Διαχρονικές διεκδικήσεις η Δημοκρατία και η Δικαιοσύνη, αποτελούν τις λέξεις κλειδιά του καλλιτεχνικού προγραμματισμού του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, για το έτος 2024, θέτοντας στο κοινό καίρια ερωτήματα όπως «πώς να ζήσουμε τη ζωή μας». Πρόκειται για ένα από τα ερωτήματα τα οποία αναδύονται σε παραστάσεις που ενέχουν πολιτικό προσανατολισμό καθώς θέτουν στον επίκεντρό τους τις προκλήσεις της συμβίωσης στις σύγχρονες κοινωνίες: το αίτημα για Δημοκρατία, Δικαιοσύνη και συμπερίληψη, καθώς και την επιτακτική ανάγκη για συμμετοχή στα κοινά. Κι όλα αυτά, σε έναν κόσμο που «φλέγεται».
Γι’ αυτόν τον κόσμο «μιλούν» κάθε μία της με διαφορετικό τρόπο 93 παραγωγές που θα ανεβούν σε διάστημα 85 ημερών – από την 1η Ιουνίου έως τις 24 Αυγούστου – με τη συμμετοχή 2.500 περφόρμερ και δημιουργών από κάθε γωνιά της γης. Θέτοντας επίσης θέματα που αφορούν στην ταυτότητα, την επίδραση της τεχνολογίας στην καθημερινή μας ζωή με την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, το αίσθημα απομόνωσης, την ευδαιμονία που προσφέρει η παντοδυναμία του μαζί.
Προϋπολογισμού περίπου 4,5 εκατ. ευρώ (περίπου μισό εκατ. περισσότερα από πέρυσι), το πρόγραμμα της εφετινής διοργάνωσης δεν φέρει έναν μόνο προσδιορισμό, είναι «πολυφωνικό, μαχητικό, παρηγορητικό, πολιτικό αλλά γεμάτο αληθινή ομορφιά, με αστέρες διεθνούς βεληνεκούς από τους χώρους του Θεάτρου και της Μουσικής, αλλά και νέα ονόματα στην αιχμή της σύγχρονης πρωτοπορίας, με παραστάσεις Χορού, συναυλίες, περφόρμανς, προβολές, συζητήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκδόσεις, πάρτι, δράσεις με ελεύθερη είσοδο, τιμητικά αφιερώματα, νέες συνεργασίες, ειδικές πλατφόρμες για επαγγελματίες του χώρου και πολλά άλλα», όπως υπογραμμίζει – μεταξύ άλλων – στο σημείωμά της, η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, Κατερίνα Ευαγγελάτου.
Νέοι χώροι προστίθενται σε εκείνους που φιλοξενούν παραγωγές του Φεστιβάλ, ενόψει της επετείου, των 70 χρόνων δημιουργίας του Φεστιβάλ, το 2025. Λόγω του χρονικού ορόσημου το Φεστιβάλ διευρύνει τη συνεργασία του με ιστορικούς θεσμούς και ποικίλους χώρους στην πόλη, από την Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου ως το Θέατρο Παλλάς, από την αλάνα του ΙΜΕ ως την ιστορική αίθουσα της Παλαιάς Βουλής, από το ΕΜΣΤ και την Εθνική Βιβλιοθήκη ως το Νοσοκομείο Σωτηρία, το Σύγχρονο Θέατρο και το Ωδείο Αθηνών. Χώροι επιπλέον των αγαπημένων εκείνων που φιλοξενούν το Φεστιβάλ: Ωδείο Ηρώδου Αττικού, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου, Πειραιώς 260.
Το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Πηγή φωτ.: Shutterstock
Σε αυτούς γίνονται μύστες οι παρευρισκόμενοι, το Θέατρο, ο Χορός κι η Μουσική κατέχουν ρόλο πρωταρχικό μέσα από ενότητες όπως το Αρχείο και η Ιστορία, καθώς και υπό την καθοδήγηση καλλιτεχνών διεθνών υπογραφών που ανεβάζουν αρχαίο δράμα υπό τη δική τους ματιά.
Συνδεδεμένο επίσης, με το καλοκαίρι, το φεστιβάλ δημιουργεί σε καθέναν αναμνήσεις. Αναμνήσεις από το Φεστιβάλ και το ελληνικό καλοκαίρι: ο ήλιος, τα κύματα, οι πευκοβελόνες, τα σκαλιά της Επιδαύρου, ο ήχος που μεταδίδεται, η συνύπαρξη.
Άνθρωποι που βιώνουν ''μαζί'' την καλλιτεχνική δημιουργία, μέσα από εικόνες που προσκαλούν σε μια κοινή εμπειρία πολιτιστικής, αλλά κυρίως ανθρώπινης, επαφής, ξετυλίγονται στο αντίστοιχο βίντεο με το οποίο το Φεστιβάλ προσκαλεί το κοινό.
Αρχείο και Ιστορία
Εκ των θεμάτων που διατρέχουν τον εφετινό καλλιτεχνικό προγραμματισμό είναι η Ιστορία και το Αρχείο άρρηκτα συνδεδεμένες με τη Δημοκρατία – ας μη λησμονούμε τη συμπλήρωση 50 χρόνων, το 2024, από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο του «Αρχείου και Ιστορίας», ο Καταλανός Roger Bernat παρουσιάζει τη δική του οπτική επάνω στη χορογραφία «The Rite of Spring» της Πίνα Μπάους. Ενώ, σε ένα αφιέρωμα στον Λευτέρη Βογιατζή, για τα 80 χρόνια από τη γέννησή του, θα προβληθεί η αρχειακή βιντεοσκόπηση της «Αντιγόνης» που είχε σκηνοθετήσει στην Επίδαυρο (2006 και 2007.
Όπως η κα. Ευαγγελάτου σημειώνει, «με έμφαση στη διάσταση του Αρχείου, αφιερώνουμε έναν Κύκλο στη Μεταπολίτευση: Η Ξένια Καλπακτσόγλου, ο Χριστόφορος Μαρίνος και ο Χρήστος Χρυσόπουλος αναβιώνουν την τηλεοπτική εκπομπή του Ροβήρου Μανθούλη ''Μια ταινία, μια συζήτηση'' (ΕΡΤ, 1976 - 1982), σε μια σκηνική εγκατάσταση που ζωντανεύει τη διαλεκτική της Μεταπολίτευσης μέσα από ανοιχτές συζητήσεις, περφόρμανς και προβολές. Ο Μάνος Καρατζογιάννης, με αφορμή την πρόσφατη επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, σκηνοθετεί την παράσταση 50 χρόνια, μια νύχτα, που επιχειρεί μια σύγχρονη ανάγνωση της οριακής αυτής στιγμής από τη σκοπιά του θεάτρου.
Ο Κύκλος κορυφώνεται με μια συναυλία του Διονύση Σαββόπουλου, που, με πρωτοβουλία του Φεστιβάλ, αναλαμβάνει ρόλο οικοδεσπότη και καλεί σπουδαίους ερμηνευτές να ενώσουν τις φωνές τους σε τραγούδια δικά του και άλλων συνθετών (Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Μαρκόπουλου κ.ά.), συνυφασμένα με το πνεύμα της εποχής».
Η δικαιοσύνη και η δημοκρατία συναντώνται και σε δράσεις όπως η τριήμερη πλατφόρμα «What We Owe Democracy» σε συμπαραγωγή με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, οι έννοιες φωτίζονται επίσης μέσα από έργα που ανεβαίνουν στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, όπως η «Ορέστεια», οι «Ικέτιδες» του Αισχύλου που σκηνοθετεί η Μαριάννα Κάλμπαρη με το Θέατρο Τέχνης και το Θέατρο του Νέου Κόσμου, οι «Όρνιθες» σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη, και ο «Πλούτος» σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα για το ΚΘΒΕ.
Αρχαίο δράμα με διεθνείς υπογραφές
Όπως είχαμε ήδη αναφέρει, τα φετινά Επιδαύρια ανοίγουν με την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη υπό τη σκηνοθετική ματιά του Ρώσου σκηνοθέτη Τιμοφέι Κουλιάμπιν, κατόπιν ανάθεσης του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Η αρχαία τραγωδία ανεβαίνει σε παγκόσμια πρώτη με θίασο Ελλήνων ηθοποιών σε μια σύγχρονη πολιτική ανάγνωση του κλασικού έργου. Στο αργολικό θέατρο, επίσης, ο Πορτογάλος σκηνοθέτης και νέος διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν, Τιάγκο Ροντρίγκεςμ έρχεται με το «Not Hecuba», έργο όπου ο τραγικός μύθος της Εκάβης πλέκεται με την ιστορία μιας ηθοποιού και μητέρας, σε μια παράσταση που, όπως λέει ο τίτλος της, δεν είναι η Εκάβη του Ευριπίδη.
Στην Αθήνα (θέατρο «Παλλάς»), σε ανάλογη δραματουργική κατεύθυνση κινείται και ο Σάιμον Στόουν με την παραγωγή «Μήδεια» από το Internationaal Theater Amsterdam.
Τόσκα και Τραβιάτα
Ως είθισται, το Φεστιβάλ σηκώνει αυλαία στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Την 1η Ιουνίου ανεβαίνει η όπερα «Τόσκα» του Πουτσίνι, το πρόγραμμα του Φεστιβάλ στο ρωμαϊκό ωδείο ολοκληρώνεται με την «Τραβιάτα» του Τζουζέπε Βέρντι.
Από την όπερα «Τραβιάτα». Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος. Πηγή φωτ.: ΕΛΣ
Μεταξύ όσων φιλοξενηθούν στο ρωμαϊκό ωδείο είναι ο Sting, η συναυλία των Ιμάνιουελ Αξ, Λεωνίδας Καβάκος και Γιο-Γιο Μα, η «Ενάτη» του Μπετόβεν από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό την μπαγκέτα του Αμερικανού, εσθονικής καταγωγής, μαέστρου Νέεμε Γιάρβι, έργα Τδαϊκόφσκι και Μπάρτοκ από την ΚΟΑ με τον Λουκά Καρυτινό στο πόντιουμ και σολίστ τη Γεωργιανή σούπερ σταρ του πιάνου Κάτια Μπουνιατισβίλι.
Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Ανεξαρτήτως των παραστάσεων που ανεβαίνουν στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και στο μικρό θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, το κοινό μπορεί να επισκεφτεί την περιοδική έκθεση «Ιππόλυτος - Φαίδρα» στον εκθεσιακό χώρο Επιδαύρου, πλησίον του οποίου θα λαμβάνει χώρα η δημιουργική απασχόληση παιδιών «Μικροί Ιχνευτές».
Συνοπτική παρουσίαση των καλλιτεχνών που θα κάνουν την εμφάνισή τους στο Φεστιβάλ, στο παρακάτω βίντεο:
Αναλυτικά το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου εδώ. Η προπώληση έχει ξεκινήσει.
Κεντρική φωτ.: Το Ωδείο Ηρώδου Αττικού. Πηγή φωτ.: Shutterstock
