Σήμερα το βράδυ ολοκληρώνεται η διαδικασία συζήτησης και ψήφισης στη Βουλή του σχεδίου νόμου για τη στήριξη των εισοδημάτων, με ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ να προαναγγέλλουν ο πρώτος την καταψήφισή του και ο δεύτερος την υπερψήφιση όσων άρθρων «προσφέρουν στην κοινωνία».
Αρνητική στάση αναμένεται να κρατήσουν Σπαρτιάτες, Νίκη και ΚΚΕ, ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο άφησε η Ελληνική Λύση, αν και φέρεται να προσανατολίζεται σε αρνητική ψήφο, ενώ «παρών» θα δηλώσει η Πλεύση Ελευθερίας, όπως προκύπτει και από τις δηλώσεις εκπροσώπων και στελεχών των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με το οποίο υλοποιείται σημαντικό μέρος, περίπου το 50%, των προγραμματικών οικονομικών δεσμεύσεων της Κυβέρνησης, όπως οι αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και στις συντάξεις, οι μειώσεις φόρων και οι οικονομικές ενισχύσεις για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και τους νέους, ύψους 4,4 δισ. ευρώ, εντός της τετραετίας 2024-2027 και επιπλέον 385 εκατ. ευρώ για το τρέχον έτος, πέραν της επέκτασης κατά 375 εκατομμυρίων ευρώ των δανείων του Προγράμματος «Σπίτι μου».
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Πάρις Κουκουλόπουλος κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή - που είχε διατηρήσει επιφυλάξεις για την τελική στάση του κόμματός του - δήλωσε ότι το νομοσχέδιο πρέπει να καταψηφιστεί με την επιχειρηματολογία ότι «περιλαμβάνει οριζόντια αποσπασματικά μέτρα που κινούνται σε επιδοματική λογική, μια λογική που δεν μπορεί να στηρίξει τους πολίτες, δεν αντιμετωπίζει μείζονα ζητήματα όπως την ακρίβεια και τα προβλήματα στέγασης».
«Το πρώτο νομοσχέδιο της νέας τετραετίας της ΝΔ περιλαμβάνει οριζόντια μέτρα αποσπασματικά, συνεχίζεται η επιδοματική λογική. Μια από τα ίδια. Και μόνο αυτός ο λόγος είναι για εμάς λόγος για να καταψηφίσουμε επί της αρχής το νομοσχέδιο», είπε χαρακτηριστικά.
Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος στην τοποθέτησή του γνωστοποίησε ότι «προφανώς και θα ψηφίσουμε όλα τα άρθρα που δίνουν έστω και κάτι λίγο στην κοινωνία», διευκρινίζοντας ωστόσο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τελείως διαφορετική πρόταση στην οικονομική πολιτική, σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από την κυβέρνηση αλλά και πως «θα ξεκαθαρίσουμε στην κοινωνία ότι είναι πασαλείμματα».
Πρόσθεσε ακόμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει και το μηνιαίο επίδομα των 40 ευρώ στους δημοσίους υπαλλήλους, όμως επισήμανε ότι «έχουμε διαφορετική πρόταση στην οικονομική πολιτική. Και θα διατυπώσουμε αυτή την ένστασή μας και με την τοποθέτησή μας επί της αρχής του νομοσχεδίου και για την απαράδεκτη διαδικασία νυκτερινών τροπολογιών».
Σχολίασε ότι δεν είναι δυνατόν η επιστροφή ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ στο Δημόσιο να έρχεται με τροπολογία τελευταίας στιγμής, αν και υπενθυμίζεται ότι αποτελεί βασική προεκλογική δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως και οι υπόλοιπες ρυθμίσεις που συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, για τις οποίες ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε την αντίθεσή του όχι ως προς το περιεχόμενο τους, αλλά ως προς τη διαδικασία κατάθεσής τους.
Χαρακτήρισε τις ρυθμίσεις «αποσπασματικές» και «κλασική πολιτική επιδομάτων».
Τα υπόλοιπα κόμματα
Ο πρόεδρος της Ελληνική Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο η Ελληνική Λύση να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο για την «ενίσχυση του εισοδήματος» λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν είμαστε από αυτούς που θα πούμε "όχι", αλλά έχουμε άλλη φιλοσοφία κύριε Χατζηδάκη».
Σημείωσε ότι το ζήτημα «της πείνας» θέλει ιδιαίτερη προσοχή λόγω της «τεράστιας ακρίβειας» αλλά και της «έλλειψης προϊόντων», καθώς όπως είπε «θα δημιουργηθεί ένα τεράστιο χάσμα». Επίσης, κάλεσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να συγκαλέσει σύσκεψη πολιτικών αρχηγών για αυτό το θέμα ειδικά, «της πείνας και της ακρίβειας που έρχεται ολοταχώς», ανέφερε.
«Το νομοσχέδιο δίνει ψίχουλα και περιλαμβάνει πολλά προβληματικά στοιχεία, χωρίς να στηρίζει την οικογένεια και την τεκνογονία, διευρύνει τις ανισότητες», ισχυρίστηκε ο βουλευτής της ΝΙΚΗΣ, Γιώργος Ρούντας, για να προσθέσει πως το κόμμα του στηρίζει κάθε νομοθέτημα το οποίο θα ωφελεί επί της ουσίας και θα ανακουφίζει τον ελληνικό λαό και γι' αυτό... καταψηφίζει το νομοσχέδιο. Ωστόσο, επιφυλάχθηκε ως προς την τελική στάση του κόμματος στην Ολομέλεια.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης χαρακτήρισε «αποκρουστικό» το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών εκφράζοντας την πρόθεση του κόμματος να το καταψηφίσει, ενώ δεν ξεκαθάρισαν τη θέση τους οι Σπαρτιάτες εάν τελικά θα το καταψηφίσουν, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο ότι τελικά η στάση τους θα είναι αρνητική.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου
Συνταξιούχοι
Με το νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν την αναπροσαρμογή συντάξεων για ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που υπάγονται ακόμη στην αρμοδιότητα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Πρόκειται για τους συνταξιούχους που υπάγονται στις διατάξεις των νόμων ν.1897/90 και ν.1977/91, δηλαδή θύματα τρομοκρατίας, παθόντες από βίαιο συμβάν, όσοι δικαιούνται σύνταξη λόγω ανικανότητας ή λόγω θανάτου που προήλθε εξαιτίας της υπηρεσίας, όσοι δικαιούνται πολεμική σύνταξη, συνταξιούχοι λογοτέχνες και καλλιτέχνες, ανασφάλιστοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και επαναπατρισθέντες από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Επίσης, όσοι έχουν εξάμηνα πτητικά, καταδυτικά, δηλαδή αλεξιπτωτιστές, υποβρυχίων καταστροφείς και ναρκαλιευτές.
Όπως ενημέρωσε την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, ο υφυπουργός Οικονομικών Αθανάσιος Πετραλιάς, με τις συγκεκριμένες διατάξεις, αυξάνονται οι συντάξεις για 9.500 περίπου δικαιούχους.
Η πλειονότητα αυτών θα λάβει αύξηση 7,75% από 01/01/2023 και οι λοιποί που είναι περίπου 1.680 συνταξιούχοι, θα λάβουν αναλογικές αυξήσεις με τους εν ενεργεία συναδέλφους τους από το 2017. Η δαπάνη του μέτρου ανέρχεται για το τρέχον έτος στο ποσό των 54,7 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων 49,1 είναι εφάπαξ δαπάνη που αφορά αναδρομική καταβολή συντάξεων και 5,6 εκατομμύρια ευρώ περίπου για τα έτη από το 2024 και εφεξής.
Μισθολογικές ρυθμίσεις
Με το Γ' μέρος του νομοσχεδίου εισάγονται μισθολογικές ρυθμίσεις με τις οποίες χορηγούνται από 01/01/2024 αυξήσεις, μετά από 14 χρόνια, σε όλο το προσωπικό του δημοσίου τομέα, καθώς και επιπλέον αυτών, ειδικότερες αυξήσεις στα αναδρομικά από 7/10/2022 για τα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ, σε συμμόρφωση με τη νομολογία του ΣΤΕ. Το μέσο ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 1.292 ευρώ προ φόρου και κρατήσεων μεικτά ή 800 ευρώ καθαρά, και, όπως υπογραμμίζει το κυβερνητικό επιτελείο, αν συνυπολογιστούν ως επιπλέον αυξήσεις οι απαλλαγές που εφαρμόζονται από τον Ιανουάριο του 2023, το μέσο όφελος αυξάνεται σε 2.084 μικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά το χρόνο.
Ειδικότερα,
- Αυξάνεται οριζόντια ο βασικός μισθός όλων των δημοσίων υπαλλήλων, του ενιαίου και των ειδικών μισθολογίων, κατά 70 ευρώ μεικτά, για όλα τα μισθολογικά κλιμάκια. Το μέτρο αφορά σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής του Σεπτεμβρίου του 2022, σε 663.000 υπαλλήλους και λειτουργούς του δημοσίου τομέα, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων ορισμένου χρόνου. Η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 557 εκατομμύρια ευρώ.
- Αυξάνεται η οικογενειακή παροχή κατά 20 ευρώ για το πρώτο τέκνο και κατά 50 ευρώ για κάθε επόμενο, για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους και λειτουργούς. Το μέτρο αφορά 334.127 από τους 663.000 δημοσίους υπαλλήλους, το 50,3% δηλαδή και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 155 εκατομμύρια ευρώ.
-Αυξάνεται κατά 30% το επίδομα θέσης ευθύνης των προϊσταμένων οργανικών μονάδων, τμήματος, υποδιεύθυνσης, διεύθυνσης, γενικής διεύθυνσης του προσωπικού που υπάγεται στο ενιαίο μισθολόγιο, καθώς και των ένστολων ιατρών του ΕΣΥ, ερευνητών, εκπαιδευτικών και προϊσταμένων εκπαίδευσης. Η αύξηση αυτή αντιστοιχεί σε 87 ευρώ για τους τμηματάρχες, 105 ευρώ για τους υποδιευθυντές, 135 ευρώ για τους διευθυντές και 300 ευρώ για τους γενικούς διευθυντές. Το μέτρο αφορά 64.678 δημοσίους υπαλλήλους και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 51,6 εκατομμύρια ευρώ.
-Αυξάνεται κατά 30%, από 100 σε 130 ευρώ, το επίδομα παραμεθορίου για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος και της Πυροσβεστικής. Το μέτρο αφορά 21.285 στελέχη και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 7,7 εκατομμύρια ευρώ.
-Αναπροσαρμόζεται προς τα άνω, η προσαύξηση του επιδόματος ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, σε 70 ευρώ από 55 ευρώ, για τους έγγαμους χωρίς τέκνα και σε 130 ευρώ από 115 ευρώ, για τους έγγαμους με τέκνα. Το μέτρο αφορά 112.000 περίπου στελέχη και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 20,2 εκατομμύρια ευρώ.
-Αναπροσαρμόζεται αναδρομικά από 7/10/2022 το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ, σε συμμόρφωση με τη νομολογία του ΣΤΕ, επιπλέον των ανωτέρω αυξήσεων στον βασικό μισθό και την οικογενειακή παροχή. Το μέτρο αφορά 12.500 ωφελούμενους και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 40,5 εκατομμύρια ευρώ από 01/01/2024 και εφεξής.
Ειδικότερα αυξάνεται στα μέλη ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΥΠ των ΑΕΙ ο βασικός μισθός κατά 5%, χορηγείται επιπλέον ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης, από 100 έως 200 ευρώ, ανάλογα τη θέση Λέκτορα ή Καθηγητή ή Επίκουρου.
Αυξάνεται ο βασικός μισθός διδακτικού προσωπικού άλλων φορέων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, οι Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, από 2,5% έως 4%, ανάλογα τη βαθμίδα του καθηγητή, και χορηγείται ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 ως 150 ευρώ. Αυξάνονται, αναλόγως και οι αποδοχές και για το μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό που απασχολείται στις Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, καθώς και το επιστημονικό προσωπικό του Π.Δ 407.
- αυξάνεται για όλους όσους μετακινούνται με εντολή του δημοσίου για υπηρεσιακές ανάγκες, κατά 33%, η χιλιομετρική αποζημίωση και διαμορφώνεται σε 0,20 ευρώ από 0,15 ευρώ, καθώς και το ποσό που χορηγείται για δαπάνες διανυκτέρευσης. Η αύξηση για τις δαπάνες διανυκτέρευσης ανέρχεται σε 25% ως 33%, για διανυκτέρευση στο εσωτερικό, και σε 10%, για διανυκτέρευση στο εξωτερικό. Η ετήσια δαπάνη του μέτρου ανέρχεται από 01/01/2024 σε 25 εκατομμύρια ευρώ.
Φορολογικές ελαφρύνσεις-μέτρα στήριξης
Με το νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν φορολογικές ελαφρύνσεις από το φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ και άλλα οικονομικά μέτρα για τη στήριξη της κοινωνίας.
Ειδικότερα,
-Αυξάνεται για εισοδήματα που αποκτώνται από 01/01/2024 και εξής, κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο για φορολογούμενους, φυσικά πρόσωπα με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Η μείωση φόρου θα ανέρχεται σε 900 ευρώ για ένα εξαρτώμενο τέκνο από 810, σε 1.120 ευρώ για δυο τέκνα αντί για 900 που ισχύει σήμερα, σε 1.340 ευρώ για τρία τέκνα αντί για 1.120, σε 1.580 ευρώ για τα τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα αντί για 1.340 και πλέον προβλέπεται μείωση 1.780 για 5 εξαρτώμενα τέκνα και επιπλέον μείωση 220 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο.
- Χορηγείται μείωση ΕΝΦΙΑ, για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου, η οποία ορίζεται ως το κόστος ανακατασκευής του κτίσματος, χωρίς να υπολογίζεται η αξία του οικοπέδου. Το κόστος ανακατασκευής δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό. Αν η ασφάλιση είναι μικρότερη του ενός έτους, τότε η μείωση του ΕΝΦΙΑ περιορίζεται αναλογικά. Το μέτρο αφορά τον ENΦΙΑ ετών 2024, που θα δοθεί το 2024 για το 2023 και επομένων ετών και η δημοσιονομική επίπτωση εκτιμάται σε περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
- Παρατείνεται για τρεις ακόμα μήνες, έως και τον Οκτώβριο του 2023, η χορήγηση του market pass. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια για την ενίσχυση παραμένουν τα ίδια, με τη διαφορά ότι λαμβάνονται υπόψη τα εισοδήματα του 2022, ενώ αίρεται το όριο των χιλίων ευρώ αγορών για οικογένειες με μεγάλο αριθμό άνω των έξι εξαρτώμενων τέκνων. Όσοι δικαιούχοι έχουν λάβει την ενίσχυση, δεν χρειάζεται να υποβάλουν νέα αίτηση και εφόσον έλαβαν ενίσχυση σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, αυτή θα παραμείνει ενεργοποιημένη έως την 31/12/2023. Η δαπάνη του μέτρου εκτιμάται σε 251 εκατομμύρια ευρώ για το τρέχον έτος.
- Θεσπίζεται μόνιμη οικονομική ενίσχυση ύψους 150 ευρώ, η οποία θα χορηγείται σε νέους ηλικίας 18 και 19 ετών. Το youth pass παρέχεται με τη μορφή ψηφιακής χρεωστικής κάρτας και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών. Η ενίσχυση χορηγείται από το τρέχον έτος και η δαπάνη εκτιμάται σε 30 εκατομμύρια ευρώ κατ' έτος για περίπου 200.000 δικαιούχους.
- Μονιμοποιείται η πλήρης απαλλαγή πρώην δικαιούχων επιδόματος ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, με ετήσιο κόστος περίπου 38 εκατομμύρια ευρώ.
Δημοσιονομικές ρυθμίσεις
Θεσπίζονται δημοσιονομικές ρυθμίσεις, όπως η αξιολόγηση του δημοσιονομικού αντίκτυπου των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, συμπληρωματικός προϋπολογισμός, έτους 2023, εισάγεται διαδικαστική ρύθμιση για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, λόγω οργανωτικών αλλαγών των υπουργείων και ορίζεται ανώτατο όριο 3% ειδικά για φέτος, στην αναπροσαρμογή μισθωμάτων για τη στέγαση υπηρεσιών του Δημοσίου.
Επίσης, προβλέπεται επέκταση της απαλλαγής από το φόρο εισοδήματος των τόκων των Κρατικών Ομολόγων και των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου και στα εγχώρια νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, πλην των πιστωτικών ιδρυμάτων, έτσι ώστε τα Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου να γίνουν πιο ελκυστικά.
Στήριξη οικογένειας
Με το νομοσχέδιο επεκτείνεται χρονικά η εφαρμογή της πρωτοβουλίας στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» και ο έλεγχος επί των περιθωρίων κέρδους, μέχρι την 31/12/2023. Χορηγείται οικονομική ενίσχυση στα πλαίσια του κοινωνικού τουρισμού, σε όσους επιλέξουν ως τουριστικό προορισμό και για το έτος 2023, τις περιοχές της βόρειας Εύβοιας, το «Evia Pass».
Διπλασιάζεται η χρηματοδότηση του προγράμματος «Σπίτι μου», με επιπλέον 375 εκατομμύρια, με τρόπο ώστε η συνολική χρηματοδότηση να ανέλθει σε 750 εκατομμύρια ευρώ.
