Όταν Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν συμφωνούσαν στο Βίλνιους, τον περασμένο Ιούλιο, να αρχίσει η μακρά διαδικασία αποκατάστασης των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ξεκινώντας σειρά διπλωματικών επαφών σε κάθε επίπεδο, η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, μετά από επτά χρόνια, έμοιαζε το πρώτο «στοίχημα», που έπρεπε να κερδηθεί.
Επί της ουσίας, επρόκειτο για το πρώτο καταληκτικό βήμα στην πορεία βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, στο οποίο καλούνταν να φτάσουν οι δύο χώρες, χωρίς να προκύψει το «έκτακτο γεγονός», που θα έβγαζε ξανά από τις ράγες τον ελληνοτουρκικό διάλογο.
Λίγα 24ωρα πριν την έλευση της τουρκικής αποστολής, ο κ. Ερντογάν, χωρίς να παρεκκλίνει των θέσεών του για λύσεις «καζάν καζάν», έστειλε το δικό του μήνυμα, εκφράζοντας τη βούλησή του για διάλογο, που θα οδηγήσει σε αμοιβαίου οφέλους αποτελέσματα, όπως είπε χαρακτηριστικά. Κάνοντας ένα βήμα παραπέρα, υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν προβλήματα, που δε μπορούν να επιλυθούν, αλλά και ότι η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να συναντηθούν σε κοινό έδαφος.
Παρά το γεγονός ότι μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Μέση Ανατολή, η Άγκυρα έχει ανοίξει νέα μέτωπα με τη Δύση -τασσόμενη στο πλευρό της Χαμάς, παρά τη διεθνή κατακραυγή- είναι ξεκάθαρη η επιλογή της να μην αφήσει να πέσει η σκιά αυτών των εξελίξεων, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, θέση, που έχει επιλέξει να διατηρήσει και η ελληνική κυβέρνηση.
Η «επίθεση» φιλίας του Ταγίπ Ερντογάν λαμβάνεται υπόψιν από την Αθήνα, χωρίς να αλλάζει την θεώρηση της κυβέρνησης ότι οι σχέσεις με την Άγκυρα πηγαίνουν βήμα-βήμα, χωρίς υπέρμετρες προσδοκίες και κυρίως, χωρίς να αντιμετωπίζονται με αφέλεια. Είναι, άλλωστε, κοινός τόπος ότι η Τουρκία δεν έχει αλλάξει ούτε θέσεις, ούτε τις βασικές αρχές της εξωτερικής της πολιτικής.
Οι διεκδικήσεις παραμένουν στο «τραπέζι», όπως και ο αναθεωρητισμός της Άγκυρας, αυτό, που έχει αλλάξει τους τελευταίους μήνες είναι η ρητορική και η τουρκική παρουσία στο πεδίο. Πριν τους σεισμούς του περασμένου Φεβρουαρίου, άλλωστε, είχαν προηγηθεί τέσσερα χρόνια, που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έφτασαν πολλές φορές σε οριακό σημείο έντασης.
Η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας επιδιώκεται να σηματοδοτήσει την αμοιβαία βούληση για συνεργασία προς όφελος των δύο χωρών και για εξομάλυνση των σχέσεων, με στόχο να εδραιωθεί η ηρεμία και η βελτίωση τους. Επισφράγισμα αυτού του κλίματος θα είναι η υπογραφή συμφωνιών προς όφελος των δύο χωρών. Στην κυβέρνηση έχουν επίγνωση ότι οι διαφωνίες παραμένουν, επιδιώκοντας σε αυτή τη φάση, οι συγκεκριμένες διαφωνίες να μην παράγουν διμερείς κρίσεις.
Άπαντες, άλλωστε, στην ελληνική διπλωματία αναγνωρίζουν ότι η Χάγη για τη μία και μοναδική διαφορά, που αναγνωρίζει η Αθήνα, την οριοθέτηση των οικονομικών ζωνών, είναι μακριά, ωστόσο θεωρείται κομβικό να διατηρούνται σε κάθε περίπτωση ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
Το θετικό μομέντουμ στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δίνει ένα θετικό πρόσημο και στις ευρω-τουρκικές σχέσεις και αυτό αποτυπώνεται στην Έκθεση προόδου της Τουρκίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο κείμενο επισημαίνεται η θέση της Τουρκίας στα δύο εν εξελίξει πολεμικά μέτωπα, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, αλλά και η αρνητική της στάση στο κυπριακό, ωστόσο αναγνωρίζεται ότι οι σχέσεις με την Ελλάδα μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου, παρουσίασαν σημαντική βελτίωση. Στην έκθεση γίνεται λόγος για θετική δυναμική και ενεργοποίηση πολλαπλών διαύλων επικοινωνίας, με ειδική αναφορά στη συνεδρίαση της 7ης Δεκεμβρίου.
Ο Τούρκος Πρόεδρος θα φθάσει στην Αθήνα την ερχόμενη Πέμπτη, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να τον υποδέχεται στο Μέγαρο Μαξίμου για το τετ α τετ των δύο ηγετών, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, καθώς και των διπλωματικών συμβούλων των δύο ηγετών Άννας Μαρίας Μπούρα και Cagatay Kilic. Η Ολομέλεια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ταγίπ Ερντογάν θα συνεδριάσει με τη μορφή γεύματος εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου. Θα έχουν προηγηθεί συνομιλίες των υπουργών των δύο χωρών στο Υπουργείο Εξωτερικών, όπου επί τάπητος θα τεθούν θέματα Άμυνας, Μετανάστευσης, Πολιτισμού, Τουρισμού, Οικονομίας και Εκπαίδευσης.
Έχουν προηγηθεί τέσσερις συνεδριάσεις του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας. Η πρώτη, τον Μάιο του 2010 στην Αθήνα, όπου ο τότε Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο Τούρκος ομόλογός του Ταγίπ Ερντογάν, υπέγραψαν την ιδρυτική Διακήρυξη του Συμβουλίου. Η δεύτερη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη τον Μάριο του 2013 υπό την προεδρία των Πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας, Αντώνη Σαμαρά και Ταγίπ Ερντογάν. Ακολούθησε η συνεδρίαση του Δεκεμβρίου του 2014 στην Αθήνα υπό τους Αντώνη Σαμαρά και τον τότε Πρωθυπουργό της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου. Η τέταρτη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στη Σμύρνη τον Μάρτιο του 2016 υπό τον Αλέξη Τσίπρα και τον Αχμέτ Νταβούτογλου.
