«Ο έρωτας περνάει μέσα από τις μνήμες των γεύσεων» είχε υπογραμμίσει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου/ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Ορέστης Ανδρεαδάκης, προλογίζοντας τον Νοέμβριο 2023 την εναρκτήρια ταινία του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, «Στη φωτιά» του Τραν Αν Χουνγκ. Ο έρωτας πρωταγωνιστεί και στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (7-17 Μαρτίου), μέσα από το μεγάλο αφιέρωμα «Citizen Queer» με έμφαση στον άνευ όρων έρωτα οποιασδήποτε μορφής μεταξύ των φύλων. Ειδικά αφιερώματα διανθίζουν τη θεματική του queer cinema όπως εκείνο στο πρωτοποριακό σινεμά του Παναγιώτη Ευαγγελίδη, που συνδυάζει το προσωπικό στοιχείο με την κοινωνική πραγματικότητα.
Τα υπόλοιπα αφιερώματα του φεστιβάλ καταδεικνύουν την επιθυμία του να προσφέρει ένα πλούσιο, ποιοτικό πρόγραμμα, το οποίο εφέτος περιλαμβάνει συνολικά 250 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους, ανάμεσα στα οποία και 112 παγκόσμιες, διεθνείς και ευρωπαϊκές πρεμιέρες που θα προβληθούν στις αίθουσες «Ολύμπιον» και «Παύλος Ζάννας», στις αίθουσες του Λιμανιού, «Φρίντα Λιάππα», «Τώνια Μαρκετάκη», «Τζον Κασσαβέτης» και «Σταύρος Τορνές» καθώς και στον κινηματογράφο «Μακεδονικόν». Με δυνατότητα παρακολούθησης ταινιών και διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr.
Πηγή φωτ.: Facebook/ Thessaloniki International Film Festival
«Θαμώνες» της μεγάλης γιορτής του σινεμά τον Μάρτιο, στη Θεσσαλονίκη, θα παρακολουθήσουν ντοκιμαντέρ που καταπιάνονται με τη βαθιά συναισθηματική ανάγκη ενός ανθρώπου να αγαπήσει και να αγαπηθεί, να λάβει την αποδοχή ανεξαρτήτως πλαισίου. Τα ντοκιμαντέρ θίγουν επίσης ζητήματα για τη ζωή και την κοινωνία, θέτουν τη σημασία του δημοκρατικού πολιτεύματος με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Εστιάζουν, επίσης, στη Μαρία Κάλλας, τη δημιουργική φύση του Δημήτρη Παπαϊωάννου μέσα από τη σκηνοθετική ματιά της βραβευμένης Εύας Στεφανή, τις μικρού μήκους ταινίες του Παπαϊωάννου καθώς και τη βίντεο-εγκατάστασή του «Inside» από κοινού με την παράλληλη κινηματογραφική απεικόνιση των παρασκηνίων, «Backside», στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών.
Στον απόηχο του αιφνίδιου θανάτου του Ρώσου αντιπολιτευόμενου και κρατούμενου Αλεξέι Ναβάλνι, σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στην Αρκτική, το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης παρουσιάζει (8/3), στην αίθουσα «Τζον Κασσαβέτης», το ντοκιμαντέρ «Ναβάλνι» του Καναδού δημιουργού Ντάνιελ Ρόερ. Το ντοκιμαντέρ, το οποίο απέσπασε πέρυσι το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ, τείνει να προοικονομεί το μέλλει γενέσθαι του Ρώσου ακτιβιστή και συνάμα αποτελεί μία παρακαταθήκη της πολιτικής του κληρονομιάς.
Από το ντοκιμαντέρ «Ναβάλνι» του Ντάνιελ Ρόερ. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Αφιέρωμα και στον δημιουργό Φερνάντο Τρουέμπα με τρεις ταινίες του, μία εκ των οποίων, το animation «Πυροβόλησαν τον πιανίστα» – καρπός συνεργασίας του Τρουέμπα με τον Ισπανό εικαστικό Χαβιέρ Μαρισκάλ– θα είναι η εναρκτήρια ταινία του φεστιβάλ. Η ταινία υφαίνει το προσωπικό με το πολιτικό, σκιαγραφώντας το ταραγμένο κλίμα των δεκαετιών του ’60 και ’70 στη Λατινική Αμερική. Έκδηλη η αγάπη και γνώση του Τρουέμπα για τη μουσική, με την ενσωμάτωση συνεντεύξεων μουσικών θρύλων όπως οι Ζοάο Ζιλμπρέτο και Καετάνο Βελόσο.
Η προβολή του animation θα γίνει παρουσία του σκηνοθέτη ο οποίος θα παραλάβει τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο. Με τη διάκριση αυτή θα τιμηθεί κι ο σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συγγραφέας Παναγιώτης Ευαγγελίδης για την προσφορά του στο σινεμά.
Από το ντοκιμαντέρ «Πυροβόλησαν τον πιανίστα». Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Το ντοκιμαντέρ με το οποίο το Φεστιβάλ θα ρίξει αυλαία την Κυριακή 17 Μαρτίου φέρει τον τίτλο «Γιάννης Σπανός: Πίσω απ’ τη μαρκίζα» του Άρη Δόριζα.
Οι προβολείς στις ελληνικές ταινίες
Συνολικά 67 μεγάλου και μικρού μήκους ελληνικές ταινίες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με 35 ταινίες να συμμετέχουν στο διεθνές πρόγραμμα (Διεθνές Διαγωνιστικό, Διαγωνιστικό Newcomers, Διαγωνιστικό >>Film Forward, Ανοιχτοί Ορίζοντες). Από τις συνολικά 12 ταινίες που περιλαμβάνονται στο διεθνές διαγωνιστικό, συγκαταλέγονται οι ελληνικές «Αδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, «Αζήτητοι» της Μαριάννας Οικονόμου και «Unclickable» του Μπάμπη Μακρίδη.
Από τις 12 ταινίες που διεκδικούν βραβείο στο διαγωνιστικό Newcomers οι ελληνικές φέρουν τους τίτλους «Λεσβία» από τη Τζέλη Χατζηδημητρίου, «Tack» από τη Βάνια Τέρνερ και «Πανελλήνιον» από τους Σπύρο Μαντζαβίνο και Κώστα Αντάραχα οι οποίοι εστιάζουν σε ανθρώπους που ασφυκτιούν στην καθημερινότητά τους, απεχθάνονται τις συνθήκες της σύγχρονης πραγματικότητας και αναζητούν καταφύγιο σε ένα καφενείο όπου τον πρώτο λόγο έχει το σκάκι.
Σκηνοθετικά άρτιο, το ντοκιμαντέρ εστιάζει πίσω από την παρτίδα σκακιού και εντρυφεί σε ζητήματα όπως η μοναξιά και η μοναχικότητα, οι ανθρώπινες σχέσεις που σταδιακά χτίζονται καθώς οι θαμώνες του καφενείου λακωνικά μιλούν. Κάτι αντίστοιχο της παρτίδας σκακιού, καθώς, κανείς σκακιστής δεν εκθέτει εύκολα και εξ αρχής τον βασιλιά του.
Από το ντοκιμαντέρ «Πανελλήνιον». Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Όσο για το διαγωνιστικό >>Film Forward, από τις συνολικά 11 ταινίες συναντάμε τις ελληνικές «Πρωτόγαλα» του Παναγιώτη Παπαφράγκου και «Avant-Drag!» του Φιλ Ιερόπουλου.
50 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, Αγορά και εκδόσεις
Διόλου αμέτοχο είναι το Φεστιβάλ από κομβικές στιγμές της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. Εν προκειμένω, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος στη χώρα μας, φιλοξενεί μια σειρά εκδηλώσεων που αποτίουν φόρο τιμής στην ιστορική επέτειο και στους αντιδικατορικούς αγώνες. Το κινηματογραφικό σκέλος του αφιερώματος περιλαμβάνει τις τέσσερις ταινίες «Η δοκιμή» (1974) του Ζιλ Ντασσέν, «Η κληρονομιά της Γλαύκας» (1990) του Κρις Μαρκέρ, «Δημοκρατία» (2015) του Ντέιβιντ Μπερνέτ και «Ο θάνατος ενός δημοσιογράφου» (2022) του Ματ Σαρνέτσκι.
Στο μεταξύ, θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή συζήτηση με υπουργούς και βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της παρουσίασης του βιβλίου «Μισός αιώνας εκλογές - Συζητώντας για τις αναμετρήσεις της Μεταπολίτευσης» (εκδόσεις «Πόλις»), σε επιμέλεια των Πέτρου Ιωαννίδη και Ηλία Τσαουσάκη.
Από την ταινία «Η δοκιμή» (1974) του Ζιλ Ντασσέν. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Δύο συνολικά είναι οι εκδόσεις του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ο λόγος για την ειδική δίγλωσση έκδοση του Φεστιβάλ για τα κινηματογραφικά μανιφέστα, η οποία περιλαμβάνει 24 διακηρύξεις με διαχρονική αξία, που αποτυπώνουν την ιστορία και εξέλιξη του είδους του ντοκιμαντέρ και του σινεμά γενικότερα. Η ειδική έκδοση του Φεστιβάλ πλαισιώνεται από μίνι αφιέρωμα με πέντε ταινίες που συνδέονται με ισάριθμα μανιφέστα.
Καθώς και ο ΑΚατάλογος του Φεστιβάλ με κείμενα που εξερευνούν τις θεματικές, συνιστώσες και καταβολές του queer ντοκιμαντέρ. Τα κείμενα για τον ΑΚατάλογο υπογράφουν οι Πολ Πρεθιάδο, Παναγιώτης Ευαγγελίδης, Λήδα Γαλανού, Δημήτρης Παπανικολάου, ΝΙΟΝΙΑ φιλμς, Σήφης Βαρδάκης, Γιώργος Κρασσακόπουλος, Σιμόν(ε) φαν Σάαρλος, Ορέστης Ανδρεαδάκης.
Δυναμικές δράσεις, νέα βραβεία και συνεργασίες φιλοξενούνται φέτος στην Αγορά, το αναπτυξιακό κομμάτι του Φεστιβάλ, που θα πραγματοποιηθεί σε φυσικούς χώρους, αλλά και online. Η Αγορά του ΦΝΘ παρουσιάζει και στηρίζει τις ταινίες και τους δημιουργούς του αύριο μέσα από τις δράσεις Thessaloniki Pitching Forum, Docs in Progress, Agora Lab, Meet the Future, Agora Talks, Talking Heads κ.ά.
Όσο για το τμήμα Πλατφόρμα μετονομάζεται και αναβαθμίζεται σε Πλατφόρμα+, αποκτά τον δικό του κατάλογο, ενώ η διάρκειά του διευρύνεται σε 14 ημέρες, από τις 8 έως τις 22 Μαρτίου. Με αυτό τον τρόπο, θεατές από όλη την Ελλάδα θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν 21 ελληνικές ταινίες στην ψηφιακή πλατφόρμα του Φεστιβάλ.
Όπως έχουμε ήδη σημειώσει, το σχέδιο της αφίσας του 26ου ΦΝΘ υπογράφει ο σπουδαίος δημιουργός (σκηνοθέτης, χορογράφος, εικαστικός και περφόρμερ) Δημήτρης Παπαϊωάννου. Τα φετινά σποτ του Φεστιβάλ δημιούργησε ο σκηνοθέτης Γρηγόρης Ρέντης, βραβευμένος με Αργυρό Αλέξανδρο >>Film Forward στο 25ο ΦΝΘ.
Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, του προγράμματος ΕΣΠΑ του ΠΕΠ Κ. Μακεδονίας, του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», του προγράμματος MEDIA, του Υπουργείου Τουρισμού και της ΕΡΤ. Η COSMOTE TV είναι o Μεγάλος Χορηγός του Φεστιβάλ φέτος για έβδομη συνεχή χρονιά. Το Φεστιβάλ καλωσορίζει φέτος τη ΔΕΗ, ως τον νέο Στρατηγικό του Συνεργάτη. Πολύτιμη είναι η στήριξη της Alpha Bank, χορηγού προσβασιμότητας, της Aegean, επίσημου αερομεταφορέα, της Fischer, χορηγού των Βραβείων Κοινού, και της Jameson.
* Το πρόγραμμα του Φεστιβάλ (7-17 Μαρτίου), καθώς και περισσότερες πληροφορίες για τις ταινίες, είναι διαθέσιμα στο www.filmfestival.gr. Η προπώληση των εισιτηρίων θα ξεκινήσει την Τρίτη 5 Μαρτίου.
Πηγή κεντρικής φωτ.: Eurokinissi/ Βασίλης Βερβερίδης/ Φωτ. αρχείου
