Είναι ο νέος τρόπος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, μεταρρύθμιση; Ή είναι κοινωνική δικαιοσύνη; Ή είναι απλώς η παραδοχή του κράτους ότι αδυνατεί να εντοπίσει τους φοροφυγάδες; Είναι ένας τρόπος να διορθωθεί ένα από τα κακώς κείμενα σε αυτή τη χώρα ή είναι ένα μέτρο ισοπεδωτικό και άδικο;
Όλες οι παραπάνω απόψεις έχουν διατυπωθεί στον δημόσιο διάλογο τις προηγούμενες ημέρες, από τη στιγμή, που το υπουργείο οικονομικών ανακοίνωσε ότι πλέον οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα φορολογούνται ως να αμείβονται έστω με τον κατώτατο μισθό. Δυστυχώς, δεν προηγήθηκε το ίδιο εκτενής συζήτηση, όταν στη δημοσιότητα ήρθαν στοιχεία, που έδειχναν ότι στην Ελλάδα οι υδραυλικοί ζουν με μηνιαίο εισόδημα 560 ευρώ, οι ιδιοκτήτες μπαρ με 571 ευρώ, οι οδοντίατροι με 676 ευρώ και οι ταξιτζήδες με 310 ευρώ, ούτε όταν ηλεκτρολόγος με ετήσιο τζίρο 58.000 ευρώ, εμφανίζει τελικά μηδενικά κέρδη, αλλά αμείβει τον υπάλληλό του με 28.000 ευρώ.
Στην Ελλάδα, δεν γίνεται θέμα συζήτησης ότι 521.000 από το σύνολο των 735.000 ελευθέρων επαγγελματιών δηλώνουν ότι ζουν με λιγότερα από 10.920 ευρώ το χρόνο, το ποσό, δηλαδή, που αντιστοιχεί ετησίως στον κατώτατο μισθό, ούτε ότι 272.000 δεν πληρώνουν καθόλου φόρο, ούτε ότι μόλις 29.000 επαγγελματίες καταβάλλουν το 50% του συνολικού φόρου όλων των ατομικών επιχειρήσεων της Ελλάδας, σύμφωνα με τα στοιχεία.
Οι μεταρρυθμίσεις δίνουν κατά κανόνα ένα θετικό πρόσημο σε μία κυβέρνηση. Στο Μέγαρο Μαξίμου, ωστόσο, γνώριζαν ότι η συγκεκριμένη φορολογική μεταρρύθμιση θα προκαλέσει αντιδράσεις από μία μερίδα της κοινωνίας, τους άμεσα θιγόμενους δηλαδή - ακόμη κι αν κάποιοι παραδέχονται ότι φοροδιαφεύγουν όσο το υπάρχον σύστημα τους επιτρέπει - και ότι θα επιχειρηθεί από την αντιπολίτευση να μεταφραστεί ως επιβολή νέου φόρου. Ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους, η κυβέρνηση επέλεξε να φέρει τόσο νωρίς τις σχετικές ανακοινώσεις. Άλλωστε, το «πάθημα» Κατρούγκαλου, που μία και μόνο αναφορά του στους ελεύθερους επαγγελματίες εκτιμάται ότι στοίχισε στις εκλογές μερικές ποσοστιαίες μονάδες στο κόμμα του, έχει γίνει… μάθημα για όλους.
Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι το όποιο πολιτικό κόστος από την εφαρμογή του νέου τρόπου φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, θα αποβεί διαχειρίσιμο, συν τω χρόνω. Κατ’ αρχάς διότι η συγκεκριμένη κίνηση, όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, δείχνει ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη ακόμη και να γίνει δυσάρεστη σε κάποιους, προκειμένου να προχωρήσει σε τομές, να «κλείσει βασικές εκκρεμότητες του παρελθόντος που την κρατούν σε απόκλιση από την υπόλοιπη Ευρώπη και να γίνει μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα» όπως χαρακτηριστικά είπε ο Άκης Σκέρτσος, δείχνοντας ουσιαστικά ότι η κυβέρνηση θέλει να απευθυνθεί στους πολίτες, που έχουν απαιτήσεις από το κράτος.
Δεύτερον, διότι εκτιμούν ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση εμπεριέχει στοιχεία κοινωνικής δικαιοσύνης, επομένως τυγχάνει υποστήριξης από πολίτες, οι οποίοι έως σήμερα ένιωθαν ότι τους κοροϊδεύουν και τρίτον γιατί υπάρχει ο ανοιχτός δρόμος μιας ολόκληρης τετραετίας, ώστε η κυβέρνηση να αποδείξει ότι τα χρήματα, που θα φέρει η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στα κρατικά ταμεία, θα επιστρέψουν στην κοινωνία, με την ενίσχυση της υγείας, της παιδείας, της ασφάλειας, όπως σημειώνει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Επιπλέον, αξιοποιώντας τη συγκεκριμένη ρύθμιση, η κυβέρνηση επιχειρεί να ενισχύσει τις δεσμεύσεις της περί μείωσης των φόρων συνολικά, φέρνοντας νωρίτερα τη μείωση και τελικά την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και αφήνοντας ανοιχτό παράθυρο για μείωση έμμεσων φόρων, ώστε να προσεγγίσει η χώρα τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Στο κυβερνητικό επιτελείο είναι προετοιμασμένοι ότι στις επόμενες δημοσκοπήσεις αυτή η «διπλή εικόνα», που αντανακλά η συγκεκριμένη ρύθμιση στην κοινωνία, ίσως και να αποτυπωθεί. Εκτιμούν, ωστόσο, ότι οι «κραδασμοί» θα μπορέσουν να απορροφηθούν, σε βάθος χρόνου και κυρίως, να ισορροπήσουν με τον θετικό αντίκτυπο, που θα υπάρξει αν τελικά ο νέος τρόπος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματικών οδηγήσει σε μια χειροπιαστή μείωση της φοροδιαφυγής και επιτρέψει τη χρηματοδότηση πολιτικών, που θα αφορούν το σύνολο των πολιτών. Κυβερνητικά στελέχη σχολιάζουν, άλλωστε, ότι για να επιτευχθεί αυτό, που η κυβέρνηση έχει παρουσιάσει ως στόχο της τετραετίας, να καταπολεμηθούν δηλαδή, διαχρονικές παθογένειες, όπως τις έχει χαρακτηρίσει, τότε θα πρέπει να υπάρξουν και συγκρούσεις με διαχρονικές αντιλήψεις και συμφέροντα.
