Το κλείσιμο από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, τον μόνο υπεύθυνο για τη συγκεκριμένη απόφαση, των σεναρίων για πρόωρες εκλογές, έχει πολλαπλή σημασία. Πριν την αναλύσουμε, να πάμε στην ουσία: ο Πρωθυπουργός έκανε το θεσμικώς πρέπον, υπό μεγάλη πίεση, σε δύσκολη συγκυρία και με αντίθετο εσωτερικό και διεθνές παράδειγμα.
Με τη διπλή, και στη Βουλή και σε συνέντευξη, αναγγελία ότι οι εκλογές θα γίνουν "στο κλείσιμο της τετραετίας" -που πρακτικά σημαίνει, εφόσον μάλιστα θα πρόκειται κατά πάσα πιθανότητα για διπλές, άρα παρατεταμένης διάρκειας, εκλογές: οποιαδήποτε στιγμή μετά τον επόμενο χειμώνα- ο Πρωθυπουργός έκανε, πιστεύω, καλό στο πολίτευμα, το πολιτικό σύστημα και στον εαυτό του.
Καλό στο πολίτευμα, γιατί σε (και) σε αυτή τη χώρα πρέπει κάποια στιγμή να μάθουμε, ή να καταλάβουμε, ότι οι θεσμοί δεν είναι φτιαγμένοι για να εξυπηρετούν τη συγκυρία ή συγκεκριμένα πολιτικά συμφέροντα, αλλά την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημοκρατία, άρα το γενικό συμφέρον. Ειδικά σε εποχή χαμηλής εμπιστοσύνης, και γενικά δημοκρατικής έκπτωσης σε πολλές χώρες, ακόμα και σε παραδοσιακά προπύργια της δημοκρατίας (η Μεγάλη Βρετανία έρχεται φυσικά, και σχεδόν τραγικά, πρώτη στο μυαλό), η λειτουργία των θεσμών εντός των ορίων τους και εκτός κομματικών σκοπιμοτήτων συντελεί στην ενδυνάμωση τους, άρα στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας.
Το ελληνικό συνταγματικό σύστημα, ακριβώς επειδή είναι κοινοβουλευτικό, στηρίζει την πολιτειακή και κυβερνητική ομαλότητα σε σταθερό εκλογικό κύκλο. Η δυνατότητα του Πρωθυπουργού να ζητήσει πρόωρες εκλογές δεν αποτελεί τον κανόνα, όπως κάποιοι νομίζουν κι όπως αρκετοί κυβερνήτες μας έχουν αποδείξει στην πράξη, αλλά εξαίρεση, και μάλιστα ακραία. Η έκφραση "εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας" που χρησιμοποιείται στο άρθρο 41 παρ. 2 του Συντάγματος, καθώς και το γεγονός ότι βρίσκεται σε άλλο, και ύστερο, σημείο σε σχέση με τη "κανονική" απαλλαγή της κυβέρνησης από τα καθήκοντα της (άρθρο 38), καθιστούν σαφές ότι ο αυτόβουλος -κατόπιν πρότασης της κυβέρνησης, δηλαδή απόφασης του Πρωθυπουργού- τερματισμός του κυβερνητικού βίου είναι εντελώς εξαιρετικό, και αποκλειστικά "αμυντικό" εργαλείο: δικαιολογείται αν συμβεί κάτι δύσκολο κι απρόβλεπτο κι όχι όποτε "βολεύουν" οι συνθήκες.
Η ορθή αυτή εφαρμογή των θεσμικών κανόνων κάνει καλό και στο πολιτικό σύστημα, ιδίως στην παρούσα "θερμή" συγκυρία. Ενώ οι πρόωρες εκλογές έτειναν, μέσω δημοσιευμάτων αλλά και με τη συμβολή πολιτικών προσώπων, να αναβιβαστούν σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία -"δεν μπορεί να μη γίνουν, αφού όλοι λένε ότι θα γίνουν"-, η πρωθυπουργική αναγγελία θύμισε ότι δεν αποφασίζει ο Τύπος, ούτε βασικό κριτήριο είναι οι πιθανότητες επανεκλογής κομμάτων και προσώπων. Θύμισε επίσης -και ως προς αυτό νομίζω ότι υπάρχει περισσότερη γενναιότητα παρά ρίσκο- ότι, στην πολιτική γενικώς, δεν υπάρχει "παράθυρο ευκαιρίας", δημοσκοπικό ή άλλο"ξέφωτο", αφού εκ φύσεως τα πράγματα διαρκώς αλλάζουν και το "ξέφωτο" του σήμερα μπορεί να έχει γίνει "τοπίο στην ομίχλη" τη μέρα των εκλογών.
Σωστά ο Πρωθυπουργός θύμισε τον πόλεμο, την οικονομική κρίση, την τουρκική απειλή και την πανδημία, που -όλα- κάθε άλλο παρά έχουν τελειώσει ή λειανθεί και που, άρα, καθιστούν απαγορευτικές τις πρόωρες εκλογές, για όποιον κοιτάει το γενικό και όχι το κομματικό συμφέρον. Θα μπορούσε να προσθέσει, και είμαι σίγουρος ότι μέσα του το μέτρησε, ότι τα πράγματα είναι σήμερα τόσο άσχημα, που μάλλον προς το (ελαφρώς) καλύτερο παρά προς το χειρότερο θα πάνε. Και, σε κάθε περίπτωση, είναι προτιμότερη η αναμονή, όταν οι θεσμοί καλούν σε αναμονή.
Κάνοντας καλό στο πολίτευμα και στη χώρα, ο Πρωθυπουργός βελτιώνει, και πάντως σταθεροποιεί, και την προσωπική του εικόνα. Εμφανίζεται πιστός στις θεσμικές του θέσεις και δείχνει εμπιστοσύνη στην κρίση του λαού. Σε πολλά μπορεί κανείς να διαφωνεί μαζί του και δεν αρκεί η θεσμική ορθότητα ούτε για να τον ψηφίσει κάποιος, ούτε για να χαρακτηριστεί αυτομάτως θετικό το έργο του. Όμως σε εποχή Τραμπ, Πούτιν, Τζόνσον, και σε σύγκριση με την αξιωματική αντιπολίτευση στην Ελλάδα, η σοβαρότητα και η δημοκρατικά συνεπής συμπεριφορά αποτελούν φωτεινές νησίδες.
