Γράφει ο Γιάννης Κ.Τρουπής
Πολλά γράφτηκαν και ακόμα περισσότερα ειπώθηκαν για τα αποτελέσματα της ελληνικής προσπάθειας ώστε η Τουρκία να απομονωθεί διπλωματικά μετά την κίνηση της να υπογράψει με την Λιβύη το γνωστό πλέον μνημόνιο.
Αυτό που θα πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να κινητοποιήσει όλους τους ισχυρούς παίχτες της Ευρώπης, οι οποίοι μεταξύ τους έχουν μεγάλες διαφορές. Με άλλα λόγια ο Έλληνας πρωθυπουργός κατόρθωσε να «ενώσει» τους ηγέτες που καθορίζουν τις τύχες της ηπείρου μας κάτω από την «ομπρέλα» της αναγκαιότητας η Ευρώπη να απαντήσει στην τουρκική προκλητικότητα. Μία προσπάθεια καθ'' όλη εύκολη αν αναλογιστούμε ότι οι παραδοσιακές δυνάμεις της Ευρώπης την τρέχουσα περίοδο δεν διατηρούν και τις καλύτερες σχέσεις μεταξύ τους.
Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: Η Ελλάδα κέρδισε τη δημόσια δήλωση στήριξης από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, η οποία δεν «φωτίστηκε» από τα ΜΜΕ όσο θα έπρεπε , αφού για να γίνει πράξη απαιτήθηκε η σύμφωνη γνώμη όλων των πρωθυπουργών του ΕΛΚ μεταξύ των οποίων και της Άνγκελα Μέρκελ κ.α. Μπορεί η ΝΔ λοιπόν να είναι μέλος της συγκεκριμένης ευρωομάδας, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μία δήλωση καταδίκης απέναντι σε μία χώρα όπως η Τουρκία ήταν κάτι το απλό.
«Πλήρης στήριξη στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για το Μνημόνιο Τουρκίας - Λιβύης για τις θαλάσσιες ζώνες. Είναι μία παράνομη και προκλητική παραβίαση της κυριαρχίας της Ελλάδας που δημιουργεί αστάθεια στη Μεσόγειο. Η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί το Δίκαιο της Θάλασσας και να είναι καλός γείτονας με τις άλλες χώρες» έγραψε στο Twitter ο Ντόναλντ Τουσκ δημοσιοποιώντας τη θέση του ΕΛΚ.
Λίγες ώρες αργότερα ένας άλλος σημαντικός παίχτης της Ευρώπης ο Εμανουέλ Μακρόν κατά τη διάρκεια του δείπνου των ηγετών της ΕΕ, πήρε ανοιχτά το μέρος της Ελλάδας ενώπιον όλων των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων.
«Οι προκλήσεις της Τουρκίας δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα, δεν είναι θέμα της Ελλάδας. Αποτελεί ευρωπαϊκό πρόβλημα. Είμαστε δίπλα στην Ελλάδα και θα βγω δημόσια να το πω» είπε σύμφωνα με πληροφορίες κατά τη διάρκεια του δείπνου το βράδυ της Πέμπτης ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος πράγματι μετά την λήξη της συνόδου κορυφής στήριξε ανοιχτά την Ελλάδα μιλώντας στους Γάλλους δημοσιογράφους.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή μάλιστα Ελλάδα, Γαλλία αλλά και Ιταλία εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να ενισχύσουν περαιτέρω την μεταξύ τους συνεργασία, στέλνοντας εκ νέου μήνυμα στην Άγκυρα.
Είναι σαφές ότι η Ελλάδα έχει κατορθώσει σε συνεργασία με ΗΠΑ, Αίγυπτο, Ισραήλ Κύπρο, να δυναμώσει τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο, γεγονός που έχει φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία. Η σπασμωδική κίνηση του «μνημονίου» με τη Λιβύη που οδήγησε στη διεθνή απομόνωση είναι απότοκο αυτής της θέσης της. Παράλληλα ενισχύει τις αμυντικές δυνατότητες της Ελλάδας και προσπαθεί να δημιουργήσει κλίμα εθνικής ενότητας και συνεννόησης.
Πιο συγκεκριμένα:
- Οι ΗΠΑ πήραν θέση. Εκτός του χαρακτηρισμού της «συμφωνίας» ως προκλητικής, η δήλωση Πάιατ για την υφαλοκρηπίδα των νησιών είναι σημαντική γιατί παίρνει καθαρή θέση υπερ των ελληνικών απόψεων. Άλλες κινήσεις όπως η αναγνώριση γενοκτονίας Αρμενίων και μπλοκ στην πώληση F35 στην Τουρκία φέρνουν σε ακόμη πιο δύσκολη θέση την Άγκυρα. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντική η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο στις 7 Ιανουαρίου.
- Στην ΕΕ είναι σημαντική η τοποθέτηση στο κείμενο συμπερασμάτων. Η ΕΕ τάσσεται απολύτως υπέρ των ελληνικών θέσεων. Πέραν της συλλογικής τοποθέτησης, είναι σημαντικές οι κινήσεις σε διμερές επίπεδο. Με τον Ε.Μακρόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει οικοδομήσει μια πολύ καλή σχέση. Αυτό εκφράστηκε και με την απολύτως καθαρή στήριξη της Γαλλίας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα επίσης αναβαθμίζει τα mirage ενώ είναι σε συζήτηση για τη ναυπήγηση 2 φρεγατών.
- Η Γερμανία τάχθηκε κατά της «συμφωνίας» Τουρκίας-Λιβύης και είναι πιο υποστηρικτική σε ζητήματα που αφορούν στο προσφυγικό.
- Υπέρ των ελληνικών θέσεων τάσσεται καθαρά και η Ιταλία και η Ολλανδία έχει, παραδοσιακά, αντιθέσεις με την Τουρκία και τοποθετείται υπέρ των ελληνικών θέσεων.
- Η Ρωσία τοποθετήθηκε κατά του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης. Παρά τις πρόσκαιρα καλές σχέσεις με την Τουρκία, οι δύο χώρες είναι παραδοσιακοί αντίπαλοι στην προσπάθεια άσκησης επιρροής στην περιοχή.
- Με την Κίνα οι ελληνικές σχέσεις είναι καλύτερες από ποτέ. Ο Έλληνας πρωθυπουργός πραγματοποίησε μια πολύ επιτυχημένη επίσκεψη στη Σαγκάη και αμέσως μετά ο Σι Ζινπίνγκ στην Ελλάδα ενώ ο Πρωθυπουργός θα πάει στο Πεκίνο τον Απρίλιο.
- Ενίσχυση σχέσεων με δυνάμεις της περιοχής. Οι σχέσεις με Αίγυπτο, Ισραήλ είναι στο καλύτερο σημείο από ποτέ και το ΥΠΕΞ κινείται συνεχώς για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
- Αξιοποίηση της κατάστασης στο εσωτερικό της Λιβύης και των αντιθέσεων που υπάρχουν. Η επίσκεψη του Προέδρου της Βουλής στην Αθήνα, είχε θετικό αποτέλεσμα.