Τα τελευταία τρία χρόνια διεξάγονται δύο πόλεμοι από δύο διαφορετικές ομάδες στο ίδιο, όμως, μέτωπο. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη μάχεται για τη μεταρρύθμιση του Δημοσίου, την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και την αντιμετώπιση των κινδύνων, που παρουσιάζονται πότε υπό τη μορφή της οργανωμένης από την Τουρκία μεταναστευτικής εισβολής, πότε υπό τη μορφή της πανδημίας και πότε υπό τη μορφή της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης και της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Είναι ο αγώνας της Προόδου.
Από την άλλη πλευρά η Αξιωματική Αντιπολίτευση, από τη θέση του οδηγού, μάχεται και παρεμποδίζει τις επιχειρούμενες μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία, στην Υγεία, στο Δημόσιο, στην προσέλκυση επενδύσεων και στο φορολογικό σύστημα, υπονόμευσε την προσπάθεια της κυβέρνησης και της κοινωνίας να αντιμετωπίσει την πανδημία, οργανώνοντας εκατοντάδες συγκεντρώσεις, και χλευάζει, ως αναποτελεσματική, την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Είναι ο αγώνας της Οπισθοδρόμησης.
Δυστυχώς, κάποιες φορές η προσπάθεια της αντιπολίτευσης στέφεται με επιτυχία, όπως και η προσπάθεια της κυβέρνησης από αποτυχία. Για την πρώτη, υπεύθυνος είναι ο δογματισμός, η δημαγωγική πολιτική και η έλλειψη θέσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, που εφαρμόζει σύσσωμη η επονομαζόμενη Αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25). Για τη δεύτερη, υπεύθυνη είναι τόσο η διστακτικότητα εκ μέρους κυβερνητικών παραγόντων να συγκρουστούν με οργανωμένα συμφέροντα, που βλάπτουν την κοινωνία στο σύνολό της, όσο και τα κατάλοιπα της λαϊκής δεξιάς, που έχουν απολέσει τη δυνατότητα «εξυπηρέτησης των δικών μας παιδιών».
Έχω κατ’ επανάληψη και συστηματικά καταγράψει και τεκμηριώσει τις θετικές μεταρρυθμίσεις, στις οποίες έχει προχωρήσει, νομοθετήσει και εφαρμόσει η παρούσα κυβέρνηση. Και αυτές είναι πολλές και σημαντικές. Αρκεί να αναφερθούμε στην ψηφιοποίηση των συναλλαγών των πολιτών με δημόσιες υπηρεσίες (8,5 εκατομμύρια το 2019 και 1 δισεκατομμύριο το 2022), οι οποίες διευκολύνουν τους πολίτες να κερδίσουν χιλιάδες ώρες ταλαιπωρίας, οι μεταρρυθμίσεις στο Εκπαιδευτικό Σύστημα (επαναφορά των Πρότυπων και των Πειραματικών Σχολείων, επαναφορά του Ολοήμερου Σχολείου, διορισμός 14.000 μονίμων εκπαιδευτικών, εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, οι ΟΠΠΙ, μεγάλη ενίσχυση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης με δεκάδες νέων ειδικοτήτων και εργαστηριακό εξοπλισμό κ.α.), η επαναλειτουργία των μεγάλων ναυπηγοεπισκευαστικών μονάδων, η διάσωση της ΔΕΗ, η έμφαση που δόθηκε στις ΑΠΕ (13% συνεισφορά το 2019 και 45,6% το 2022), η προσέλκυση επενδύσεων δισεκατομμυρίων ευρώ με συνέπεια τη ραγδαία αύξηση των εσόδων του Κράτους και τη μείωση της ανεργίας από 17,2% το 2019 σε 11,2% το 2022, η αμυντική θωράκιση της χώρας, οι αμυντικές συμφωνίες με άλλες χώρες.
Όμως, όπως είπαμε, η κυβέρνηση δεν παίζει μόνη της. Έχει απέναντι πλασματικές «κατακτήσεις» δεκαετιών και μία αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία δίνει τον δικό της αγώνα, αυτόν της οπισθοδρόμησης και υπονόμευσης του κυβερνητικού έργου. Και εκεί (δικαίως ή αδίκως) η κυβέρνηση σε κάποιες περιπτώσεις διστάζει να σπάσει αυγά. Ως παράδειγμα, θα αναφέρω το νομοσχέδιο για τη δευτεροβάθμια υγεία, που ψηφίστηκε χθες. Μεταρρύθμιση, όμως, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας δε νοείται, χωρίς τον χωροταξικό επανασχεδιασμό του ΕΣΥ. Σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να ασκήσω κριτική στο νομοσχέδιο, διότι είμαι απολύτως μη σχετικός με το θέμα της υγείας. Όμως, ως πολίτης που παρατηρεί και ενημερώνεται, μπορώ να καταθέσω τη γνώμη μου.
Στο Νομό Λασιθίου ο πληθυσμός είναι 74.000, στον νομό Ηρακλείου 302.000, στον νομό Ρεθύμνης 83.500 και στον νομό Χανίων 156.500. Κι’ όμως, στον νομό Λασιθίου λειτουργούν τέσσερα νοσοκομεία, στον νομό Ηρακλείου δύο και από ένα στους άλλους νομούς της Κρήτης. Αυτό το παράδοξο συντελεί, ως είναι φυσικό, στην πλημμελή λειτουργία και των τεσσάρων νοσοκομείων του Λασιθίου. Θα αρκούσε σε μία από τις τέσσερις κωμοπόλεις και η μετατροπή των άλλων τριών σε Τομεακές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ). Θυμάμαι προ ετών ένα ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, εκ Λασιθίου ορμώμενο, να αναφέρεται στην προσπάθεια υλοποίησης του ανωτέρω σχεδιασμού, προειδοποιώντας «πάνω από το πτώμα μου κάθε προσπάθεια αυτής της μορφής». Δεν είναι μόνον το εν λόγω στέλεχος. Όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών δεν τόλμησαν να αγγίξουν το θέμα αυτό.
Ένα ακόμη από τα πολλά σημεία δυσλειτουργίας του ΕΣΥ είναι το πρόβλημα, που αντιμετωπίζει, η ναυαρχίδα των νοσοκομείων της Αττικής, το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ». Όπως πληροφορούμαι, από τις 750 κλίνες λειτουργούν οι 250, ελλείψει προσωπικού. Συγχρόνως, διατηρούμε εν λειτουργία την Πολυκλινική Αθηνών, Πειραιώς 3 και εκατό μέτρα από την Πλατεία Ομονοίας, χωρίς χώρο στάθμευσης, με προσωπικό 800 ατόμων και τα καυσαέρια να μολύνουν επί 24ώρου βάσεως ασθενείς και εργαζόμενους.
Ο επιβεβλημένος χωροταξικός επανασχεδιασμός του ΕΣΥ αγνοήθηκε από όλες τις κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης, όπως αγνοήθηκε και ο χωροταξικός επανασχεδιασμός της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τα πανεπιστήμια της οποίας λειτουργούν σε 69 πόλεις και κωμοπόλεις. Ελπίζαμε ότι τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, αλλά και της Συμπολίτευσης, τα οποία κυβέρνησαν τη χώρα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ) θα είχαν ωριμάσει και θα είχαν αντιληφθεί πλέον το μέγεθος της καταστροφής, που επιτελείται τόσο στο ΕΣΥ όσο και στην Ανωτάτη Εκπαίδευση από την έλλειψη τόλμης να αντιμετωπιστούν αυτά τα χρόνια προβλήματα, αυτές οι χαίνουσες πληγές της κοινωνίας μας.
Και δεν αρκεί να συμφωνήσει ένα εξ αυτών. Και τα τρία κόμματα οφείλουν να συμφωνήσουν, να αφήσουν στην άκρη τις πολιτικές διαφωνίες τους επί αυτών των θεμάτων και να αντιληφθούν ότι το μέγεθος της καταστροφής στην οικονομία, στην υγεία, στην παιδεία και στην κοινωνική γαλήνη είναι ανυπολόγιστο. Και εν τέλει ουδέν κόμμα, ουδεμία ομάδα, ουδέν μέλος της κοινωνίας ωφελείται από τέτοιου μεγέθους αβελτηρίες και δυσλειτουργίες.
Δεν περιμένω από τον ΣΥΡΙΖΑ να συμφωνήσει με τέτοιου μεγέθους αλλαγές, τις οποίες χαρακτηρίζει ως νεοφιλελεύθερες και ζημιογόνες. Είναι αντίθετο με το DNA του. Κάθε μεταρρύθμιση και κάθε βήμα προς την πρόοδο και τον εκσυγχρονισμό, θεωρείται απώλεια κεκτημένων του συνδικαλιστικού κινήματος και των λαϊκών αγώνων. Απώλεια και ήττα της ασυδοσίας και της οπισθοδρόμησης.
Όμως, από το ΠΑΣΟΚ, το οποίο κυβέρνησε είκοσι χρόνια μόνο του και επιπλέον τρία, συγκυβερνώντας με τη ΝΔ, θα περίμενα μεγαλύτερη ωριμότητα. Όσον αφορά στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη, περίμενα αυτά τα προβλήματα να λυθούν στον πρώτο χρόνο της κυβέρνησης. Οι αντίρροπες δυνάμεις, όμως, εντός του κόμματος αυτού είναι πολλές. Προσβλέπω στην επόμενη τετραετία να θελήσει να τα λύσει στην αρχή της θητείας του. Είναι εξ άλλου η μόνη ελπίδα για τη χώρα μας.
ΥΓ Επειδή ακούμε συχνά από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθεί να μας πείσει ότι η κυβέρνηση στηρίζει την ολιγαρχία και όχι τους πολλούς, θα αναφέρω τα ακόλουθα: Η κυβέρνηση με τον νόμο4941/Ιούνιος 2022 αρνείται τη διανομή bonus των τραπεζιτών για το 2022, παρά το γεγονός πως τα τραπεζικά στελέχη επιδιώκουν μέσω γνωμοδοτήσεων να καταδείξουν πως ο νόμος αφήνει περιθώριο. Συγχρόνως, η κυβέρνηση ζητά από τις τράπεζες να λάβουν μέτρα για τους ευάλωτους δανειολήπτες και ζήτησε αυτά να καλυφθούν από τα κέρδη των τραπεζών.
* Ο Ιωακείμ Γρυσπολάκης είναι ομότιμος καθηγητής και πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης