Στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου η Ελλάδα θα ευθυγραμμιστεί με δεκάδες χώρες του εξωτερικού, επιτρέποντας τη συμμετοχή των ψηφοφόρων στην εκλογική διαδικασία και δια μέσου της επιστολικής ψήφου. Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης πήρε την έγκριση από τη Βουλή, με τις ψήφους της κυβερνητικής, χωρίς να «πορευτεί» το δρόμο της συναίνεσης μέχρι τέλους, μετά την αιφνιδιαστική κίνηση της κυβέρνησης να προσθέσει την τροπολογία, που επέκτεινε την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου και για τις εθνικές εκλογές.
Κίνηση που προκάλεσε τις αντιδράσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, που μίλησαν για τακτικισμό και επικοινωνιακό τρικ, αλλάζοντας άρδην τη στάση τους και απέναντι στο νομοσχέδιο, που αρχικά είχαν στηρίξει. Ήταν ένα ακόμη εγχείρημα, που απέδειξε ότι η συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων δε μπορεί να αποκτήσει κανένα διασταλτικό χαρακτήρα, δεν αποτελεί δεδομένο ή εγγύηση για τα επόμενα βήματα και απαιτεί, τελικά, πολύ χρόνο και πολύ κόπο για να διατηρηθεί.
Θα υπάρχει λίαν συντόμως και δεύτερη ευκαιρία για το ίδιο θέμα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε, μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο, ότι η ρύθμιση, που θα δίνει το δικαίωμα στους Έλληνες του εξωτερικού, να συμμετέχουν στις εθνικές κάλπες με επιστολική ψήφο, θα επανακατατεθεί μετά τις ευρωεκλογές. Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να επιμείνει στο θέμα, θεωρώντας ότι αυτό επιτάσσει ακόμη και το Σύνταγμα.
Στο «γήπεδο» της αντιπολίτευσης είναι η απόφαση του αν θα στηρίξουν ή όχι, σε εκείνη τη χρονική συγκυρία, την επέκταση της ρύθμισης. Τότε, σημειώνουν στο κυβερνητικό επιτελείο, δεν θα υπάρχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού, που σήμερα επικαλούνται τα υπόλοιπα κόμματα, αλλά ούτε και η κατηγορία περί πολιτικής σκοπιμότητας, που προσάπτουν στην κυβέρνηση, καθώς θεσμικά θα βρισκόμαστε πολύ μακριά από τη λήξη της τετραετίας.
Ήταν χαρακτηριστική η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στο υπουργικό συμβούλιο, όταν επεσήμανε ότι τότε «θα φανεί πραγματικά ποιος θέλει να δοθεί τελικά η δυνατότητα στους συμπολίτες μας που κατοικούν στο εξωτερικό να ψηφίζουν με επιστολική ψήφο και ποιος βρίσκει δικαιολογίες και προσχήματα», παραπέμποντας μάλιστα στην κρίση των πολιτών που, όπως είπε, «μάς βλέπουν, μας ακούν και ευτυχώς μπορούν να κρίνουν και να συγκρίνουν».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει χαρακτηρίσει «ιστορική τομή» την επιστολική ψήφο. Διαχρονικά υπέρ της ρύθμισης, στο κυβερνητικό επιτελείο σημειώνουν ότι αλλάζει το τοπίο της ψήφου αποδήμων, αλλά και το τοπίο και για τους εκλογείς στην Ελλάδα, καθώς στις ευρωεκλογές θα μπορούν όλοι, εντός και εκτός συνόρων, να ψηφίσουν με τον τρόπο αυτό. Εκτός από το δικαίωμα του εκλέγειν, όμως, η επιστολική ψήφος προβάλλεται και ως απάντηση στα ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά αποχής, που καταγράφονται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.
Όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, αποτελεί μια ουσιαστική κίνηση, για την ενίσχυση συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία, με την ίδια την Κομισιόν να αναζητεί τρόπους «τόνωσης» της προσέλκυσης των ψηφοφόρων στις κάλπες.
Κυρίως μετά τις Ευρωεκλογές του 2014, κατά τις οποίες σημειώθηκε ιστορικό χαμηλό συμμετοχής των εκλογέων, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενθάρρυνε τα Κράτη-Μέλη να υιοθετήσουν, μεταξύ άλλων και την επιστολική ψήφο για να αυξήσουν τη συμμετοχή.
Κυβερνητικά στελέχη σημείωναν ότι με την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, το Κράτος εκσυγχρονίζεται, συμπορεύεται με πιο σύγχρονες θεσμικές διαδικασίες, ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές συστάσεις, υιοθετεί καλές πρακτικές δημόσιας διοίκησης και αξιοποιεί τη διεθνή εμπειρία, φέρνοντας τη χώρα πιο κοντά στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα.
Άλλωστε, σε 22 από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ προβλέπεται κάποιου είδους επιστολική ψήφος, όπως και στην Αυστραλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις επιφυλάξεις περί διαβλητότητας της εκλογικής διαδικασίας, από την κυβέρνηση απαντούν ότι οι αυστηρές δικλείδες ασφαλείας στη βάση καλών πρακτικών που έχουν υιοθετηθεί από άλλες χώρες που εφαρμόζουν επί σειρά ετών και με συνέπεια το σύστημα αυτό, αποτελούν την εγγύηση.
Το επόμενο βήμα αναμένεται πλέον μετά τις ευρωεκλογές, καθώς η θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου για όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις αποτελεί στοίχημα για την κυβέρνηση, που επιδιώκει να έχει την πλήρη εφαρμογή πριν τις επόμενες εθνικές εκλογές.
