Του Αλέξανδρου Διαμάντη
Στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει επιλήψιμος δόλος του Άδωνι Γεωργιάδη για τις προσλήψεις των υπαλλήλων στο ΚΕΕΛΠΝΟ, καταλήγει το πόρισμα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Σύμφωνα με την Εύη Χριστοφιλοπούλου κατά τη διάρκεια της ακρόασης των μαρτύρων «δεν προέκυψε στοιχείο που να βεβαιώνει ότι ο κ. Γεωργιάδης γνώριζε ή ζήτησε ο ίδιος οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι να προσληφθούν παράνομα».
Πάντως, κατά τη Δημοκρατικής Συμπαράταξη, «επιλήψιμος δόλος υφίσταται μόνον εάν ετέθη υπ' όψιν του Υπουργού και γνώριζε, ή εάν ζήτησε ο ίδιος, οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι να προσληφθούν παρανόμως. Τέτοιο στοιχείο ανενδοίαστης θετικής γνώσεως του Υπουργού, δεν προέκυψε.
Ο Υπουργός, πάντως, όφειλε (είτε ο ίδιος, είτε δια του πολιτικού του γραφείου που αποτελεί οργανωμένη υπηρεσιακή μονάδα, με Διευθυντή και προσωπικό) να έχει ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας πρόσληψης και απασχόλησης τουλάχιστον των 14 υπαλλήλων – συνεργατών του ΚΕΕΛΠΝΟ που διατέθηκαν στο γραφείο του».
Πιο αναλυτικά τα συμπεράσματα του πορίσματος έχουν ως εξής:
1.Το ΚΕΕΛΠΝΟ ήδη από τον ιδρυτικό του νόμο, αλλά και με μετέπειτα διατάξεις, εξαιρέθηκε ρητώς απ' τον δημόσιο τομέα, από τις διατάξεις περί προσλήψεων στο δημόσιο τομέα, από τις διατάξεις περί προμηθειών του δημοσίου τομέα και από το δημόσιο λογιστικό. Η τελεολογία των εξαιρέσεων αυτών συνίστατο στην εξασφάλιση της νομικής δυνατότητας ταχείας και εντοπισμένης δράσης σε επείγουσες περιπτώσεις, καθώς και για την προστασία της δημόσιας υγείας, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
Το ως άνω θεσμικό πλαίσιο έχει ως αποτέλεσμα η ακολουθούμενη διοικητική πρακτική να είναι νόμιμη -και άρα να μην γεννά ποινικές ευθύνες- ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν θα δικαιολογείτο για άλλους δημόσιους φορείς (του στενού δημοσίου τομέα). Παρότι, όμως, η ανωτέρω τελεολογία είναι θεμιτή, από τις εργασίες της Εξεταστικής προέκυψε, συγχρόνως, η ανάγκη επίτασης του ελέγχου για την αποφυγή τυχόν καταχρήσεων των ως άνω νομικών δυνατοτήτων.
2. Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των 22 προσλήψεων που έγιναν από το ΚΕΕΛΠΝΟ, και εν συνεχεία διατέθηκαν ως επί το πλείστον στο γραφείο του τότε Υπουργού Άδωνι Γεωργιάδη, επισημάνθηκαν πλείονες παρατυπίες, με πλέον χαρακτηριστικές την ανυπαρξία απόφασης Διοικητικού Συμβουλίου και την ανυπαρξία γραπτής σύμβασης μεταξύ των συνεργατών και του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Θετική γνώση, ήτοι άμεσος δόλος, όπως απαιτείται από το άρθρο 256 ΠΚ (καθώς και το άρθρο 390 ΠΚ), σχετικά με την ακολουθηθείσα διαδικασία πρόσληψης, δεν προέκυψε στο πρόσωπο του τότε Υπουργού, ο οποίος πάντως όφειλε (είτε ο ίδιος, είτε δια του πολιτικού του γραφείου που αποτελεί οργανωμένη υπηρεσιακή μονάδα, με Διευθυντή και προσωπικό) να έχει ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας πρόσληψης και απασχόλησης τουλάχιστον των 14 υπαλλήλων – συνεργατών του ΚΕΕΛΠΝΟ που διατέθηκαν στο γραφείο του.
Περαιτέρω, θετική γνώση δεν προέκυψε στο πρόσωπο της τότε Προέδρου του ΚΕΕΛΠΝΟ. Ειδικώς για την τελευταία, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η ίδια, σε αντίθεση με τον Υπουργό, δεν είχε οργανωμένο γραφείο (με αποσπασμένους ή μετακλητούς υπαλλήλους και εξιδεικευμένο προσωπικό της επιλογής της) και, ως εκ τούτου προκύπτει ότι η δυνατότητα ελέγχου της εσωτερικής λειτουργίας του φορέα ήταν κατά τεκμήριο περιορισμένη.
Αντιθέτως, η πρόσληψη φαίνεται να έγινε με ευθύνη υπηρεσιακών παραγόντων του ΚΕΕΛΠΝΟ, για τους οποίους βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη ποινική διαδικασία (άσκηση ποινικών διώξεων). Οίκοθεν νοείται ότι το τεκμήριο αθωότητας είναι απολύτως σεβαστό ως προς κάθε διωκόμενο πρόσωπο, ενώ, εξάλλου, η έρευνα ευθυνών μη πολιτικών προσώπων εκφεύγει των αρμοδιοτήτων της Εξεταστικής Επιτροπής.
3. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι το ΚΕΕΛΠΝΟ δεν υπαγόταν ως το 2016 στις διατάξεις περί δημοσίου λογιστικού ούτε στους γενικούς κανόνες περί δημοσίων συμβάσεων. Ως εκ τούτου, είχε τη δυνατότητα να προχωρεί νομότυπα σε απευθείας αναθέσεις έργων σε τρίτους αναδόχους. Ειδικώς, σε ό,τι αφορά τις ενημερωτικές εκστρατείες επισημαίνονται τα εξής:
- Το ΚΕΕΛΠΝΟ είχε αρμοδιότητα πρόληψης και ενημέρωσης και επί μη λοιμωδών νοσημάτων, όπως ο καρκίνος. Η σχετική εκστρατεία κατά του καρκίνου κρίνεται ως σκόπιμη και υλοποιήθηκε μέσω ευρωπαϊκού προγράμματος χρηματοδότησης, με αυστηρό ελεγκτικό πλαίσιο. Εξ ίσου σκόπιμες και αναγκαίες κρίνονται οι ενημερωτικές εκστρατείες για τον ιό HIV και την ορθή χρήση των αντιβιοτικών φαρμάκων, οι οποίες, ομοίως, φαίνεται ότι υλοποιήθηκαν νομότυπα.
- Το ΚΕΕΛΠΝΟ έκανε παράλληλη χρήση των δωρεάν προβαλλόμενων κοινωνικών μηνυμάτων καθώς και μηνυμάτων έναντι τιμήματος. Η σκοπιμότητα αυτής της διαχρονικής επιλογής προκύπτει από τη μεγάλη σημασία των προβαλλόμενων μηνυμάτων, το μετρήσιμο θετικό τους αντίκτυπο στο πεδίο της δημόσιας υγείας, καθώς και την ιδιαιτέρως προβληματική λειτουργία του κοινωνικού μηνύματος (ακατάλληλες ώρες και ανεπαρκής συχνότητα).
- Ανακύπτουν ζητήματα σχετικά με την ιδιαιτερότητα που παρουσιάζουν διαχρονικά οι διαδικασίες υλοποίησης των επικοινωνιακών δράσεων, οι συναφείς συμβάσεις ανάθεσης και η προβολή μηνυμάτων σε συγκεκριμένα ΜΜΕ. Επίσης, χωρίς να αμφισβητείται η σκοπιμότητα των αναληφθεισών επικοινωνιακών δράσεων, δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα σε σχέση με το ύψος των δαπανών και εάν αυτές ήταν ανάλογες του επιδιωκόμενου κάθε φορά σκοπού. Σε κάθε περίπτωση, η περαιτέρω διερεύνηση της υποθέσεως και η απόδοση ενδεχόμενων ευθυνών αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της Δικαιοσύνης.
4. Σε ό,τι αφορά την αγορά του νέου κτιρίου του ΚΕΕΛΠΝΟ, διαπιστώνεται ότι η διαδικασία επιλογής δεν υπήρξε η ενδεδειγμένη στο πλαίσιο που επιβάλλει η χρηστή διοίκηση και η ανάγκη διαφάνειας στη λειτουργία του Δημοσίου. Ως σοβαρές ενδείξεις αυτού μπορούν να εκληφθούν τόσο η πρόδηλη δυσαναλογία μεταξύ αντικειμενικής αξίας και τελικού συμβατικού τιμήματος όσο και η ίδια η διαδικασία επιλογής που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως «φωτογραφική». Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι μέχρι σήμερα δεν έχει αμφισβητηθεί η νομιμότητα της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, η εις βάθος διερεύνηση της υποθέσεως και η αναζήτηση πιθανόν ευθυνών είναι έργο της Δικαιοσύνης.
5. Για την αντιδικία μεταξύ ΚΕΕΛΠΝΟ-ΟΚΑΝΑ, σημειώνεται ότι, δεδομένης της αστικής φύσεως της διαφοράς, αυτή εκφεύγει του αντικειμένου έρευνας της Εξεταστικής Επιτροπής. Προέκυψε δε ότι, μετά από σχετική τροποποίηση της προγραμματικής συμβάσεως, υπήρξε νομότυπη μεταβολή σκοπού για τη δημιουργία νέων δομών. Σε κάθε περίπτωση, τα διαθέσιμα ποσά δαπανήθηκαν, πράγματι, για σκοπούς δημόσιας υγείας, αλλά διαφορετικούς από εκείνους που αρχικώς είχαν προσδιορισθεί. Κατόπιν τούτων, δεν εντοπίζεται εν προκειμένω, αιτία ή περιθώριο αποδόσεως ευθυνών σε πολιτικό πρόσωπο.
6. Σε ό,τι αφορά την διαταχθείσα λογιστική πραγματογνωμοσύνη στο ΚΕΕΛΠΝΟ επισημαίνεται ότι δεν προέκυψε «έλλειμμα», αλλά «διαφορές» συνολικού ύψους 89 εκατ. ευρώ. Επί του ποσού αυτού οι πραγματογνώμονες καταλήγουν ότι «Σχετικά με τη φύση ή τον τρόπο σχηματισμού των διαφορών στις χρήσεις 2010-2014, δεν είμαστε σε θέση να εκφέρουμε άποψη λόγω του ανεπαρκούς τρόπου κατάρτισης των απολογισμών και της έλλειψης ελεγκτικών στοιχείων για την επιβεβαίωση των εσόδων και εξόδων των απολογισμών».
Συνεπώς, παρίσταται ανάγκη να ελεγχθούν τα παραστατικά χρηματικών κινήσεων, τα εντάλματα πληρωμών και είσπραξης καθώς και η εν τοις πράγμασιν διάθεση των χρηματικών ποσών που εισέρρευσαν στο ΚΕΕΛΠΝΟ κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα από την τακτική δικαιοσύνη, προς τον σκοπό διακρίβωσης της τέλεσης ή μη ποινικού αδικήματος.
Φωτογραφία intime mews