Δωδέκατη νύχτα ή ότι επιθυμείτε
Θέατρο

Δωδέκατη νύχτα ή ότι επιθυμείτε

Έχουν φύλο ο έρωτας κι η ανθρώπινη φύση; Η επιθυμία; Τι επιθυμούμε και κατά πόσον οι επιθυμίες συνδέονται με το ελλείπον; Ερωτήματα σαν αυτά είναι ορισμένα από όσα θέτει η τέχνη μέσω των διαφόρων μορφών της, καλώντας το εκάστοτε κοινό σε μια εσωτερική διεργασία προκειμένου να δώσει τις δικές του απαντήσεις. Η δυναμική αυτής της πρακτικής στην εκάστοτε τέχνη, έγκειται στον τρόπο με τον οποίο τίθενται κάθε φορά τα ερωτήματα –εν προκειμένω στο θέατρο μέσω των λόγων που εκφέρονται και των συμφραζομένων.

«Έρωτα, πόσο αχόρταγος, πόσο άπληστος είσαι», «θα ΄θελα να ήσουν,  όπως εγώ θα ΄θελα να είσαι» και «ιδίως αυτό που δεν έχεις, αυτό σου λείπει» ακούμε –μεταξύ άλλων– περί έρωτα και επιθυμίας στην παράσταση «Δωδέκατη νύχτα ή ό,τι επιθυμείτε» που ανεβαίνει για ακόμη λίγες ημέρες στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν.

Βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και σε σκηνοθεσία - δραματουργική επεξεργασία Γιάννη Κακλέα, η κωμωδία θέτει ως διαχρονικά ζητήματα μαζί με τον έρωτα, την επιθυμία και την ταυτότητα, την αποδοχή της διαφορετικότητας – ζήτημα το οποίο αναδύεται ήδη από τα πρώτα λεπτά της παράστασης. 

Αποδιδόμενο σήμερα, το έργο, παρουσιάζεται ενσωματώνοντας τραγούδια των τελευταίων δεκαετιών -όπως το «You are the one that I want» από την ταινία «Grease»- τα οποία ερμηνεύουν οι ηθοποιοί. Η κινησιολογία σε απόλυτο συγχρονισμό με τους φωτισμούς και τη χρωματική παλέτα των κοστουμιών δίνουν το δικό τους ρυθμό. Η επιθυμία συγκρούεται με τη ματαιότητα και την απόρριψη σε ένα έργο του οποίου η ιστορία εκκινεί από ένα ναυάγιο. 

«Δύο δίδυμα αδέλφια, η Βιόλα και ο Σεμπάστιαν που μοιάζουν σαν δύο σταγόνες νερό, μετά από ένα ναυάγιο βρίσκονται σ' έναν άγνωστο τόπο χωρίς να ξέρει ο ένας την τύχη του άλλου.  Η Βιόλα για λόγους επιβίωσης ντύνεται άντρας. Και έτσι αρχίζει η περιπέτεια της ''Δωδέκατης Νύχτας''.  

Στο αριστούργημα του Αναγεννησιακού ποιητή  τα πρόσωπα του έργου στην αναζήτηση του ερωτικού τους συντρόφου μπερδεύονται περίτεχνα με τα είδωλα τους, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια ρευστή εικόνα ερωτικής ταυτότητας και να εμφανιστούν οι πολλαπλές, πολύμορφες σεξουαλικές ταυτότητες των ατόμων. [...] Ένα ερωτικό παιχνίδι ρόλων είναι η ''Δωδέκατη Νύχτα''. [...]

Το πάθος, η εναλλαγή φύλων, η τρέλα, η παρενδυσία και η ερωτική παρεξήγηση συγκρούονται με τον πουριτανισμό και την αυστηρή ηθική δομή  μιας κοινωνίας μη ερωτικής», όπως υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, στο σκηνοθετικό του σημείωμα ο Γιάννης Κακλέας· ο σκηνοθέτης, επιστρέφει πρώτη φορά στο χώρο όπου σπούδασε και ξεκίνησε τη δυναμική πορεία του στο θέατρο, για να σκηνοθετήσει μια εκδοχή του σαιξπηρικού έργου αποδίδοντας στο μέγιστο τα κωμικά του στοιχεία.

Η μεταμόρφωση και η αλλαγή του ονόματος μετά την αλλαγή ρούχων, στα πρώτα λεπτά της παράστασης εκτός του ότι είναι εικαστικά άρτια με την εναλλαγή του λευκού στο μαύρο χρώμα, υποδηλώνει τη δυνατότητα του εαυτού να υποδυθεί κάποιο άλλο πρόσωπο προκειμένου να επιβιώσει, δίχως όμως να χάσει τον ολόδικό του εαυτό. Ενώ, η αλλαγή του ονόματος ως ακόλουθη των ρούχων και όχι το αντίστροφο, αποτελεί έναν τρόπον τινά σχόλιο για την πρακτική κοινωνιών σχετικά με την ενδυμασία των δύο φίλων. 

Η αναζήτηση της ομορφιάς και της αποδοχής αποτελεί αίτημα των προσώπων. Ανακαλώ από τον Φρήντριχ Νίτσε: «Πού υπάρχει ομορφιά; Όπου οφείλω να επιθυμώ με όλη την επιθυμία μου, όπου επιθυμώ να αγαπήσω και να χαθώ ώστε μια εικόνα να μην παραμείνει μόνον εικόνα. Να αγαπήσω και να χαθώ. Αυτά πάνε μαζί, εδώ και πολλές αιωνιότητες. Επιθυμία για αγάπη». Συνάμα, επιθυμία για ζωή. Η ύπαρξη της επιθυμίας είναι ζωή καθότι η επιθυμία αποτελεί κινητήριο δύναμη. 

Κάπως έτσι, το ναυάγιο το οποίο οδηγεί τα δύο αδέρφια στη στεριά τους ακολουθεί κι εκεί, καθώς, καθένα από αυτά αντιμετωπίζει φουρτούνες προκειμένου να λάβει την αποδοχή από το πρόσωπο για το οποίο σκιρτά η καρδιά. Σαν να εκπληρώνεται στο τέλος της παράστασης η φράση που έχουμε νωρίτερα ακούσει: «χρόνε εσύ κι όχι εγώ να τα ξεμπλέξεις».

Η «Δωδέκατη νύχτα» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης 68 χρόνια μετά την πρώτη παρουσίασή της από τον Κάρολο Κουν, σε συμπαραγωγή του Θεάτρου Τέχνης με την Panik Theater Productions. Τη μετάφραση υπογράφει ο Ερρίκος Μπελιές, τα σκηνικά η Ηλένια Δουλαδίρη και ο Γιάννης Κακλέας, τα κοστούμια η Ηλένια Δουλαδίρη. Η κινησιολογία είναι της Αγγελικής Τρομπούκη, τη μουσική επιμελήθηκε ο Γρηγόρης Ελευθερίου, τους φωτισμούς σχεδίασε η Στέλλα Κάλτσου. 

Παίζουν οι Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος, Πωλ Ζαχαριάδης, Αλέξανδρος Ζουριδάκης, Αμαλία Καβάλη, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Ελευθερία Παγκάλου, Παναγιώτης Παπαϊωάννου, Αλέξανδρος Σκουρλέτης και Αγγελική Τρομπούκη. Βοηθός σκηνοθέτη ο Άρης Κακλέας, βοηθός ενδυματολόγου η Ερατώ Αγγουράκη, στην εκτέλεση παραγωγής η Ελένη Σπετσιώτη.

Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, Πεσμαζόγλου 5, 210 3222760. Παραστάσεις για το έργο «Δωδέκατη νύχτα ή ό,τι επιθυμείτε» έως τις 14/1/2024. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη (20:00), Πέμπτη-Παρασκευή (21:00), Σάββατο (18:00 & 21:00), Κυριακή (19:00)

Οι φωτογραφίες είναι από την παράσταση «Δωδέκατη νύχτα ή ό,τι επιθυμείτε». Φωτ.: Πάτροκλος Σκαφίδας, πηγή φωτ.: Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν