της ΕΕ και των ΗΠΑ, τα κυρίαρχα παραδοσιακά κόμματα βρίσκονται σε υποχώρηση κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας να προστατεύσουν τη μεγάλη και ισχυρή μεσαία τάξη. Να αντιμετωπίσουν τις ανισότητες που πλήττουν κυρίως τους νέους, αλλά και να οργανώσουν ένα νέο κοινωνικό κράτος. Στην Ευρώπη Συντηρητικοί και Σοσιαλδημοκράτες, μέσα από την ευρωπαϊκή όσμωση 60 χρόνων ειρήνης, προσπαθούν με τα ίδια πολιτικά και ιδεολογικά εργαλεία να αντιμετωπίσουν ένα κόσμο που αλλάζει. Πενιχρά τα αποτελέσματα!
Η θυμωμένη και απλουστευτική φωνή των λαϊκιστικών κομμάτων της ισοπεδωτικής δημαγωγίας που κυνηγά παντού «εχθρούς του Λαού που επιβουλεύονται τη χώρα τους», με προτίμηση στο περίκλειστο οικονομικό μοντέλο του κρατισμού, κερδίζει εύκολα την ψυχή και παγώνει πιο εύκολα τη λογική. Τα αριστερά και δεξιά, εθνικιστικά και ξενοφοβικά τέρατα του Γκράμσι* απειλούν βίαια τις δυτικές αξίες.
Στην Ελλάδα το πολιτικό δυναμικό της χώρας - με ελάχιστες εξαιρέσεις και ανεξαρτήτως γενιάς, ιδεολογίας και ταξικής προέλευσης - έχει κρατικιστική αντίληψη για την οικονομία και πελατειακή συμπεριφορά προς την κοινωνία. Τύψεις; καθόλου, καθώς και τα δυο είναι αποδεκτά - αν όχι απαιτητά- από την μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών…προσοχή όμως όχι για πολύ ακόμα! Υπάρχει αυξανόμενη μερίδα πολιτών με αντισώματα που αγωνίζεται τίμια και με κόπο για κάτι καλύτερο, που δίψα για αξιοκρατία και κράτος δικαίου.
Σε αυτή λοιπόν την Ελλάδα, η Αριστερά και η Δεξιά διαχωρίζονταν με βάση τις μνήμες του εμφυλίου και της χούντας και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Η οικονομία, η Παιδεία, το Κράτος κλπ έρχονταν ως απόηχος της μετεμφυλιακής – μεταχουντικής – μεταπολιτευτικής ανασύνταξης. Κάθε πολιτική πρόταση κουβάλαγε ένα ήδη σχηματισμένο ιδεολογικό DNA: «Αριστερά = Κρατισμός και Δεξιά = Κράτος». Αυτά ως το…Μνημόνιο. Η εφαρμογή των μνημονίων μετά την παρέμβαση (επέμβαση) της ΕΕ και του ΔΝΤ, συνοδεύτηκε από μεταβαλλόμενη και επαμφοτερίζουσα κατά περίπτωση πολιτική βούληση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως να υπάρχει το αναγκαίο Εθνικό Σχέδιο ανασυγκρότησης του Κράτους και της οικονομίας.
Η κρίση διέλυσε το πολιτικό σύστημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέλαβε τον χώρο της παραδοσιακής αλά ελληνικά «κεντροαριστεράς» με λατινοαμερικάνικη ρητορική και συμπεριφορά, υποσχόμενος τα πάντα σε όλους και κηρύσσοντας μια επανάσταση με επίκεντρο το Κράτος, που τελικά δεν του έδωσαν...την «άδεια» να την κάνει. Η συντηρητική παράταξη άντεξε συγκριτικά με το ΠΑΣΟΚ και βρίσκεται μπροστά στη δική της πρόκληση να αλλάξει για να πιάσει το ν(ο)ήμα των καιρών.
Τα μη ακραία μικρά κόμματα αυτοπροσδιορίζονται ως ενδιάμεσα, αλλά έχουν έλλειψη ταυτότητας που να νοηματοδοτεί το μέλλον, καθώς πότε κανακεύουν το παρελθόν και πότε το απορρίπτουν συλλήβδην. Πρωτοφανής αριθμός πολιτών δεν ξέρει τι να ψηφίσει. Και τώρα τι κάνουμε;
Μέσα σε αυτή τη μεγάλη παγκόσμια εικόνα και τη μικρή της Ελλάδος, η χώρα χρειάζεται το νέο αυτόνομο προοδευτικό πόλο που θα σχεδιάζει την Ελλάδα του 2030 και θα εκφράσει τον Λαϊκό Μεταρρυθμισμό δηλ ένα κίνημα για μεταρρυθμίσεις που εξυπηρετούν τους πολλούς επι μακρόν. Που θα παλαίψει για μια Μια Ελλάδα με ανοιχτή οικονομία, ανοιχτή κοινωνία, που θα διαλύσει όλα τα κλειστά συστήματά στο Κράτος, στην παραγωγή, στην Παιδεία, που μας κατέστρεψαν.
Μήτρα του νέου προοδευτικού πόλου είναι οι πλούσιες εμπειρίες και οι μεγάλες κατακτήσεις της σοσιαλδημοκρατίας του 20ου αιώνα. Όμως, πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι ζούμε σε μια άλλη εποχή. Δεν χωρούν επαναλήψεις και αντιγραφές παρά γνώση έμπνευση και παραδειγματισμός.
Η δημιουργία του νέου αυτόνομου φορέα ,δεν μπορεί να είναι συνένωση ψηφίδων σε ένα στατικό ψηφιδωτό. Πρέπει να είναι ρυάκια που φτιάχνουν ένα ποτάμι που τρέχει και μεγαλώνει.
Ας μη ψάχνουμε για φταίχτες σε ένα εγχείρημα τόσο δύσκολο και πρωτόγνωρο. Η επίδειξη δύναμης(;) και η μετακύληση ευθυνών, αφορά λίγους. Oι πολίτες προσδοκούν ένα Νέο Σχήμα και Στίγμα, με Εθνικό σχέδιο και άμεση οργανωτική αυτοδιάλυση όλου του παλιού χώρου, ύστερα από την εκλογή αρχηγού από την βάση. "Ένα άλμα μεγαλύτερο από τη φθορά" χρειαζόμαστε κι οποίος το πιστέψει, θα οδηγήσει.
* «Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος πασχίζει να γεννηθεί. Τώρα είναι η εποχή των τεράτων». Αντόνιο Γκράμσι
*Η Αννα Διαμαντοπούλου είναι Πρόεδρος Του ΔΙΚΤΥΟΥ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη
