Του Γιάννη Σιδέρη
Ξεκινάει σήμερα η παγκόσμια πολύχρωμη ποδοσφαιρική φιέστα που συνεπαίρνει τον πλανήτη. Ομάδες μυθικές, φανέλες με ιστορία βαριά, ποδοσφαιριστές σταρ παγκόσμιας ακτινοβολίας, ουρανομήκεις ιαχές νίκης, περίλυπες αποχωρήσεις συντριβής, έκσταση και πάθος, αγωνία και ευχές, απογοήτευση και απογείωση, μυστήρια γοητεία και μέθεξη.
Κάποιοι εξηγούν τη λατρεία που έλκει το ποδόσφαιρο, ως ερχόμενη από το απώτατο παρελθόν, σαν εξορθολογισμένη, πολιτισμένη απεικόνιση μάχης. Έχει άμυνα και επίθεση, κυνηγούς και αμυντικούς, κανονιέρηδες, εσχάτη των ποινών, μεγάλη περιοχή που προσομοιάζει στα εξωτερικά τείχη των πόλεων, μικρή περιοχή που συμβολίζει τα εσωτερικά τείχη, κατάσταση πολιορκίας, εσχάτη ποινών, κλπ.
Τα παρατσούκλια των περισσότερων ομάδων που παίρνουν μέρος, παραπέμπουν σε εθνικά σύμβολα, αγέρωχους εκπροσώπους του ζωικού βασιλείου, και εξυμνούν τη γενναιότητα, τη ρωμαλεότητα, τον ηρωισμό. Η Σαουδική Αραβία ας πούμε είναι τα «Πράσινα γεράκια», η Ισπανία η «Κόκκινη μανία (ή θύελλα), το Μαρόκο «Τα λιοντάρια του Άτλαντα», η Νιγηρία οι «Σούπερ αετοί», το Ιράν «Τα λιοντάρια του Ιράν», η Νότιος Κορέα οι «Πολεμιστές Taegeuk», η Τυνησία οι «Αετοί της Καρχηδόνας), η Ιαπωνία οι «Μπλε σαμουράι», η Σερβία «Οι αετοί», το Βέλγιο «Οι κόκκινοι διάβολοι», η Αγγλία «Τα λιοντάρια», ενώ λίγες ομάδες έχουν τοπικά χαρακτηριστικά , όπως π.χ. το Περού (Οι Ινκας) ή η Αυστραλία (Τα καγκουρό).
Όλα φυσικά τυλιγμένα μέσα στο πλαίσιο της υπέρ εμπορευματοποίησης που χαρακτηρίζει το σύγχρονο ποδόσφαιρο, με ποδοσφαιριστές πολυεκατομμυριούχους, κινητά μοντέλα διαφήμισης των μεγαθηρίων πολυεθνικών. Όλα επίσης τυλιγμένα μέσα στην πολιτική σκοπιμότητα και την προπαγανδιστική ανάγκη των εξουσιών - εξ ου και οι επισκέψεις αρκετών πρωθυπουργών στα κέντρα προετοιμασίας των εθνικών τους ομάδων (Μέρκελ, Μακρόν, κλπ).
Ωστόσο αυτά όμως είναι το περιτύλιγμα. Στο χορτάρι οι ποδοσφαιριστές είναι μόνοι, ο καθένας με το ταλέντο του, τις ικανότητές του, τον ιδρώτα του, και την συναλληλία των συμπαικτών του. Το Μουντιάλ είναι οι αγώνες που δεν έχουν άμεση ανταποδοτικότητα σε χρήματα. Είναι οι αγώνες που παίκτες όντως ιδρώνουν για τη φανέλα και την εθνική τους περηφάνια.
Αυτά ως προλογική «προσφορά» στην σημερινή μέρα, γιατί στη μίζερη χώρα μας, που δε λέει να ξαναβρεί την κανονικότητά της, δεν θα τους χαρούμε όπως η υπόλοιπη Δύση. Άλλα μίζερα μας απασχολούν.
Γράφαμε χθες ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν τα έχουν βρει με την αντιπολίτευση των Σκοπίων. Αμ έπος, ο Πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ, σε διάγγελμά του ζήτησε και τα ρέστα λέγοντας ότι «Με αυτή τη συμφωνία, η μακεδονική ταυτότητα δεν ενισχύεται και τα ήδη αποκτηθέντα δικαιώματα στα Ηνωμένα Έθνη υποβαθμίζονται. Το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση ηττήθηκε, ενώ η 20ετής ιστορία του ανεξάρτητου κράτους της πΓΔΜ διαγράφεται. Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ δεν πρέπει να αποτελούν άλλοθι για μια κακή συμφωνία».
Οι δηλώσεις Ιβάνοφ είναι προείκασμα των προβλημάτων που θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον, επειδή η κυβέρνηση δεν ζήτησε πρώτα να υλοποιηθούν οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν τα Σκόπια, και μετά να υπογραφεί η όποια συμφωνία, αλλά έσπευσε ασμένως να την «κλείσει».
Είναι ακόμη αδιευκρίνιστο τι κερδίζει η Ελλάδα (που κατά τη γνώμη μας τίποτα) και έσπευσε ασμένως η κυβέρνηση να συναινέσει.
Υπάρχουν δύο ψευδαισθήσεις και σε όσους καλοπροαίρετους τάσσονται ακρίτως υπέρ της παρούσης συμφωνίας:
Η πρώτη αφορά την πίστη ότι η Ελλάδα θα έχει τον έλεγχο της πορείας των Σκοπίων στους δύο οργανισμούς, καθώς έχει την ευχέρεια του βέτο. Έτσι διαβεβαιώνουν οι αξιωματούχοι των οργανισμών ν. Είναι απορίας άξιον: Εφόσον τα Σκόπια θα έχουν οργανική και οργανωτική διάρθρωση με τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, και όντας οικοδεσπότες της αμερικανικής βάσης «Camp Bondsteel» στα σύνορα ΠΓΔΜ και Κοσσόβου, θα δεχτούν οι Αμερικανοί την εκ των υστέρων αποπομπή τους, ή απλώς θα μας ασκήσουν υπέρογκες πιέσεις να πούμε το ναι;
Η δεύτερη ψευδαίσθηση πηγάζει από την υπέρμετρη εμπιστοσύνη στην αφομοιωτική δύναμη τη Ε.Ε. και την «εξημερωτική» επίδραση των θεσμών και κανονισμών της.
Υποτίθεται ότι εισερχόμενα τα Σκόπια στο διακρατικό, διεθνοποιημένο και πολυπολιτισμικό περιβάλλον της Ε.Ε., θα απεκδυθούν τους παλιομοδίτικους εθνικούς τους μύθους που έρχονται από τις αράχνες του 19ου αι, και θα αναδυθούν «λελογισμένα» στην σύγχρονη «πολιτισμένη» πραγματικότητα.
Όμως οι εθνικοί μύθοι έχουν κυριαρχική, ακαταμάχητη δύναμη και γοητεία στους λαούς και δεν ξεριζώνονται με τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Αντιθέτως τα Σκόπια θα έχουν μεγαλύτερη δύναμη στα ευρωπαϊκή έδρανα και τα διεθνή φόρα, να τους προβάλουν. Άλλωστε οι χώρες του Βίσεγκραντ, η Ιταλία, η Αυστρία, δείχνουν ότι ακόμη και οι εθνικοί μύθοι να ατονήσουν, η διάθεση για εθνική περιχαράκωση αναγεννάται εκ της τέφρας της, υπό ευνοϊκές συνθήκες.
Το μόνο θετικό είναι ότι η πρόταση μομφής που προτίθεται να καταθέσει η ΝΔ, θα απογυμνώσει περαιτέρω την κυβέρνηση και τη μεθόδευσή της. Θα πάρει μεν ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή από τους ΑΝΕΛ, αλλά θα καταστεί φανερό ότι επί της ουσίας δεν έχει τη δεδηλωμένη, αφού οι ΑΝΕΛ την στηρίζουν σε όλα τα άλλα πλην του κυρίαρχου εθνικού.
Με αυτά και αυτά πάντως, το Πολυνομοσχέδιο περνάει χωρίς να απασχολήσει την Κοινή Γνώμη!