Η Εβδομάδα εργασίας των 35 ωρών για τους εργαζόμενους θεωρήθηκε ένα επαναστατικό και προοδευτικό μέτρο. Την καθιέρωσε στη Γαλλία (που αλλού;) η σοσιαλιστική κυβέρνηση του Λιονέλ Ζοσπέν. Θα πρόσφερε στους εργαζόμενους χρόνο απελευθερωμένο από τη «μισθωτή σκλαβιά», θα τους ενεθάρρυνε να εντρυφούν στα ενδιαφέροντά τους, να θεραπεύουν την πνευματικότητά τους με τέχνη και ποιοτική ψυχαγωγία, και θα βελτίωνε τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αφού θα είχαν λιγότερη κούραση και περισσότερο χρόνο να αφιερωθούν σε αυτές.
Λίγο αργότερα (2003) στη Γερμανία ο σοσιαλδημοκράτης Σρέντερ εφήρμοζε την «ατζέντα 2010», με στόχο τις μεταρρυθμίσεις στη αγορά εργασίας, στο φορολογικό σύστημα καθώς και στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου η χώρα να έρθει στην κορυφή της ανταγωνιστικότητας.
Στη Γαλλία όμως το μέτρο ήταν πολύ καλό για να κρατήσει. Δεν δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας, αλλά δημιούργησε εργασιακό άγχος αφού οι εργαζόμενοι υποχρεώνονταν στο 35ωρο να παραγάγουν εργασία 39 ωρών, και μαζί με τα υπόλοιπα μέτρα (που δεν αφορούν το παρόν κείμενο), υπονόμευσε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Σύμφωνα με το ινστιτούτο WCC-Rexedone, η απώλεια στο μερίδιο αγοράς κατά 3% που υπέστη η Γαλλία στην ευρωζώνη, οφειλόταν κατά κύριο λόγο στη μείωση των εβδομαδιαίων ωρών εργασίας, που την έφερε σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Αποτέλεσμα, ο εμπνευστής Λιονέλ Ζοσπέν να το χαρακτηρίσει οικονομικό λάθος και ο Νικολά, έστω και καθ’ υπερβολήν, ιστορικό λάθος.
Ετσι «μέτρα που τα διέψευσε η ίδια η ζωή» κατά την παλαιότερα ασυνήθη φράση της Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ τα αντιγράφει και τα φέρνει ως προτάσεις με το περίφημο «αντισχέδιο Πισσαρίδη» που αναμένεται να αποτελέσει τον πολιορκητικό κριό στην αποδόμηση του κυβερνητικού προγράμματος (που θα βασίζεται στο σχέδιο του νομπελίστα και ομάδας διακεκριμένων οικονομολόγων) για την ανάταξη της χώρας.
Χθες ο ΣΥΡΙΖΑ διέρρευσε κάποια στοιχεία του αντισχεδίου, που αρθρώθηκε υπό την εποπτεία του Γιώργου Σταθάκη. Δεν θα αναφερθούμε σε λεπτομέρειες, ούτε ανήκει στην αρμοδιότητά μας η συνολική κριτική. Ανήκει στους οικονομολόγους άμα τη επίσημη παρουσίασή του.
Σε πολιτικό επίπεδο πάντως είναι δεδομένο ότι ο Σταθάκης όταν ερωτηθεί θα δηλώσει ότι το αντισχέδιο είναι κοστολογημένο. Το πρόβλημα για την προσωπική του αξιοπιστία όσο και την αξιοπιστία του σχεδίου, είναι ότι το ίδιο κοστολογημένο έλεγε ότι είναι και το περίφημο (και ανεκδιήγητο εκ του αποτελέσματος) «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης».
Πολιτικά επίσης κρίνονται οι προτάσεις του αντισχεδίου για την διατήρηση, λέει, του δημόσιου χαρακτήρα σε δίκτυα, υποδομές, ενέργεια και νερό. Για μια ακόμη φορά συλλαμβάνονται ψευδόμενοι. Μα αυτά τα παρέδωσαν οι ίδιοι στο «Υπερταμείο» προς εκμετάλλευση.
Το ΤΑΙΠΕΔ με το δεύτερο μνημόνιο θα είχε διάρκεια οχτώ χρόνια. Η πρώτη φορά Αριστερά, μετά την επιτυχημένη διαπραγμάτευση των Αλέξη-Γιάνη συνέστησε το «Υπερταμείο» στο οποίο διαχύθηκαν το ΤΧΣ, το ΤΑΙΠΕΔ, οι ΔΕΚΟ (δίκτυα, υποδομές , ενέργεια, νερό, που τώρα θέλει τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα τους). Μπήκε ακόμη και η ΕΤΑΔ, που διαθέτει όλα τα ακίνητα του ελληνικού κράτους – θα θυμάται ο αναγνώστης την φασαρία που είχε γίνει καθώς σε αυτό είχα μπει σημαντικά μνημεία όπως η Κνωσσός, ο Λευκός Πύργος, η Ροτόντα και πολλά άλλα.
Τέλος πολιτική κριτική επιδέχεται και η χιμαιρική πρόταση για πιλοτική εφαρμογή του 35ώρου ή τετραήμερης εργασίας, με διατήρηση όμως των μισθών! Δεν κρίνουμε κακεντρεχώς το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τελικά κατάφερε και ανακάλυψε το λεφτόδεντρο. Κρίνουμε πολιτικά ότι ένα μέτρο που ίσχυσε πριν είκοσι χρόνια, απέτυχε σε σημείο ο εμπνευστής του να το χαρακτηρίσει «οικονομικό λάθος», ο ΣΥΡΙΖΑ το ξαναπροτείνει σε μια οικονομία που έχει χτυπηθεί διπλά. Από την χρεοκοπία και τον κορονοϊό.
Και επειδή ο Σταθάκης είναι καλός οικονομολόγος, σαφώς το γνωρίζει πολύ καλύτερα ημών. Αλλά δεν τους νοιάζει. Στόχος είναι να εντυπωσιάσουν το πόπολο, να πουλήσουν φιλεργατισμό, πρωτοπορία (εκ γαλλικής αντιγραφής), και αριστεροσύνη - έστω και ατεκμηρίωτη. Ποιος άλλωστε ξέρει για το 35ωρο του Ζοσπέν και την τύχη του.
Και επειδή δεν είμαστε γαλατικό χωριό αλλά κρίκος στην παραγωγική διαδικασία της παγκοσμιοποίησης, μια σοβαρή και σύγχρονη Αριστερά θα έπρεπε να συνυπολογίζει την διασύνδεση της οικονομίας με το διεθνές περιβάλλον ανταγωνιστικότητας, και να προτείνει λύσεις (αν υπάρχουν) που θα βελτίωναν τη θέση των εργαζομένων χωρίς να καμφθεί περεταίρω η ασθενική ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Διαφορετικά, αντί για βελτίωση της θέσης των εργαζομένων και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, θα έφερναν νέες θέσεις ανεργίας. Συνέβη στη Γαλλία.
ΥΓ: Ένα από τα λίγα καλά που προτείνει πάντως είναι οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
