Σαράντα περίπου μέρες μας χωρίζουν από τις κάλπες των ευρωεκλογών και κάποιος παρατηρητής της δημόσιας προεκλογικής συζήτησης θα νόμιζε ότι η χώρα βρίσκεται μπροστά σε ένα είδος ενδιάμεσων εθνικών εκλογών. Το κυβερνητικό κόμμα ζητάει από τους πολίτες να επιβεβαιώσουν την εμπιστοσύνη τους ώστε να υπάρξει «ανοιχτός διάδρομος» διακυβέρνησης για την επόμενη τριετία που απομένει ως τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Τα «μεγάλα» κόμματα της αντιπολίτευσης - που παραμένουν σε χαμηλά δημοσκοπικά επίπεδα - διαγκωνίζονται για τη θέση της συμβολικής αξιωματικής αντιπολίτευσης τη στιγμή που ο ακραίος λαϊκισμός φορτώνει το προεκλογικό κλίμα με όσο γίνεται περισσότερη χυδαία τοξικότητα.
Ο επικοινωνιακός ανταγωνισμός για τη συγκρότηση των ευρωψηφοδελτίων δεν ήταν παρά η αρχή του πολιτικού κατήφορου της αντιπαράθεσης. Τη στιγμή που οι εκλογές πρόκειται να αναδείξουν τα μέλη της εθνικής μας αντιπροσωπείας στο ευρωκοινοβούλιο για τα επόμενα κρίσιμα για το μέλλον της Ευρώπης πέντε χρόνια, αντί για προσωπικότητες με εμπειρία στα ευρωπαϊκά ζητήματα, πολιτική και επιστημονική επάρκεια, ικανά να ανταποκριθούν ουσιαστικά στα καθήκοντά τους, οι λίστες των υποψηφίων, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις, μετατράπηκαν σε πασαρέλες διαφόρων celebrities. Κυριάρχησαν οι τηλεπερσόνες, οι παίκτες realities, πρώην πρωταθλητές καθώς και οι ποδοσφαιρικού τύπου κομματικές μεταγραφές.
Στη συνέχεια, μπήκαν στην ημερήσια διάταξη θέματα για τα οποία η χώρα δεν μπορεί παρά να ντρέπεται. Ο λόγος δεν γίνεται μόνο για το ξεκαθάρισμα ακροδεξιών λογαριασμών μεταξύ βουλευτών, στον χώρο της Βουλής με μεθόδους υποκόσμου, αλλά και για μια σειρά άλλων εξευτελιστικών περιστατικών για το επίπεδο του δημόσιου διαλόγου. Η ακύρωση της συμμετοχής των «Σπαρτιατών» στις ευρωεκλογές οδήγησε σε πολιτική διαμάχη για τον διαμοιρασμό των ψηφοφόρων τους. Κόμματα του δημοκρατικού τόξου βρέθηκαν να διεκδικούν, έστω και με μισόλογα, τις ψήφους του κόμματος του Κασιδιάρη σύμφωνα με τον Άρειο Πάγο. Την ίδια στιγμή, αρχηγός κοινοβουλευτικού κόμματος προέτρεπε τους βουλευτές που είχαν ψηφίσει υπέρ του δικαιώματος του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών να μην πηγαίνουν το Πάσχα στις εκκλησίες για να μην έχουν συνέπειες!
Κι ενώ γίνονται όλα αυτά τα κωμικοτραγικά το κρίσιμο ερώτημα παραμένει αναπάντητο: Πότε και τι ακριβώς θα συζητήσουμε για την Ευρώπη; Ποια θα είναι η συμμετοχή της χώρας μας στους έντονους προβληματισμούς για την πορεία και το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης; Πώς θα απαντήσει η Ενωμένη Ευρώπη στις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει; Ή μήπως η χώρα μας θα συνεχίσει απλώς να διεκδικεί τη μονιμοποίηση των ταμείων ανασυγκρότησης, ανάπτυξης κλπ ή την έκδοση ομολόγων για την ασφάλεια και την άμυνα της Ευρώπης αδιαφορώντας για την ουσία των προβλημάτων που μπορεί να οδηγήσουν σε οικονομικά και υπαρξιακά ακόμα αδιέξοδα;
Οι δύο πόλεμοι που μαίνονται μέσα και δίπλα στην Ευρώπη απειλούν, για πρώτη φορά μεταπολεμικά, την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Το θέμα της ασφάλειας και της αμυντικής ικανότητας έχει έρθει με ένταση στην επιφάνεια από τη στιγμή που και τα ενδιαφέροντα των ΗΠΑ φαίνεται να στρέφονται προς άλλα σημεία του πλανήτη. Η «πράσινη μετάβαση», ως αντίδοτο στην επελαύνουσα κλιματική αλλαγή υπόκειται σε διαρκή αναθεώρηση των χρονοδιαγραμμάτων κάτω από τις πιέσεις ομάδων πολιτών. Οι «νίκες» που πέτυχαν οι Ευρωπαίοι αγρότες με τις κινητοποιήσεις τους είναι ενδεικτικές. Οι οικονομίες, ακόμα και των παραδοσιακά ισχυρών της Ευρώπης, βυθίζονται στην ύφεση.
Τα προβλήματα αυτά και η αδυναμία να δοθούν άμεσες απαντήσεις στρώνουν το χαλί στον ακραίο λαϊκισμό που επωφελείται με τον καλύτερο τρόπο. Οι ακροδεξιές δυνάμεις της Ευρώπης κερδίζουν διαρκώς τα τελευταία χρόνια θέσεις απειλώντας, ακόμα και στις επερχόμενες ευρωεκλογές, να μεταβάλλουν υπέρ τους τον πολιτικό συσχετισμό των δυνάμεων στην Ευρωβουλή. Η άνοδος στη δεύτερη θέση του ξενοφοβικού AfD στη Γερμανία και η απειλή της νίκης της Λε Πεν στη Γαλλία είναι χαρακτηριστικές. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ενθαρρύνει συνολικά τις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις και θα αποτελέσει ουσιαστικά την αρχή του τέλους του ευρωπαϊκού οράματος.
Η Ευρώπη ανησυχεί - και πρέπει να ανησυχεί - για το μέλλον της. Η ανησυχία αυτή εκφράζεται από αρκετούς ηγέτες με τον πιο έντονο τρόπο. Ο πρόεδρος Μακρόν μίλησε πρόσφατα για τους «θανάσιμους κινδύνους» που αντιμετωπίζει προτείνοντας ριζικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο και στους κανόνες λειτουργίας της ΕΕ. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα μιλάει για «παρακμή» και προτείνει την άμεση ενοποίηση των χρηματοπιστωτικών, ενεργειακών και τηλεπικοινωιακών αγορών ενώ ο πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, κατέθεσε συγκεκριμένο σχέδιο ανταγωνιστικότητας έναντι των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη.
Δυστυχώς, η χώρα μας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, φαίνεται να απέχει από ανάλογους προβληματισμούς. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύει η στάση των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων που πριν μερικά χρόνια κατάφεραν να κρατήσουν τη χώρα στον πυρήνα της Ενωμένης Ευρώπης. Υποβιβάζουν έτσι το νόημα αλλά και το διακύβευμα της μάχης της 9ης Ιουνίου που ξεπερνάει κατά πολύ τις μικροκομματικές σκοπιμότητες και αδικεί τη μέχρι σήμερα ενταξιακή πορεία της χώρας. Είναι καιρός να αντιληφθούν οι πολιτικές ηγεσίες ότι το μέλλον της Ελλάδας είναι ταυτισμένο με το μέλλον της Ευρώπης. Είναι η μόνη ελπίδα για να μη χαθεί μια ευκαιρία ακόμα.
