Η απεραντοσύνη του λευκού χαρτιού, του λευκού καμβά, ενίοτε εγείρει ψήγματα αμηχανίας έως ότου το χέρι –υποκινούμενο από την ψυχή, το συναίσθημα ή και τη σκέψη– ξεκινήσει να οικοδομεί έναν νέο κόσμο. Μπροστά στο λευκό ο καλλιτέχνης αναδιπλώνεται: αναδιπλώνεται ο ψυχισμός του κατά την καλλιτεχνική δημιουργία προκειμένου να «γεννήσει» το έργο, αναδιπλώνεται το σώμα του ανάλογα με τη στάση στην οποία βρίσκεται για να φιλοτεχνήσει.
Και εάν θεωρήσουμε ότι το υλικό –εν προκειμένω το χαρτί– έχει τη δική του «ζωή» καθότι αποτελεί μέρος του έργου, «επιθετικά» υλικά όπως ένα μυτερό μολύβι ή ένα κοπίδι, μπορούν να το τραυματίσουν. «Οι χαρακιές πληγώνουν το χαρτί, το φως το επουλώνει» διαβάζουμε τη σημείωση του Αντώνη Καπνίση (γενν. 1987) στον κατάλογο που συνοδεύει στην ατομική του έκθεση, «Raft», σε γκαλερί στον Πειραιά.
Το φως αγκαλιάζει το όποιο τραύμα, τρόπον τινά μετατρέπει τις πληγές σε ουλές, λούζει εκείνους που κατάφεραν αλλά κι εκείνους που προσπαθούν να βγουν από το σκοτάδι στο φως. Η αντίθεση αυτή είναι πιο έντονη όταν υπάρχει και στη χρωματική γκάμα: το λευκό και το μαύρο. Είναι η γκάμα που χρησιμοποιεί ο Αντώνης Καπνίσης στα έργα του· στέκεται μπροστά από το απέραντο λευκό και σαν ακάματος εργάτης της τέχνης πλάθει με επιμονή το δικό του καλλιτεχνικό σύμπαν χρησιμοποιώντας μαύρες πινελιές.
Έργο του Αντώνη Καπνίση. Πηγή φωτ.: Facebook / Dimitris Lymperopoulos
Σε ορισμένα από τα έργα του (όλα χωρίς τίτλο) τοποθετεί εργαλεία της τέχνης: κυρίως το μολυβάκι, σε ορισμένα συναντάμε ένα ψαλίδι. Είθισται να τα τοποθετεί στο μέσο ενός φυσικού τοπίου, επάνω σε μία γεωμετρική κατασκευή, παραπέμποντάς μας σε κάποιο ηλιακό ρολόι. Η τοποθέτηση αυτή υπάγεται στην ευρύτερη επανανοηματοδότηση του κόσμου που αποτελεί ένα από τα ζητήματα που τον αφορούν από κοινού με τις τεχνικές του σχεδίου και της χάραξης και τις δυνατότητες της εικαστικής πράξης.
Η γεωμετρικότητα και η αρχιτεκτονική είναι διακριτές στα έργα του, κυρίως σε εκείνα που τοποθετεί αινιγματικούς λαβυρίνθους ή ενσωματώνει πολλά επίπεδα ανάμεσα στα οποία αναδιπλώνονται ένα ή και περισσότερα φίδια· το δέρμα τους «κοσμείται» επίσης με γεωμετρικά σχήματα.
Αντώνης Καπνίσης, Χωρίς τίτλο, ακρυλικό σε χαρτί, 140 x 160 cm, 2022. Πηγή φωτ.: DL Gallery
Τα μικρών διαστάσεων έργα του (διακρίνουμε λουλούδια) θαρρείς πως αποτελούν έναν μικρόκοσμο που εμπεριέχεται σε έναν μεγαλύτερο κόσμο, εκείνον μιας πυκνής βλάστησης ή της άκρης ενός δάσους. Η βλάστηση, το δάσος, οι αναδιπλώσεις, εκτυλίσσονται στα μεγάλων διαστάσεων έργα του και δίδουν την αίσθηση ότι καταγράφουν πλευρές φυσικού τοπίου από το καλλιτεχνικό του σύμπαν. Κεντρίζουν την προσοχή μας με τη λεπτομερή τους φιλοτέχνηση, κυρίως το έργο στο οποίο έχει «ενώσει» το φυσικό τοπίο με ένα εγκαταλελειμμένο και παραδομένο στη φθορά του χρόνου πέτρινο κτίσμα.
Μικρών διαστάσεων έργα του Αντώνη Καπνίση. Πηγή φωτ.: DL Gallery
Ο εικαστικός δίνει έμφαση στη σχεδιαστική λεπτομέρεια, το γραμμικό σχέδιο και την αρχιτεκτονική κατασκευή με τρόπο τέτοιο ώστε κάθε έργο να αποτελεί μία –θα λέγαμε– ξεχωριστή σχεδία, μία μελέτη που βγαίνει από το εργαστήριό του και παρουσιάζεται στο κοινό. Κάπως έτσι ερμηνεύουμε τον τίτλο της έκθεσής του, «Raft» (Σχεδία).
Επάνω σε μία σχεδία θα λέγαμε ότι ακροβατεί εκάστοτε καλλιτέχνης κάθε φορά που δημιουργεί, επάνω σε μία σχεδία που δεν γνωρίζει σε ποια στεριά θα τον βγάλει και πότε.
Περιπλανώμενος επάνω στη δική του σχεδία, ο Καπνίσης δημιουργεί μία ξεχωριστή κάθε φορά «σχεδία» (σ.σ ένα έργο) και καταδεικνύει ότι η ζωγραφική είναι πρωτίστως μια πνευματική και διανοητική διαδικασία· «μια διαδικασία που εμπλέκεται με φιλοσοφικά ζητήματα, πάνω στα οποία ο θεατής καλείται να αναστοχαστεί», αναφέρει στο σημείωμά του, ο ιστορικός τέχνης Κωνσταντίνος Αργιανάς.
Η έκθεση «Raft» του Αντώνη Καπνίση παρουσιάζεται έως τις 24 Ιουνίου, στην «DL Gallery» (Μεσολογγίου 55Α, Τ.Κ. 185 45, Πειραιάς). Ωράριο λειτουργίας: Πέμπτη 12:00 – 20:00, Παρασκευή 12:00 – 20:00, Σάββατο 12:00 – 16:00.
Κεντρική φωτ.: Αντώνης Καπνίσης, Χωρίς τίτλο, ακρυλικό σε χαρτί, 140 x 190 cm, 2022. Πηγή φωτ.: DL Gallery