Όπως συνηθίζεται, το όχι ευχάριστο εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών για την κυβέρνηση, οδηγεί σε ανασχηματισμό. Ο ανασχηματισμός αποτελεί ένα βαθιά εδραιωμένο εργαλείο με το οποίο αντιδρούν διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις, στα αρνητικά εκλογικά αποτελέσματα, σαν απάντηση στα μηνύματα των ψηφοφόρων.
Η κυβέρνηση λοιπόν «πήρε το μήνυμα» και αντιδρά με ανασχηματισμό. Τι νόημα έχει ο ανασχηματισμός σαν «επιστροφή του μηνύματος» προς το εκλογικό σώμα; Τι σημαίνει γενικότερα ο ανασχηματισμός για τους πολίτες; Τι νόημα έχει ο ανασχηματισμός για την ίδια την κυβέρνηση;
Ο ανασχηματισμός λειτουργεί βασικά σαν αμορτισέρ που απορροφά τους κραδασμούς από τις εκλογικές αναταράξεις και τις βίαιες ποσοστιαίες μεταβολές. Ο ανασχηματισμός, πολλές φορές οδηγεί στη στόχευση αποδιοπομπαίων τράγων, πρώην υπουργών δηλαδή που απομακρύνονται, επωμιζόμενοι το βάρος των εκλογικών αποτελεσμάτων. Τέλος ο ανασχηματισμός, εμπεριέχει την έννοια της ανανέωσης και ενός νέου ενθουσιώδους ξεκινήματος.
Σπάνια όμως ο ανασχηματισμός μεταβάλλει πέρα από τη σύνθεση της κυβέρνησης και το κυβερνητικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται. Διότι η αντίδραση των πολιτών η οποία εκφράζεται μέσω της ψήφους τους ή μέσω της αποχής τους από τις εκλογικές διαδικασίες, σπάνια απευθύνεται με εξειδικευμένο τρόπο σε πρόσωπα. Κυρίως η αντίδραση αφορά πολιτικές που εξαγγέλλονται και εφαρμόζονται. Όχι ότι δεν αφορά συμπεριφορές. Αλλά αυτές τις συμπεριφορές, θα έπρεπε να τις είχε ήδη συνειδητοποιήσει, ελέγξει και τιμωρήσει το κυβερνητικό επιτελείο.
Σύμφωνα με έρευνα της GPO που παρουσιάστηκε στον τηλεοπτικό σταθμό Star, η ψήφος των πολιτών, αλλά και η συμμετοχή τους ή όχι στις εκλογές επηρεάστηκε, κατά σειρά βαρύτητας, από την ακρίβεια, την οικονομία, τα ευρωπαϊκά θέματα, την ασφάλεια των πολιτών, την υγεία, την εξωτερική πολιτική, το δυστύχημα στα Τέμπη, την παιδεία και τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Και σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις, όσον αφορά το δυστύχημα των Τεμπών και το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, οι αντιδράσεις των πολιτών έχουν προκληθεί όχι τόσο από την ουσία και τον πυρήνα των δύο θεμάτων, αλλά περισσότερο από τον τρόπο με τον οποίο τα διαχειρίστηκε και τα επικοινώνησε η κυβέρνηση.
Πάμε λοιπόν στον ανασχηματισμό.
Θα απομακρυνθούν κάποιοι υπουργοί, θα επανέλθουν κάποιοι άλλοι και θα δοκιμαστούν ορισμένοι νέοι πολιτικοί ή τεχνοκράτες. Ωστόσο, η βασική κυβερνητική πολιτική θα παραμείνει αμετάβλητη. Θα αλλάξουν λοιπόν τα πρόσωπα που θα διαχειριστούν τις συγκεκριμένες πολιτικές και τα πρόσωπα που θα τις εκπροσωπούν.
Τα πρόσωπα, που κατά πρώτον θα πρέπει να πείσουν και να εμπνεύσουν τους πολίτες για την αναγκαιότητα των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Κατά δεύτερον θα πρέπει να φέρουν σε πέρας τους συγκεκριμένους στόχους και να κριθούν από την αποτελεσματικότητα τους. Και κατά τρίτον θα διαχειριστούν τις αντιδράσεις των πολιτών, των φορέων και των ομάδων συμφερόντων που επηρεάζονται από τις συγκεκριμένες πολιτικές, επιζητώντας τις όσο το δυνατόν ευρύτερες συναινέσεις, καθώς και τις όσο το δυνατόν χαλαρότερες συγκρούσεις.
Επομένως, οι αναμενόμενες αποφάσεις θα πρέπει να στοχεύσουν στην επιλογή προσώπων που να έχουν δοκιμαστεί, αλλά δεν έχουν αποτύχει σε προηγούμενους υπουργικούς θώκους. Στην επιλογή νέων προσώπων που δεν έχουν προκαλέσει με τη συμπεριφορά τους, τους πολίτες κατά τη διάρκεια της άσκησης των βουλευτικών τους καθηκόντων ή κατά τη διάρκεια συμμετοχής τους σε δημόσιες εμφανίσεις, σε τηλεοπτικές ή σε ραδιοφωνικές εκπομπές. Στην επιλογή προσώπων που να μην έχουν προκαλέσει με την προσωπική τους ζωή. Και φυσικά στην επιλογή προσώπων που να μην προκαλέσουν εκ νέου το δημόσιο αίσθημα, αφού ο σκοπός του ανασχηματισμού είναι η απορρόφηση των κραδασμών και όχι η παράταση τους, ή η πρόκληση νέων.
Κατά τη γνώμη μας, η κυβέρνηση ανεξάρτητα από τον σχηματισμό, πρέπει να πείσει τους πολίτες για πολλά. Πρέπει να δώσει απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα. Και να εξηγήσει τις παρεμβάσεις της και τις μεταρρυθμίσεις της. Ποιες είναι, γιατί τις κάνει, τι αποτελέσματα αναμένει και πότε. Διότι ως γνωστόν οι μεταρρυθμίσεις είναι άχαρες για όποιον τις υιοθετεί και τις εφαρμόζει. Αφού σε πρώτο χρόνο συναντούν ενστάσεις και αντιδράσεις, καθώς ανατρέπουν τα «κεκτημένα». Και αρκετά αργότερα αρχίζουν να αποδίδουν τα οφέλη τους προς τους πολίτες.
Η κυβέρνηση λοιπόν πρέπει πείσει για το πρόγραμμα της και το έργο της. Να προβεί σε αναθεωρήσεις και αναδιατάξεις όπου έχει κάνει λάθος, να ισχυροποιήσει τη δυναμική της για την επίτευξη των κομβικών της στόχων και να κινηθεί με μεγαλύτερη ταχύτητα στο άνοιγμα της οικονομίας και στο άνοιγμα του επενδυτικού χάρτη για το καλό της χώρας. «Οἱ καιροὶ οὐ μενετοί» έλεγε ο Θουκυδίδης, εξηγώντας ότι οι ευκαιρίες δεν περιμένουν. Και αν φύγουν, επιστρέφουν σαν κατάρες. Όχι από την πλευρά των ψηφοφόρων, αλλά από την πλευρά της ίδιας της Ιστορίας. Και αυτό είναι κάτι που το έχουμε ξαναζήσει.
