Τα ερωτήματα που προκύπτουν από την γεμάτη γρίφους και ασάφειες, συνέντευξη Ανδρουλάκη, είναι πολλά. Γιατί για παράδειγμα, οι πολίτες να ψηφίσουν ένα κόμμα που μας επιφυλάσσει ως μετεκλογική έκπληξη το αν θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση και το πρόσωπο που θα προτείνει ως Πρωθυπουργό;
Γιατί είναι χρήσιμη για τη διακυβέρνηση η ψήφος όσων ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ μόνο αν ξεπερνάει το 10%, αλλά άχρηστη αν είναι κάτω από αυτό το ποσοστό; Και από πότε το τρίτο κόμμα στις εκλογές είναι αυτό που επιβάλει την πολιτική ταυτότητα και τον Πρωθυπουργό μιας κυβέρνησης; Πολλά τα θολά σημεία σε σχέση με την στρατηγική του Ν. Ανδρουλάκη, ο οποίος μάλιστα προβάλει την ανάγκη να υπάρξει κυβέρνηση συνεργασίας από τις πρώτες εκλογές.
Ας δούμε τα μέχρι σήμερα δεδομένα επτά δημοσκοπήσεων για το πολιτικό σκηνικό στη μετά Τέμπη εποχή. Ο μέσος όρος που προκύπτει στην πρόθεση ψήφου διαμορφώνεται ως εξής: Ν.Δ στο 28%, ΣΥΡΙΖΑ στο 24.2%, ΠΑΣΟΚ στο 9.2%, ΚΚΕ στο 5.8%, Ελληνική Λύση στο 3.7%, ΜέΡΑ 25 στο 3.3%, Έλληνες Εθνικό Κόμμα στο 2.9%, Άλλο Κόμμα 5.3% και απροσδιόριστη ζώνη στο 18.8%.
Τα ποσοστά αυτά, ασφαλώς και θα μεταβληθούν, καθώς οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο της μεγίστης οργής για την τραγωδία των Τεμπών, ενώ καθ' οδόν προς τις εκλογές θα δημιουργηθούν και νέες δυναμικές. Ωστόσο, με αυτά τα ποσοστά και τις αναγωγές που κάνει το Europe Elects, οι έδρες που φαίνεται να προκύπτουν από τις πρώτες εκλογές είναι: ΝΔ 108-109, ΣΥΡΙΖΑ 94-95 και ΠΑΣΟΚ 35-36.
Δεν αναφέρομαι στα άλλα κόμματα, καθώς από τα σενάρια ανάδειξης κυβέρνησης αφενός αυτοαποκλείεται το ΚΚΕ, αφετέρου ο Ν.Ανδρουλάκης δεν συζητά συμμετοχή σε κυβέρνηση όπου να συμμετέχει το ΜέΡΑ 25 - κάτι που δεν δέχεται ούτε η ΝΔ. Όσο για την Ελληνική Λύση, αυτή αποκλείεται από τον Κ. Μητσοτάκη και φαντάζομαι - αν και δεν έχει τοποθετηθεί - το ίδιο θα σκέφτεται και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πώς μπορεί επομένως να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας και μάλιστα από τις πρώτες εκλογές; Μόνο με ένα τρόπο, αυτόν της συνεργασίας ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, η οποία φαίνεται να συγκεντρώνει σήμερα 143-145 έδρες, αριθμός που λογικά θα ξεπεράσει τις 150, καθώς σήμερα υπολογίζεται ακόμα στην κατανομή εδρών το κόμμα Κασιδιάρη, ενώ είναι πιθανό και τα δύο κόμματα να αυξήσουν έστω και λίγο τα ποσοστά τους.
Το σενάριο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει ως προοπτική, αφού το άθροισμα των εδρών τους δίνει 129-131, αριθμός που απέχει πολύ από το «μαγικό» 151. Τέτοιο σενάριο δεν υπάρχει εκτός και αν ξαφνικά «εμφανιστεί» στο προσκήνιο θέμα Βαρουφάκη και ίσως Βελόπουλου ή κάποια κυβέρνηση «ειδικού σκοπού».
Πώς μπορεί να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας στις δεύτερες εκλογές με βάση τα υπάρχοντα ποσοστά από τις πρώτες; Με βάση τα υφιστάμενα ποσοστά και το νόμο της ενισχυμένης αναλογικής, οι έδρες που θα μοιραστούν τα τρία βασικά κόμματα είναι: Ν.Δ 131-134, ΣΥΡΙΖΑ 82-83, ΠΑΣΟΚ 31-32. Σ' αυτή την περίπτωση, είναι ακόμη πιο εμφανές ποια συνεργασία μπορεί να προκύψει αριθμητικά, όπως είναι φανερό ότι δεν υφίσταται κανένα περιθώριο άλλης κυβέρνησης ακόμα και αν συνεργάζονταν όλα τα κόμματα, πλην του ΚΚΕ.
Στην πολιτική είναι σημαντικό να έχεις καθαρές επιλογές. Επίσης σημαντικό είναι να ξέρεις να μετράς. Μπορεί να λες, όπως κάνει το ΚΚΕ, ότι δεν θέλω συνεργασίες, αρκεί να παίρνεις και την αντίστοιχη πολιτική ευθύνη. Όταν όμως ο πολιτικός αρχηγός είναι υπέρ των συνεργασιών και κατηγορεί όποιον μιλά για ανάγκη αυτοδυναμίας ότι ενδιαφέρεται μόνο για την καρέκλα του, πρέπει να μιλά με βάση τα στοιχεία.
Είναι απλό. Αυτό που διατύπωσε ως θέση ο Νίκος Ανδρουλάκης, αυξάνει τον κίνδυνο ακυβερνησίας της χώρας, αφού μετά τα Τέμπη η προοπτική της αυτοδυναμίας φαίνεται να έχει απομακρυνθεί ή να δυσκολεύει. Πολύ περισσότερο, επειδή έβαλε ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση συνεργασίας, το ΠΑΣΟΚ να έχει ισχυρό διψήφιο ποσοστό. Μπορεί να εννοεί ένα 12%-15%;
Σήμερα ωστόσο το κόμμα βρίσκεται μεταξύ 8.6% και 9.7% στην πρόθεση ψήφου (μέσος όρος 9.2%), αποτέλεσμα απώλειας πέντε μονάδων από πέρυσι μέχρι φέτος, με τις καμπύλες της εκλογικής του επίδοσης να παραμένουν πτωτικές. Τουλάχιστον δημοσκοπικά, τίποτα δεν συνηγορεί υπερ της προσδοκίας Ανδρουλάκη. Επίσης, από που προκύπτει η ορθότητα της άποψης ότι αν για παράδειγμα το ΠΑΣΟΚ λάβει 9.99%, δεν συζητά με τα άλλα κόμματα; Κι αν πάρει 9% ή 9.5% ; Δεν είναι μια τοποθέτηση που προσδίδει στο ΠΑΣΟΚ τα χαρακτηριστικά ενός ΚΚΕ του Κέντρου και ενισχύει την αμφίβολη προοπτική για τις δεύτερες εκλογές και το μέλλον, ενώ οδηγεί την χώρα σε κλυδωνισμό αυτή την δύσκολη συγκυρία;
Άκρως προβληματική και η πρότασή του για το πρόσωπο του Πρωθυπουργού. Αν δούμε τι συμβαίνει σε σχήματα συνεργασίας στην Ευρώπη και ειδικά σε χώρες όπου κυβερνούν σοσιαλδημοκράτες (π.χ Ισπανία, Γερμανία). Πρωθυπουργός είναι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος με πλέον χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Γερμανίας. Κυβερνά ο Σολτς ως επικεφαλής ενός σχηματισμού τριών κομμάτων με τους Σοσιαλδημοκράτες να έχουν πάρει μόλις 25%. Συν το γεγονός ότι δείχνει έλλειψη αίσθησης κινδύνου να θεωρείς ότι μπορεί ένα κόμμα να ενισχυθεί και μάλιστα σημαντικά, αν δεν έχει καθαρές θέσεις για την διακυβέρνηση, ακόμα και για το ποιον θα δουν οι πολίτες αύριο Πρωθυπουργό.
Καθ' οδόν προς τις εκλογές, τα κόμματα και οι αρχηγοί τους ανοίγουν τα χαρτιά τους, εκθέτουν τις απόψεις τους, κρίνονται. Οι πολίτες από την μεριά τους θα ψηφίσουν, λαμβάνοντας υπόψιν τα πάντα, έχοντας την έγνοια να μην μείνει η χώρα ακυβέρνητο καράβι, ούτε να χρειαστούν αλλεπάλληλες εκλογές που θα διαλύσουν την οικονομία και την δημόσια ζωή. Στις Δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα.
