Δέκα αρχαία μολύβδινα χρηστήρια ελάσματα από το Ιερό του Διός και της Διώνης στη Δωδώνη παρουσιάζονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (ΕΑΜ), στο πλαίσιο της νέας του δράσης, «Συναντήσεις Μουσείων στο Εθνικό». H δράση υπάγεται στο όραμα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου για διάλογο με τα μουσεία της περιφέρειας και εγκαινιάζεται με τη συνεργασία του ΕΑΜ με το Αρχαιολογικό Μουσείων Ιωαννίνων όπου εκτίθενται τα ελάσματα.
Τα ελάσματα παρουσιάζονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με αφορμή την ένταξη του συνόλου των χρηστηρίων ελασμάτων της Δωδώνης στον διεθνή κατάλογο «Μνήμη του Κόσμου» της UNESCO, τον Μάϊο του 2023. Η παρουσίασή τους θα γίνει την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2023 (17:00), στην Αίθουσα του Βωμού του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Στο πλαίσιο της δράσης θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με ομιλίες (βλ. παρακάτω) για τα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης από αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων και του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, καθώς και από καθηγητές του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Τι είναι τα ελάσματα
Μολύβδινο χρηστήριο έλασμα από το Ιερό της Δωδώνης. Τέλος 5ου αι. π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων 12177. © Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
Τα χρηστήρια ελάσματα είναι λεπτά φύλλα μολύβδου πάνω στα οποία οι επισκέπτες του Μαντείου της Δωδώνης χάραζαν τα ερωτήματά τους προς τον Δία και τη σύνναό του θεά, Διώνη και με βάση τη γραφή χρονολογούνται από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. έως τα μέσα του 2ου αι. π.Χ.
Τα ερωτήματα που έθεταν προς τις θεότητες οι προσκυνητές διακρίνονται σε δημόσια και ιδιωτικά. Τα δημόσια είναι σχετικά λίγα, τίθενται από πόλεις ή από Κοινά και αφορούν συνήθως πολιτικά ή θρησκευτικά ζητήματα, ενώ τα περισσότερα είναι ιδιωτικά και αφορούν ζητήματα που σε όλες τις εποχές απασχολούν τους ανθρώπους και τους προκαλούν άγχος, όπως θέματα οικογενειακά, υγείας, επαγγελματικά, μετακίνησης, ιδιοκτησίας. Πρόκειται για μικρά αποτμήματα λίγων εκατοστών, τα οποία κατά κανόνα είναι παλίμψηστα, επειδή χρησιμοποιήθηκαν πολλές φορές μέσα στον χρόνο.
Συναντήσεις Μουσείων στο Εθνικό
Με τη δράση «Συναντήσεις Μουσείων στο Εθνικό», το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο γίνεται το κέλυφος φιλοξενίας μιας σειράς μικρής κλίμακας παρουσίασης επιλεγμένων έργων της αρχαιότητας που φυλάσσονται σε περιφερειακά μουσεία, έχοντας σαν πρωταρχικό στόχο να προκαλέσει το ενδιαφέρον του επισκέπτη και παράλληλα να τον παροτρύνει να επισκεφθεί τα Μουσεία και τους τόπους προέλευσης των σημαντικών αυτών εκθεμάτων.
Εκδήλωση για τα ελάσματα
Στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στις 13 Δεκεμβρίου, θα χαιρετίσουν η Άννα Βασιλική Καραπαναγιώτη, Δρ Αρχαιολόγος, Γενική Διευθύντρια Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου, Δρ Αρχαιολόγος, Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων / Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας, και η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
Θα μιλήσουν η Κωνσταντίνα Μπενίση, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Εποπτείας Ελληνικών και Αλλοδαπών Επιστημονικών Ιδρυμάτων και Συντονισμού Θεμάτων Διεθνών Συνεργασιών και Οργανισμών, Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Υπουργείο Πολιτισμού, με θέμα «Ο κατάλογος της UNESCO Μνήμη του Κόσμου», η Σαπφώ Αθανασοπούλου, Αρχαιολόγος και Μουσειολόγος (ΜΑ), Νομική Παλαιοκρασσά Αρχαιολόγος (ΜΑ) και η Αλεξάνδρα Χατζηπαναγιώτου Αρχαιολόγος (ΜΑ), με θέμα «Η Συλλογή Κ. Καραπάνου και τα χρηστήρια ελάσματα από τη Δωδώνη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο».
Σχέδιο επιγραφής του μολύβδινου χρηστήριου ελάσματος 12177. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
Ακόμη, θα μιλήσουν η Παρασκευή Γιούνη, Δρ Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, με θέμα «Το ιερό της Δωδώνης», η Ελένη Βασιλείου, Δρ Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, με θέμα «Τα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης», η Αριάδνη Γκάρτζιου-Τάττη, Ομότιμη καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με θέμα, «Το αίνιγμα της Δωδωναίας χρησμοδοσίας», και Ιουλία Κατσαδήμα, Δρ Αρχαιολόγος, Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, με θέμα «Θεοί και θνητές στα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης».
Κεντρική φωτ.: Αεροφωτογραφία του Αρχαιολογικού Χώρου της Δωδώνης © Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων. Πηγή φωτ.: ΥΠΠΟ
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44, Αθήνα 106 82