Νέος ήμουν και γέρασα, μα κάθε καλοκαίρι εδώ και πολλά, πολλά χρόνια, επαναλαμβάνονται οι ίδιες ειδήσεις στις σελίδες του Τύπου και στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων, οι οποίες αφορούν ατυχήματα και δυστυχήματα, πνιγμούς και τραυματισμούς, σε διάφορες παραθεριστικές περιοχές και νησιά.
Σχεδόν μόνιμη επωδός όλων αυτών των ειδήσεων, είναι η προβληματική αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών από τις τοπικές υγειονομικές αρχές, η έλλειψη γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, η ανεπάρκεια των μέσων κ.λπ.
Ακολουθούν, συνήθως, δηλώσεις τοπικών παραγόντων, οι οποίοι παραπονούνται για την εγκατάλειψη από την κεντρική διοίκηση - στην καλύτερη των περιπτώσεων - ή καταριούνται το «κράτος των Αθηνών».
Την ίδια στιγμή, όλοι γνωρίζουμε πόσο δύσκολη - έως αδύνατη - είναι η εύρεση κατοικίας για μόνιμη εγκατάσταση γιατρών, νοσηλευτών - και εκπαιδευτικών - με τα υπέρογκα ενοίκια και την υποχρεωτική έξωση στις αρχές της τουριστικής περιόδου.
Για τις διαχρονικές ευθύνες, όλων των κυβερνήσεων, δε χρειάζεται να πούμε πολλά, αφού είναι ένα σημείο στο οποίο όλοι συμφωνούμε.
Εκείνο, όμως, που θα πρέπει να συζητηθεί σοβαρά είναι το θέμα των ευθυνών των τοπικών αρχών, οι οποίες, ενώ θα μπορούσαν να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα και πρόνοιες, ώστε να καταστεί θελκτικός ο τόπος τους για νέους ή και μεγαλύτερους επιστήμονες, ώστε να μετακινηθούν από το κέντρο στην περιφέρεια, δεν κάνουν απολύτως τίποτα.
Οι δήμοι και οι κοινότητες έχουν πόρους είτε να νοικιάσουν μακροπρόθεσμα, είτε ακόμη και να κατασκευάσουν συγκροτήματα κατοικιών, διαμερισμάτων κ.λπ. τα οποία με προσιτό ενοίκιο θα παραχωρούσαν στους γιατρούς, τους νοσηλευτές και τους εκπαιδευτικούς. Αυτό θα συνέβαλε στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των δημοτών τους, αλλά και των επισκεπτών όχι μόνο κατά την επίμαχη περίοδο, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Η ανεπάρκεια σε μεταφορικά μέσα, θα μπορούσε να θεραπευτεί με στρατηγικές συμφωνίες με ιδιωτικούς παρόχους, ώστε να μην γινόμαστε μάρτυρες περιστατικών μεταφοράς ασθενών σε καρότσα αγροτικού ημιφορτηγού.
Και επειδή γίνεται τα τελευταία χρόνια πολύς λόγος για την Κοινωνία των πολιτών, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας, πως δεν είναι οι μονίμως περί άλλων τυρβάζοντες και φωνασκούντες, πάσης φύσεως «ακτιβιστές», αλλά οι εθελοντές σε τοπικές ομάδες αλληλοβοήθειας, πυρόσβεσης, αντιμετώπισης ακραίων φυσικών φαινομένων κ.λπ.
Για ποιο λόγο πολλοί από αυτούς παραμένουν αδρανείς με ευθύνη των τοπικών αρχών και τους θυμούνται μόνο κατά την προεκλογική περίοδο; Δε θα μπορούσαν να αναλάβουν καθήκοντα οδηγών, συνοδών και τραυματιοφορέων, μετά από κατάλληλη εκπαίδευση και πιστοποίηση; Έτσι κι αλλιώς, θα προσφέρουν στον τόπο τους, πράγμα που αποδεικνύουν καθημερινά με τις άλλες δράσεις τους.
Οι ευθύνες των αρχών των τοπικών κοινωνιών, είναι γνωστές, μεγάλες και αθεράπευτες εδώ και χρόνια, γιατί είναι απόρροια μιας συγκεκριμένης ιδιοκτησιακής αντίληψης της τοπικής εξουσίας.
Γνωρίζουν ότι μπορούν να κατηγορούν την κεντρική εξουσία, ανέξοδα για λόγους προβολής ή τεχνητής όξυνσης για εκλογικούς - ψηφοθηρικούς λόγους, μα αρνούνται να βάλουν το μυαλό και τη φαντασία τους να δουλέψουν προκειμένου να βρουν τις κατάλληλες, βιώσιμες και αποτελεσματικές λύσεις επί τόπου. Η παραπομπή στην ανεπάρκεια πόρων, μπορεί κάποτε να γινόταν πιστευτή, μα σήμερα όχι. Υπάρχουν πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά υπάρχει πάντα και η προσέλκυση χορηγών τόσο από τοπικές επιχειρήσεις, όσο και από άλλους εθνικούς ή διεθνούς οργανισμούς. Το έχουν, άραγε, σκεφτεί; Το έχουν προσπαθήσει;
Εξάλλου, η καμήλα βλέπει την καμπούρα της άλλης, μα όχι τη δική της.
Κανείς δεν γνωρίζει καλύτερα από αυτούς τα προβλήματα. Αυτοί μπορούν να τα λύσουν, κινητοποιώντας τους πολίτες που αγαπούν τον τόπο τους και θέλουν να συνδράμουν. Μπορούν να δημιουργήσουν θεσμούς και δομές με τη βοήθεια εθελοντών, για να καλύψουν κενά και να προσφέρουν έργο. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης, δημιουργικού στοχασμού και εμπιστοσύνης προς τους συντοπίτες.
Ζούμε σε μια εποχή, κατά την οποία οι παλιές συνταγές δεν αρκούν. Χρειάζεται δημιουργικότητα, φαντασία και εμπιστοσύνη, για να αναζητηθούν και προταθούν νέες λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα. Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης άλλαξε, οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να σκέφτονται με ανοιχτούς ορίζοντες, υιοθετώντας βέλτιστες πρακτικές άλλων και προσαρμόζοντας τες στις τοπικές ιδιαιτερότητες. Ας μην ξεχνάμε πως εκτός από την globalization υπάρχει και η localization.
