Του Γιάννη Σιδέρη
Μια διάχυτη αμηχανία εξέπεμπαν οι δηλώσεις των δύο πρωθυπουργών, κ. Τσίπρα και Νταβούτογλου, μετά την συνάντησή τους στην Άγκυρα - εμφανές σημάδι ότι δεν ελήφθησαν καθοριστικές αποφάσεις, για το μείζον θέμα που προκάλεσε και την συνάντηση, το προσφυγικό!
«Είναι ένα αχρείαστο ταξίδι;», αναρωτιόμασταν από τις στήλες του liberal.gr, λίγες ημέρες πριν, με τον κίνδυνο να φανούμε κακόπιστοι και μεροληπτικοί. Ήταν όμως ηλίου φαεινότερον ότι η ελληνική κυβέρνηση αποδέχτηκε ασμένως την πρόσκληση Νταβούτογλου, χωρίς να έχει υπάρξει η κατάλληλη προετοιμασία, που άλλωστε δεν θα μπορούσε να υπάρξει καθώς το πρόβλημα δεν άπτεται των διμερών σχέσεων, ως διεθνές.
Άλλωστε σε τέτοιες συναντήσεις υπάρχει προεργασία μηνών, λεπτομερώς επεξεργασμένοι φάκελοι από τα ανώτατα κλιμάκια της διπλωματικής γραφειοκρατίας, προσομοιώσεις εναλλακτικών λύσεων που θα απαντούν στα αιτήματα της άλλης πλευράς κλπ.
Τα ισχνά αποτελέσματα αναδύθηκαν από τις αποφάσεις που δημοσιοποιήθηκαν και ανάγονταν κυρίως στην σφαίρα των ευχολογιών και των καλών προθέσεων. Δεν αποφασίστηκε κάτι συγκεκριμένο για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών ή τουλάχιστον για την εξάλειψη του κινδύνου της ζωής των προσφύγων που διαπλέουν το Αιγαίο. Δεν υπήρξε απόφαση ούτε φυσικά για την αντιμετώπιση των κοντραμπατζήδων, των εμπόρων ανθρώπινων υπάρξεων, που επωφελούνται από την απελπισμένη ανάγκη των κατοίκων της Συρίας να ξεφύγουν από τον τρόμο, και από το ρίσκο που παίρνουν οι οικονομικοί μετανάστες, νομίζοντας ότι στη Δύση τους περιμένει μια καλύτερη ζωή.
Η πλέον «συγκεκριμένη» (έμφαση στα εισαγωγικά), απόφαση που ελήφθη, ήταν η δημιουργία ελληνοτουρκικών επιτροπών και η τεχνική συνεργασία των δύο ακτοφυλακών. Τα εισαγωγικά αναγκαία γιατί παραμένει αδιευκρίνιστη η μορφή συνεργασίας των δύο ακτοφυλακών. Αν η κάθε μία περιπολεί και επιτηρεί τα δικά της ύδατα, γεννάται το ερώτημα γιατί η τουρκική ακτοφυλακή δεν το έκανε ως τώρα και σχεδόν συνόδευε τα πλωτά φέρετρα ως τα ελληνικά ύδατα. Αν υπονοούνται κοινές περιπολίες, σημαίνει ότι ανοίγει μια κερκόπορτα κατ΄ εντολή των ευρωπαίων, που αποκτάει δυναμική εξελίξεων και η οποία σε βάθος χρόνου μπορεί να αποβεί μοιραία για τα εθνικά μας δίκαια.
Στην συζήτηση των δύο πρωθυπουργών, περιελήφθη και το καθημερινό παιχνίδι δύναμης στον ουρανό του Αιγαίου. Ο κ. Τσίπρας έθεσε στον κ. Νταβούτογλου το θέμα των μαζικών παραβιάσεων αεροσκαφών, αλλά και των θαλάσσιων προβλημάτων που δημιουργούνται με τις γνωστές «αβλαβείς διελεύσεις» των πολεμικών τουρκικών πλοίων στη θάλασσα του Αιγαίου (σ.σ. αυτές που ενώ είναι διελεύσεις σε διεθνή ύδατα, φωνασκούν τα κανάλια ότι περίπου οι τούρκοι μας πήραν το Σούνιο, χωρίς εμείς να πάρουμε χαμπάρι).
Ο κ. Νταβούτογλου αντέτεινε ότι το Αιγαίο πρέπει να γίνει μια θάλασσα συνεργασίας και ειρήνης κι όχι θάλασσα παραβιάσεων «και από τις δύο πλευρές»!
Ούτως ή άλλος για τον ουρανό του Αιγαίου και τις παραβιάσεις του, το θέμα είναι μπερδεμένο, καθώς τα θαλάσσια σύνορά μας είναι 6 μίλια και τα ουράνια 10 , οπότε ουδέποτε θα συμφωνήσουν τα δύο κράτη για το ποιος ήρξατο …πτήσεων αδίκων. Φαίνεται παράλογη η μη «συμβατότητα» θαλάσσιων και εναέριων συνόρων, η ελληνική πλευρά επικαλείται επιχειρήματα που απορρέουν από κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
Πάντως ο Τούρκος πρωθυπουργός δεν έκανε ουδεμία νύξη για τον κύριο σκοπό του ταξιδιού Τσίπρα, την δημιουργία «hot spots» επί του τουρκικού εδάφους (λογικώς αφού περιμένει ανταλλάγματα από την Ε.Ε. για κάτι τέτοιο, τα οποία δεν μπορεί να του δώσει ο έλληνας πρωθυπουργός).
Επίσης ο κ. Νταβούτογλου δήλωσε ότι υπάρχει πρόταση για τριμερείς συνομιλίες Γερμανίας, Τουρκίας και Ελλάδας, χωρίς να διευκρινίσει σε ποιον ανήκει η ιδέα της τριμερούς – αλλά να υπενθυμίσουμε ότι στο liberal γράψαμε την Κυριακή για την επιθυμία του κ. Τσίπρα μιας τριμερούς συνάντησης, του ιδίου, της κας Μέρκελ και του κ. Ερντογάν ή Νταβούτογλου, για το προσφυγικό!
Κατά τα άλλα θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των υπουργικών συμβουλίων των δύο χωρών τον Φεβρουάριο στην Τουρκία, μια συνάντηση καλής θέλησης και μικρής σημασίας, που επικυρώνει απλώς θέματα «χαμηλής πολιτικής» (τουρισμός, εκπαίδευση, εμπόριο κλπ).
Όσο για τα σημαντικά ελληνοτουρκικά προβλήματα, ΑΟΖ, θαλάσσια σύνορα, κυπριακό κλπ, παρέμειναν ως έχουν, σε αυτό το απαράσκευο ταξίδι που επιβεβαιώνει μάλλον τον χαρακτηρισμό μας ως αχρείαστο – εκτός και αν υπάρχει κάτι βαθύτερο που οι δυο πρωθυπουργοί (και η κα Μέρκελ) δεν το έχουν δημοσιοποιήσει…
