Τα δύο νομοσχέδια, το ένα για τη φορολογία και το άλλο την απονομή ποινικής δικαιοσύνης, που παρουσίασαν οι αρμόδιοι υπουργοί Χατζηδάκης και Φλωρίδης, έχουν μια κοινή συνισταμένη: υποδηλώνουν την απόφαση της κυβέρνησης να «σπάσει αυγά».
Επιλέγοντας, στην αρχή της δεύτερης τετραετίας, μετωπική αναμέτρηση με χρόνιες παθογένειες και παγιωμένες στρεβλώσεις. Μια μεταρρυθμιστική αντεπίθεση απολύτως αναγκαία, που μπορεί να εμπεριέχει πολιτικό ρίσκο, αλλά είναι υψηλής και άμεσης κοινωνικής απόδοσης.
Το Μέγαρο Μαξίμου επιδιώκει να ανατρέψει με πολιτικές και νομοθετικές πρωτοβουλίες τη γενικευμένη αντίληψη της κοινωνίας, πως ότι κι αν γίνει στην Ελλάδα, πληρώνουν μόνο τα κορόιδα, επωφελούνται οι παντός φύσεως επιτήδειοι και στο τέλος η ατιμωρησία κυριαρχεί.
Ατιμωρησία πάνω στην οποία οικοδομήθηκε και εξακολουθεί να οικοδομείται η πυραμίδα της παρανομίας, της παραβατικότητας και του καθημερινού by pass στη νομιμότητα. Διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις άλλοτε ανέχθηκαν, άλλοτε υποτάχθηκαν και άλλοτε συνέπραξαν, εξαιτίας του νοσηρού πελατειασμού και του φόβου του πολιτικού κόστους.
Η οικονομική κρίση, τα πολιτικά πειράματα, το διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον, έχουν διαμορφώσει πλέον μια άλλη κοινωνία. Τα κελεύσματά της είναι εντελώς διαφορετικά και η κυβέρνηση Μητσοτάκη δείχνει να συντονίζεται με ταχύτητα και ευελιξία σε αυτά.
Μετά τις τελικές διορθώσεις, οι αλλαγές στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών που φέρνει το νομοσχέδιο Χατζηδάκη -και που την κατέστησαν κορωνίδα του νομοσχεδίου αυτού στη δημόσια συζήτηση- είναι η ρύθμιση που προέκυψε και την οποία, δύσκολα μπορούν να την καταγγείλουν οι ενδιαφερόμενοι ή η αντιπολίτευση.
Οριζόντιο τεκμαρτό, οριζόντια μείωση του τέλους επιτηδεύματος, για όποιον δηλώνει εισόδημα υψηλότερο απ΄ αυτό. Όποιος δηλώνει εισόδημα κάτω από τα 10.920 αλλά είναι «πεντακαθαρίδης» μπορεί να ζητήσει τον έλεγχο του, το ξεσκόνισμα από τις φορολογικές αρχές.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να βάλει φραγμό στη φοροαποφυγή και φοροδιαφυγή ενός μεγάλου ποσοστού από την πολυπληθή τάξη των ελεύθερων επαγγελματιών -η οποία αριθμεί σχεδόν 1 εκατ.- είναι πολιτικά γενναία, αλλά πλέον και επί της ουσίας υπαγορεύεται και έχει τη στήριξη της κοινωνικής πλειοψηφίας. Το δείχνουν άλλωστε και οι δημοσκοπήσεις.
Απέχει βεβαίως από την εκτίμηση της ηγεσίας του Υπουργείου Οικονομικών, ότι με αυτές τις ρυθμίσεις ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν δήλωναν μέχρι τώρα τα πραγματικά τους εισοδήματα θα συμβάλουν -στο βαθμό που τους αναλογεί- στα φορολογικά έσοδα. Το ποσό που αναμένεται να μπει στα κρατικά ταμεία δεν είναι εντελώς αναλογικό. Περισσότερο συμβολικό μοιάζει εάν αναλογιστούμε ότι ψάχνουμε 40 δισ. ευρώ στους δαιδάλους της μαύρης οικονομίας, αλλά το αποδεχόμαστε ως ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την πλήρη αναλογικότητα.
Αμέσως ανταποδοτικά στην κοινωνία θα είναι τα 700 εκατ., που υπολογίζεται να μπουν στα ταμεία αφού θα επιστρέψουν στην υγεία, την παιδεία, το κοινωνικό κράτος. Το φορολογικό νομοσχέδιο, πέρα από το κομμάτι των ρυθμίσεων για τους ελεύθερους επαγγελματίες έχει ισχυρό μεταρρυθμιστικό αποτύπωμα και σε ότι σχετίζεται με τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος μέσω της ψηφιοποίησης. Ρυθμίσεις που μακροπρόθεσμα θα έχουν ουσιαστικότερη συμβολή, στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και στην επιβολή φορολογικής δικαιοσύνης.
Το δε στίγμα που εκπέμπεται και σε ό,τι αφορά στις αλλαγές στην απόδοση της ποινικής δικαιοσύνης που εισηγείται στη Βουλή η κυβέρνηση, είναι αντίστοιχα το ίδιο: μεταρρυθμίσεις χθες… σήμερα είναι ήδη αργά.
