Είχε δημιουργήσει το δικό του επίγειο παράδεισο της σοσιαλιστικής καθαρότητας. Της απόλυτης αρμονίας. Ενός τέλειου κόσμου χωρίς ανταγωνισμούς. Εκεί που κάθε είδους ανάγκη ικανοποιείτο χωρίς κόπο και προσπάθεια.
Ερχόμενος από έναν τέτοιο, ήθελε να συναντήσει τους φίλους σ΄ ένα μέρος που πάντα συνήθιζε να πηγαίνει. Έτσι και έγινε. Τι πιο κατάλληλο μέρος από την υπόγεια ταβέρνα του «Ιορδάνη»; Ατμοσφαίρα αποπνικτική από τους καπνούς των τσιγάρων και της τηγανίλας που διαπερνούσε τα ρούχα τους και έφτανε μέχρι τη σάρκα και πιο βαθιά ακόμα.
Κόλλησαν δύο τραπέζια για να χωρέσουν όλοι. Αγωνιούσε να τους μεταφέρει τα πιστεύω του και τις εμπειρίες του, σαν ιεροκήρυκας, από τη χώρα όπου το αστέρι του σοσιαλισμού έλαμπε υπέρλαμπρο.
Αυτός, σε τιμητική θέση, άναψε με σχολαστικό τρόπο την πίπα του ρουφώντας τη με απληστία. Το βαρύ άρωμα του καπνού που έβγαινε από τα ρουθούνια του, κάλυψε προσωρινά τις μυρωδιές των φαγητών. Τις απορρόφησε. Όλοι κρεμόντουσαν από τα χείλη του. Ακόμα και ο ρυπαρός ταβερνιάρης σταμάτησε για να τον ακούσει περιμένοντας και αυτός με τη σειρά του την επιβεβαίωση των δικών του προσδοκιών.
«Εσείς εδώ παλεύετε καθημερινά για τα αυτονόητα να κερδίσετε χρήματα για να καλύψετε τις ανάγκες σας. Να ικανοποιήσετε τη δική σας ακόρεστη καπιταλιστική απληστία. Πόσο σας λυπάμαι. Ζείτε σε μια κοινωνία εκμετάλλευσης και ούτε καν το έχετε αντιληφθεί. Σας έχουν όλους κοιμίσει με ψεύτικες ελπίδες. Με ανεκπλήρωτες υποσχέσεις. Έχετε θεοποιήσει το χρήμα και την ατομική ιδιοκτησία. Και τα δύο, σας έχουν αλλοτριώσει σε τέτοιο βαθμό όπου δεν μπορείτε να καταλάβετε το κακό που διαπράττετε στους εαυτούς σας αλλά και στους άλλους. Τα είπε και τα έγραψε ο Μάρξ στα κείμενά του. Η ζωή σας έχει γίνει κόλαση: δουλειά-σπίτι-σπίτι-δουλειά. Άντε και λίγη διασκέδαση, σαν όπιο δηλαδή για να ξεχνάτε τα βάσανά σας.
Πόσο όμως διαφορετικά είναι τα πράγματα στη σοσιαλιστική μας λαϊκή δημοκρατία; Χαρούμενα πρόσωπα παντού έχουν ορκιστεί να οικοδομήσουν μια νέα κοινωνία, όχι σαν αυτήν εδώ. Εργάτες, αγρότες, υπάλληλοι, σπουδαστές, διανοούμενοι, όλοι ενταγμένοι σε ένα κοινό σκοπό: τη δημιουργία ενός νέου τύπου ανθρώπου που τις ανάγκες του τις καλύπτει το κράτος. Μην ακούτε εκείνα που λέγονται από τους εχθρούς μας περί δήθεν ελλείψεων σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα, ή ακόμα ότι έξω από άδεια μαγαζιά σχηματίζονται ουρές για την προμήθειά τους, ή ακόμα για καταπίεση και καταστολή στους αντιφρονούντες.
Τίποτα δεν ισχύει από αυτά. Σας το διαβεβαιώνω εγώ που ζω εκεί. Βέβαια, δεν υπάρχει η αφθονία των δυτικών μαγαζιών. Εμάς δεν μας αρέσει. Δεν τη θέλουμε. Μας αλλοτριώνει. Λίγα άλλα καλά. Αυτό είναι το πιστεύω μας. Η δυτικόστροφη προπαγάνδα θέλει να αποδομήσει τα επιτεύγματά μας που με τόσο κόπο και αίμα κατακτήσαμε μετά από πολύχρονους αγώνες. Δεν θα το πετύχει. Να είστε σίγουροι για αυτό. Στα μάτια μας βλέπω όμως μια αμφιβολία για τα λεγόμενα μου. Είστε ποτισμένοι με το δηλητήριο της αμφισβήτησης. Πολύ κακή συνήθεια. Δεν σας κατηγορώ όμως. Είστε μικροαστοί. Εμείς εκεί τι να αμφισβητήσουμε; Τους εαυτούς μας; Ο λαός κυβερνά με τις οδηγίες του παντοδύναμου Κόμματος που γνωρίζει τα πάντα και προβλέπει τα πάντα σαν στοργικός πατέρας. Από τη γέννα μας μέχρι το θάνατό μας. Αυτά είχα να σας πω και ελπίζω να άνοιξα τα μάτια ορισμένων από εσάς».
Η ώρα είχε περάσει, όταν η τηλεόραση έδειχνε σκηνές από την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Ήταν η 10η Νοεμβρίου 1989. Αυτός, αφού μας χαιρέτισε, κοντοστάθηκε και έριξε μια φευγαλέα ματιά προς την τηλεόραση γεμάτος απορία. Τα πλήθη, ελεύθερα πλέον, δρασκέλιζαν προς την ελευθερία.
* Ο Μηνάς Αναλυτής είναι Οικονομολόγος PhD στο Πανεπιστήμιο Poitiers στη Γαλλία.
