Πολύπλοκος και συνάμα εντυπωσιακός ο ρυθμός της μπαρόκ μουσικής, αποτελούμενης από ένα μεγάλο ρεπερτόριο που ακόμη ανακαλύπτεται με αποτέλεσμα να έρχονται στο φως καινούργιοι «θησαυροί». Μπαρόκ θησαυρούς περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του το διεθνές φεστιβάλ μπαρόκ μουσικής της Αθήνας (Athens Baroque Festival) το οποίο εφέτος θα διεξαχθεί μεταξύ 28 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου, με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας, και περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα που θα μυήσει τους παρευρισκόμενους στη μπαρόκ μουσική αλλά και θα τους εισάγει στον πολιτισμό εκείνης της περιόδου· μη λησμονούμε ότι το μπαρόκ πρόκειται για «μια ιστορική και καλλιτεχνική περίοδο με αμέτρητο πλούτο και σύνδεση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό» όπως σημειώνει στο Liberal η βιολονίστρια και καλλιτεχνική διευθύντρια του Athens Baroque Festival, Αναστασία Μηλιώρη, μιλώντας μας για την ανάγκη δημιουργίας ενός φεστιβάλ μπαρόκ μουσικής στην Αθήνα, την ιδιαιτερότητα της μπαρόκ μουσικής και τους χώρους του φεστιβάλ.
«Φεστιβάλ μπαρόκ μουσικής διεξάγονται εδώ και μία δεκαετία σχεδόν σε κάθε πόλη της Ευρώπης. Το ιδιαίτερο που έχουν να προσφέρουν στον ακροατή / θεατή όλα αυτά τα φεστιβάλ –και μαζί και το δικό μας– είναι η απόλαυση της ιστορικής ερμηνείας, δηλαδή της ερμηνείας του ρεπερτορίου, με τον τρόπο που γινόταν τότε: με τα αντίστοιχα μουσικά όργανα και με το αντίστοιχο μουσικό στυλ και ύφος, αλλά από ανθρώπους που ζουν στο σήμερα και ο καθένας προσθέτει την προσωπική του σφραγίδα. Άλλωστε, ένα από τα χαρακτηριστικά της ιστορικής ερμηνείας είναι ο άφθονος αυτοσχεδιασμός» μας λέει η κα. Μηλιώρη.
Η Αναστασία Μηλιώρη. Φωτ.: Ioannis Nikolaou
Αναφορικά με την ανάγκη δημιουργίας ενός φεστιβάλ τέτοιου είδους μουσικής στην Αθήνα, «προέκυψε από τη στιγμή που άρχισαν να πληθαίνουν οι Έλληνες μουσικοί που ασχολούνται με την ιστορική ερμηνεία της παλαιάς μουσικής (early music) –λέγοντας παλαιά μουσική περικλείουμε μαζί με τη μπαρόκ, και τη μεσαιωνική και την αναγεννησιακή» διευκρινίζει η κα. Μηλιώρη.
«Ανάλογα άρχισε να αυξάνεται και το ενδιαφέρον και η περιέργεια του κοινού. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε το Athens Baroque Festival, ως ένα βήμα για τους Έλληνες μουσικούς, ένας πόλος έλξης για τους ξένους μουσικούς κι ένα σημείο αναφοράς για το μουσικόφιλο κοινό» μας διηγείται και υπογραμμίζει τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα του φεστιβάλ, στο πλαίσιο του οποίου διοργανώνονται σεμινάρια και διαλέξεις.
Πολυφωνία
Βασικό χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου φεστιβάλ «είναι η ποικιλία και η πολυφωνία. Κάθε συναυλία, κάθε παράσταση είναι κάτι ξεχωριστό: διαφορετική σύνθεση οργάνων, διαφορετικοί μουσικοί, διαφορετική θεματολογία», όπως απαντώνται στο πρόγραμμα του φετινού φεστιβάλ, αποτελούμενο από τέσσερις συναυλίες τις οποίες θα δώσουν 16 καταξιωμένοι μουσικοί με διεθνή αναγνώριση καθώς και νέοι ταλαντούχοι Έλληνες μουσικοί που ασχολούνται με αυτό το είδος μουσικής.
Το εφετινό μπαρόκ υπερθέαμα θα πραγματοποιηθεί στο θέατρο «Χώρος» (Βοτανικός), ενώ, αρχής γενομένης από την πρώτη του διοργάνωση, το 2017, πραγματοποιείται σε σύγχρονους χώρους ανά την Αθήνα. «Στην Ελλάδα δεν έχουμε μπαρόκ παλάτια και ανάκτορα, γιατί τα μνημεία της εποχής είναι κυρίως οθωμανικά. Οπότε η αρχιτεκτονική των χώρων που επιλέγουμε δεν συνάδει ιστορικά με τη μουσική, και αυτό είναι κάτι που δεν το επιδιώξαμε ποτέ. Η επιλογή των χώρων γίνεται με βάση την καλή ακουστική τους και την προσβασιμότητά τους στο κοινό» μας αναφέρει η κα. Μηλιώρη ερωτηθείσα για την επιλογή των χώρων.
«Μιλήσαμε παραπάνω για όργανα εποχής και μπορούμε εδώ να εξηγήσουμε ότι πρόκειται για όργανα φυσικά: ξύλινα φλάουτα, βιολιά - βιόλες ντα γκάμπα - θεόρβες - βιχουέλες με εντέρινες χορδές, τσέμπαλα με νυκτό ήχο, ανθρώπινες φωνές με απλό και φυσικό τραγούδισμα. Γενικότερα γήινοι ήχοι - όργανα και φωνές τα οποία αναδεικνύονται σε κλειστούς και όχι ανοιχτούς χώρους, όχι σε πολύ μεγάλες αίθουσες και χωρίς ενίσχυση», συμπληρώνει.
Πηγή: Shutterstock
Υπενθυμίζουμε ότι στις προηγούμενες διοργανώσεις του, το φεστιβάλ έχει φιλοξενηθεί στο θέατρο «Σφενδόνη», στο θέατρο «Βαφείο», στο Καρύδειο Κέντρο Εικαστικών Τεχνών, στο Μουσείο Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη βυζαντινή Μονή Δαφνίου καθώς και στην αίθουσα Φίλιππος Νάκας.
Athens Baroque Festival 2023
Ο ερμηνευτής - θρύλος της παλαιάς μουσικής, Lee Santana, η διακεκριμένη σοπράνο με έδρα τη Γερμανία, Μαρία Παλάσκα, ο μπάσο - βαρύτονος και σκηνοθέτης, Γρηγόρης Πυριαλάκος, τα σύνολα ELIKΩN Ensemble (Αντιγόνη Τσάλλα - φλάουτο τραβέρσο, Αλέξης Μαστιχιάδης - τσέμπαλο), Canto Soave (Νατάσσα Αγγελοπούλου - σοπράνο, Μάιρα Μηλολιδάκη - σοπράνο, Έφη Μηνακούλη - μέτζο σοπράνο / θεόρβη, Κατερίνα Κτώνα - τσέμπαλο) και Ensemble Diverse and Bizarre (Αναστασία Μηλιώρη, μπαρόκ βιολί, Κίρα Σαπλαχίδου, φλάουτο τραβέρσο, Νικολέτα Χατζοπούλου, βιόλα ντα γκάμπα, Σεβαστιανός Μοτορίνος, τσέμπαλο), περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του Athens Baroque Festival 2023 το οποίο επικεντρώνεται στη μουσική του μπαρόκ και την ιστορική της ερμηνεία με όργανα εποχής.
Το φεστιβάλ σηκώνει αυλαία στις 28 Σεπτεμβρίου οπότε και το ELIKΩN Ensemble ερμηνεύει το «Obligato», μουσική για φλάουτο τραβέρσο και τσέμπαλο με αφετηρία τον J. S. Bach. Συνεχίζεται στις 29 Σεπτεμβρίου με το Canto Soave που ερμηνεύει «Vita Segreta, Musica Segreta» - μουσική για αντισυμβατικές γυναίκες, στις 30 Σεπτεμβρίου με το «Cantando con vihuela de mano» - η ισπανική Αναγέννηση και η σεφαραδίτικη παράδοση συναντούν το σύγχρονο τραγούδι, από τη Μαρία Παλάσκα (σοπράνο / σύλληψη, επιλογή ποιημάτων) και τον Lee Santana (vihuela / σύνθεση).
Το φεστιβάλ ρίχνει αυλαία την 1η Οκτωβρίου με την κωμική όπερα σε δύο μέρη «La Dirindina – Η Μαθητευόμενη Τραγουδίστρια» του Domenico Scarlatti σε λιμπρέττο Girolamo Gigli και σκηνοθεσία, διδασκαλία ρόλων, επιμέλεια σκηνικών και κοστουμιών, μετάφραση και υπερτιτλισμό Γρηγόριου Πυριαλάκου. Συμμετέχει το μουσικό σύνολο Ensemble Diverse and Bizarre, συμμετέχουν οι Μαρία Σβάρνα, Γρηγόρης Πυριαλάκος και Δημήτρης Γρηγόρης Καλογιάννης.
Αναλυτικό πρόγραμμα του Athens Baroque Festival 2023, εδώ.
Athens Baroque Festival 2023, Θέατρο «Χώρος», Πραβίου 6 - 8, Αθήνα 11855, Βοτανικός, 2103426736
Εισιτήρια (8-45 ευρώ), εδώ.