Το βιβλίο αυτό, μπορούν να το διαβάσουν παιδιά από 9 ως 176 ετών. Κάτω από τα εννιά, ίσως δεν θα το καταλάβουν εντελώς. Για τους πάνω από 176, η συγγραφέας, Φαίδρα Αποστολίκα, δεν το επιτρέπει. Όπως θα κατανοήσατε, η Φαίδρα Αποστολίκα έχει ανάμεσα σε άλλα, και πολύ χιούμορ. Πολλά ταλέντα, επίσης. Είναι αρχιτέκτονας, αλλά έκανε μαθήματα χορού και διερεύνησε με αυτό τον τρόπο τη σχέση χορού- αρχιτεκτονικής, έχει ασχοληθεί και με τη σκηνογραφία στο Laboratory of Scenography Athens και τώρα μάς παρουσιάζει ένα παραμύθι. Τίτλος του, «Ορμπο». Κυκλοφορείς από τις εκδόσεις «Φίλντισι».
Η έκδοση παρουσιάζεται την ερχόμενη Κυριακή ώρα 7.30μμ στον Πολυχώρο τέχνης- σχολή χορού Dancingschool (Μεσογείων 294, Χολαργός). Θα μιλήσουν οι: Νίκος Βαλκάνος, πολιτιστικός παραγωγός, Αλίκη Κόντζιου- Γούσα, χορεύτρια- καθηγήτρια χορού και ο Ορέστης Αποστολίκας, δρ αρχαιολόγος.
Διαβάζοντας, παρακολουθούμε τις περιπέτειες του 10χρονου Λουκά, σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Όπως λέει η συγγραφέας στο Liberal.gr, γύρω στα 9 μας χρόνια, όλοι αναρωτηθήκαμε μέσα μας για πολλά. Αυτές οι αναρωτήσεις και οι απαντήσεις, αποτελούν το παραμύθι.
Συνέντευξη στην Αγγελική Κώττη
- Ο πατέρας σας είναι γιατρός, η μητέρα σας αρχαιολόγος. Εσείς αρχιτέκτονας. Πόσο επηρεαστήκατε από τους γονείς σας στην επιλογή του επαγγέλματός τους;
Σίγουρα έχω επηρεαστεί και από τους δύο γονείς μου στον τρόπο θεώρησης των πραγμάτων : σκάβουν και οι δύο κάτω από την επιφάνεια για να βρούνε τι πραγματικά συμβαίνει, κάτι που κάνω κι εγώ από μικρή. Άλλωστε, το επάγγελμα που επέλεξα να ακολουθήσω απαιτεί μια τέτοια διαδικασία ουσιαστικής έρευνας και κατανόησης πριν τον σχεδιασμό.
- Χαρακτηρίζετε το βιβλίο σας μια ιστορία για όλες τις ηλικίες για ανθρώπους που αναζητούν τη χαρά. Θα θέλατε να το αναλύσετε αυτό; Πιστεύετε πως θα είναι δύσκολο για παιδιά κάτω των 9 να παρακολουθήσουν τη δράση του; Πώς χειριστήκατε τις έννοιες, που δεν είναι και τόσο διαδεδομένες;
Χαρακτηρίζω το βιβλίο μια ιστορία για όλες τις ηλικίες για ανθρώπους που αναζητούν τη χαρά γιατί μαζί με τον Λουκά, θα αναγκαστεί και ο αναγνώστης να πέσει στα δικά του λαγούμια, να παλέψει με τις δικές του στέρεες αντιλήψεις, να ταξιδέψει μαζί του και τελικά να επιστρατεύσει τη δύναμη της φαντασίας του για να βρει κι αυτός τις άκρες του νήματος του.
Κι αυτό σε κάθε ηλικία γίνεται με διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό βαθμό.
Θεωρώ ότι τα παιδιά είναι τα πιο έξυπνα και τα πιο σοφά πλάσματα του κόσμου. Γεννιόμαστε πανέξυπνοι και σταδιακά μέσα από μια διαδικασία εκπαίδευσης, οικογενειακής, σχολικής, κοινωνικής, αρχίζουμε να σκεφτόμαστε με προκαθορισμένο τρόπο. Δεν είναι απαραίτητο ότι ένα παιδί μικρότερο των 9 χρόνων δε θα μπορεί να παρακολουθήσει τη δράση του, αλλά επειδή στο βιβλίο γίνονται έμμεσες αναφορές σε θέματα όπως το κεντρικό νευρικό σύστημα, η ψυχοθεραπεία, οι συνειδητές επιλογές, ίσως είναι ακόμα πράγματα στα οποία δεν έχει εξασκηθεί.
Η αλήθεια είναι ότι αυτή η λεπτεπίλεπτη εσωτερική διαδικασία ενδοσκόπησης πρωτοεμφανίζεται κάπου μετά τα 9 χρόνια, στην προεφηβική περίπου ηλικία κι αυτός είναι ο λόγος που θέτω σαν όριο το 9, χωρίς να σημαίνει ότι ένα μικρότερο παιδάκι δεν θα ήταν ικανό να ακούσει σε πρώτο επίπεδο μια τέτοια ιστορία.
Αντίστοιχα, τα μεγαλύτερα παιδιά, και οι ενήλικες που το διαβάζουν μπορούν να επικεντρωθούν και να εμβαθύνουν σε έννοιες περισσότερο επιστημονικές και φιλοσοφικές δοσμένες πάντα με τη μορφή μιας απλής ιστορίας.
Πώς χειρίστηκα έννοιες που δεν είναι και τόσο διαδεδομένες; Έγινε κατά κύριο λόγο με τρόπο παραβολικό. Για παράδειγμα, ο Κεφάλας είναι ο ψυχοθεραπευτής, γι αυτό και φοράει «πάντα την ίδια στολή εργασίας» ή ακόμα, ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου έχει μετατραπεί σε κατοικίδιο, ώστε να μπορεί κάποιος να βλέπει τη διαδικασία εξέλιξής του καθώς κάνει νέες σκέψεις και ακολουθεί καινούριες διαδρομές (νευρώνων) κ. ο. κ. Το θέμα είναι να καταλάβουμε ότι μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά για τα πάντα, αρκεί να το κάνουμε με τον σωστό τρόπο και στο σωστό πλαίσιο. Χειρίστηκα αυτές τις έννοιες με αλήθεια, καταθέτοντας τη δική μου εμπειρία πάνω στα πράγματα. Για ‘μένα, ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με αυτούς τους μικρούς ανθρώπους (αλλά και τους μεγάλους) είναι η αλήθεια. Άλλωστε αν ξέρουν κάτι πολύ καλά τα παιδιά είναι το πότε τους λέμε ψέματα.
- Ένας δεκάχρονος με έναν ιππόκαμπο ψάχνουν να βρουν την ευτυχία. Αυτό όμως, μπορεί να συμβεί, όπως λέτε στο βιβλίο, με έναν νέο τρόπο σκέψης. Οδηγώντας τα παιδιά μέσα σε αυτόν τα βοηθά να οδηγηθούν σε νέους δρόμους;
Ο νέος τρόπος σκέψης του ήρωα είναι αποτέλεσμα μιας βαθιάς διεργασίας ενδοσκόπησης. Προσωπικά πιστεύω ότι η πραγματικότητα, είτε είναι εικονική είτε απτή, είναι η δική μας θεώρηση πάνω στα πράγματα. Είναι η μετάφραση των σκέψεων και της ενέργειάς μας σε σχήματα, λέξεις και εικόνες. Το θέμα δεν είναι αν η πραγματικότητα που επιλέγουμε είναι χειροπιαστή, αλλά αν αυτή η οποιαδήποτε πραγματικότητα μας βοηθά να ζήσουμε μια καλή ζωή και να εξελιχθούμε.
Επομένως, η εικονική πραγματικότητα θα πρέπει να είναι ένα εργαλείο που μας βοηθά να κατανοήσουμε σε μεγαλύτερο βαθμό τον εαυτό μας και τον κόσμο χωρίς όμως να γίνεται αυτοσκοπός και τρόπος ζωής.
-Η χαρά είναι θέμα επιλογής και όλα, τελικά, βρίσκονται στο μυαλό μας. Πόσο εύκολο ή δύσκολο σας ήταν να μιλήσετε στα παιδιά γι’ αυτό; Φοβηθήκατε μήπως φτάσετε στον διδακτισμό;
Καθόλου δύσκολο, γιατί τα παιδιά είναι τα πιο κατάλληλα για να καταλάβουν το πόσο σημαντική είναι η χαρά. Έχετε προσπαθήσει ποτέ να μιλήσετε σε κάποιο παιδί για κάτι που δεν θέλει να ακούσει; Είμαι σίγουρη πως στα δευτερόλεπτα που ακολούθησαν βρήκε κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον να κάνει. «Τα παιδιά ξέρουν κάτι σπουδαίο που οι περισσότεροι μεγάλοι άνθρωποι έχουν ξεχάσει : ότι η ζωή πρέπει πάντα να είναι ένα απολαυστικό, ατέλειωτο παιχνίδι χαράς».
- Ας μιλήσουμε για το κατοικίδιο του μικρού σας ήρωα, τον ιππόκαμπο και ας πούμε ποιος συμβολισμός κρύβεται πίσω από αυτό.
Η αναφορά στον ιππόκαμπο γίνεται γιατί είναι εκείνο το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και την αποθήκευση της γνώσης. Ο εγκέφαλός μας, μαθαίνει από μικρός να ακολουθεί συγκεκριμένες διαδρομές για να αντεπεξέλθει σε αυτά που μας συμβαίνουν. Όπως όλα τα υπόλοιπα όργανα στο σώμα μας, έτσι κι αυτός, είναι ένας μυς που μπορεί να εκγυμναστεί υπέρ μας.(καινούρια μονοπάτια νευρώνων). Το θέμα είναι να εκπαιδευτούμε συστηματικά στο να κατευθύνουμε τις σκέψεις μας με τέτοιο τρόπο ώστε να μας κάνουν χαρούμενους. Όλα είναι θέμα εκπαίδευσης, ακόμα και η χαρά, κυρίως η χαρά θα έλεγα.
-Ο μικρός σας ήρωας βρίσκει τελικά τον τρόπο να είναι ευτυχισμένος. Πιστεύετε πως θα εξακολουθήσει να είναι σε ολόκληρη τη ζωή του;
Το πιστεύω, γιατί η χαρά του Λουκά, του ήρωά μας, δεν είναι αποτέλεσμα μιας εξωγενούς διαδικασίας τυχαίων συγκυριών, παρά ένας καινούριος τρόπος πρόσληψης και θεώρησης του κόσμου και του εαυτού του. Είναι με λίγα λόγια το αποτέλεσμα μιας στοχευμένης δικής του προσπάθειας αντιμετώπισης του κόσμου μέσα από το φίλτρο της αγάπης και της επιείκειας πρώτα για τον εαυτό του και στη συνέχεια για όλο τον υπόλοιπο κόσμο.
- Θα γράψετε/ γράφετε και άλλο βιβλίο;
Δεν είχα σκοπό να γράψω ούτε το πρώτο. Όμως, βρέθηκα μπροστά σε κάποιες σκέψεις και κάποιες πρακτικές που με βοήθησαν να γίνω πολύ πιο χαρούμενη. Έτσι θεώρησα χρέος μου να το μοιραστώ και με τον υπόλοιπο κόσμο με την ελπίδα ότι θα βοηθήσει έστω κι ένα ακόμη παιδί, οποιασδήποτε ηλικίας, να γίνει λίγο πιο χαρούμενο. Αυτό το βιβλίο γράφτηκε με πολλή αγάπη για να διαδώσει τη χαρά.
Για να ξαναγράψω ένα βιβλίο θα πρέπει να έχω και πάλι κάτι σημαντικό (κατά τη γνώμη μου) να μοιραστώ.
