«Δεν έχω δουλειά ή χρήματα, δεν μιλάω και δεν καταλαβαίνω τα ελληνικά, είναι μια ξένη γλώσσα, δεν έχω ξαναέρθει στην Ευρώπη, τι να κάνω, πού να πάω;», ρωτούσε ο Αφγανός Μανσούρ, ένας από τους λίγους που μπορούσαν να μιλήσουν κάτι «αγγλικούλια» στην πλατεία Βικτωρίας. Ο Μανσούρ νόμισε ότι πήρε εισιτήριο για τη γη της επαγγελίας, αλλά βρέθηκε πεινασμένος και άστεγος στην πλατεία, να ζει το απελπιστικό αδιέξοδο.
Και ο Μανσούρ δεν είναι μόνος, δεν είναι ένας. Είναι χιλιάδες οι Μανσούρ και χιλιάδες τα στόματα που θα επαναλαμβάνουν τα ίδια με την ίδια απόγνωση. Τα λόγια του και η εικόνα της πλατείας Βικτωρίας γεμάτη πρόσφυγες, είναι προείκασμα αυτών που θα ακολουθήσουν. Ο αρμόδιος υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης έχει δηλώσει ότι άνω των 11.000 ατόμων που θα πάρουν προσφυγικό προφίλ, θα πρέπει να φύγουν από τις δομές. Ήδη με την πρώτη μικρή «δόση» ανθρώπων που έφυγαν από τη Μόρια, γέμισε η πλατεία Βικτωρίας.
Και ενώ τα δύο τρίτα των ευρισκομένων εκεί δέχτηκαν να πάνε στον Ελαιώνα, το υπόλοιπο 1/3 αρνήθηκε και κατασκήνωσε στην πλατεία γιατί έτσι τους δασκάλεψαν οργανώσεις αλληλέγγυων, σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουν ένταση!
Έτσι κι αλλιώς σε όλη την πορεία του προσφυγικού/μεταναστευτικού οι οργανώσεις αλληλέγγυων όπως και οι ΜΚΟ, λειτουργούν ως κράτη εν κράτει. Αρκετές εξ αυτών εκκινούν από διάθεση ρήξης με το κράτος χρησιμοποιώντας τους ξένους ως μοχλό, παρά από ανθρωπιστικό ενδιαφέρον. Αλλιώς θα τους είχαν συμβουλεύσει να ακολουθήσουν τους άλλους στη δομή φιλοξενίας. Αλλά σε αυτή την περίπτωση πως θα δημιουργούσαν συνθήκες σύγκρουσης, και πως θα δημοσίευε δακρύβρεχτα ρεπορτάζ η Αυγή, ότι άφησαν στο δρόμο πεινασμένους και διψασμένους ανθρώπους;
Τουλάχιστον έστω και αργά, θα σταματήσει ο διαβρωτικός ρόλος των ΜΚΟ, καθώς μετά την υπουργική απόφαση για εγγραφή στο Μητρώο, έμειναν μόλις 18 από αυτές να διατηρούν το δικαίωμα εισόδου στις δομές.
Το πρόβλημα όμως εμφανίζεται με διαφορετική μορφή, καθώς άρχισε να υλοποιείται το κοινό αίτημα: Η γρήγορη απονομή ασύλου ώστε οι άνθρωποι να φύγουν από τα κολαστήρια τύπου Μόριας. Μόνο που με την απόκτηση προσφυγικού προφίλ, εμφανίζεται το αντίτιμο που πρέπει να καταβληθεί. Αίρεται το καθεστώς διεθνούς προστασίας και οι πρόσφυγες μόνοι τους θα πρέπει να συντηρήσουν εαυτούς. Το κράτος ούτε μπορεί, ούτε θέλει - και ούτε δικαιούται ηθικά ενώπιον των υπολοίπων φορολογουμένων - να παράσχει ισόβια σύνταξη και ισόβια κατοικία.
Και αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν, και κάποιοι δεν θέλουν. Δεν μπορούν γιατί πρωτίστως δεν ξέρουν τη γλώσσα, και νιώθοντας περαστικοί για την Κεντρική Ευρώπη, δεν δείχνουν διάθεση να τη μάθουν. Αλλιώς τους τα είχαν υποσχεθεί οι διακινητές λαθρέμποροι ανθρώπων. Ότι ερχόμενοι στην Ευρώπη θα τους δοθεί σπίτι, θα έχουν λογαριασμό στην τράπεζα και μια κάποια χαλαρή εκπαίδευση για μια κάποια χαλαρή δουλειά. Το πρόβλημα είναι πως αυτά δεν ήταν εντελώς ψέματα. Παρασχέθηκαν από τη Γερμανία και τα βορειοευρωπαϊκά κράτη στους πρώτους που πρόλαβαν κι εγκαταστάθηκαν εκεί ως πρόσφυγες.
Μόνο που η αρχική γαλαντομία της Δύσης έγινε φήμη που απλώθηκε στις απέραντες φτωχογειτονιές του Τρίτου, λειτούργησε σαν κίνητρο, και ώθησε ανθρώπους να μπούνε στη μεγάλη, κοπιώδη και συχνά επικίνδυνη, περιπέτεια. Γι’ αυτό και τους ακούγαμε στα κανάλια όταν πρωτοήρθαν να δηλώνουν ότι στόχος τους ήταν να πάνε στη Γερμανία. Θαρρούν πως εκεί υπάρχει το νέο Ελντοράντο.
Ο Έβρος και οι περιπολίες στο Αιγαίο είχαν περιοριστική επίδραση στις ελεύσεις. Το τελευταίο τρίμηνο οι ροές σε σχέση με το 2019 είχαν μείωση κατά 90%. Οφείλεται μεν στον κορονοϊό αλλά όχι ολοκληρωτικά, δεδομένου ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Frontex τον Μάϊο υπήρξε αύξηση στις ροές προς Ευρώπη, αλλά στη γραμμή της Μεσογείου.
Απομένει η επιτάχυνση των επιστροφών. Ο Μηταράκης δήλωσε ότι ως το τέλος του χρόνου θα απελαθούν 50.000. Είθε να το δούμε και ας μη το πιστεύουμε. Μοιάζει σχεδόν ανέφικτο για οικονομικούς και οργανωτικούς λόγους, αλλά και λόγω άρνησης των χωρών προέλευσης να τους δεχτούν.
Δημιουργήσαμε ένα πρόβλημα χωρίς να έχουμε προβλέψει τη λύση του. Γιατί όχι, αφού θα λιάζονταν και θα εξαφανίζονταν, όπως είχε πει η Τασία.
