Σχεδιασμένη αποκλειστικά για το ανέβασμά της στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τον διεθνή χαρακτήρα του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και το πνεύμα της εξωστρέφειας που επιδιώκεται τα τελευταία χρόνια, η «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη υπό τη σκηνοθετική ματιά του Ρώσου σκηνοθέτη Τιμοφέι Κουλιάμπιν, κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο αργολικό θέατρο στις 5 και 6 Ιουλίου, ανοίγοντας τα φετινά Επιδαύρια. Με αυτή του τη σκηνοθετική δουλειά ο Κουλιάμπιν επιστρέφει στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, στο πλαίσιο του οποίου είχε ανεβάσει, το 2018, τις «Τρεις αδερφές», αποδίδοντας το τσεχοφικό έργο εξ ολοκλήρου στη νοηματική γλώσσα.
«Όταν μου έγινε η πρόταση να σκηνοθετήσω στην Επίδαυρο, δεν δίστασα. Η Ιφιγένεια είναι ένα από τα πιο σύνθετα και ταυτόχρονα συναρπαστικά κείμενα της αρχαίας δραματουργίας. Η βασική συνθήκη του έργου είναι ο πόλεμος. Δεν βλέπουμε μάχες, αισθανόμαστε όμως τη μυρωδιά του πολέμου που επίκειται. Όλα είναι έτοιμα: τα στρατεύματα, τα όπλα. Χρειάζεται μόνο μια μικρή ώθηση για να πάρει μπρος. Είναι ενδιαφέρον να δούμε πώς αυτό μεταφέρεται στο σήμερα. Στο έργο δεν υπάρχει το ερώτημα αν θα γίνει ο πόλεμος αλλά πότε. Για μένα όλα έχουν να κάνουν με τις τεχνολογίες του πολέμου, την πολιτική, τα ΜΜΕ», όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, ο Κουλιάμπιν, στην επιλογή του να αναμετρηθεί με την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη.
«Σήμερα δυστυχώς ο πόλεμος είναι πάλι παρών στη ζωή μας. Παραδόξως –και παρά την ιστορική εμπειρία– εμείς οι άνθρωποι κάνουμε πράγματα που νομίζαμε ότι ποτέ δεν θα ξαναγίνουν», συμπληρώνει ο Κουλιάμπιν.
Η παράσταση θα εστιάσει στο θέμα του πολέμου αλλά και της θυσίας, υπογραμμίζει από την πλευρά του ο δραματολόγος Roman Dolzhanskiy. Όπως εξηγεί: «Στην Ιφιγένεια εν Αυλίδι, πρέπει να γίνει μια αδιανόητη θυσία για να ξεκινήσει ο πόλεμος. Υπάρχει ταυτόχρονα και μια οικογενειακή ιστορία πίσω από αυτή τη θυσία. Και μια οικογενειακή προδοσία. Μια προδοσία που αποδεικνύει περίτρανα πως ο πόλεμος είναι ικανός να καταστρέψει κάθε ανθρώπινη συμπεριφορά, κάθε αξία. Η αρχαία τραγωδία αναδεικνύει εδώ πόσο "φυσικά" μπορεί να επιβληθεί μια "αφύσικη" θυσία που δεν τη χωρά ο ανθρώπινος νους».
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, ο θίασος της ευριπίδειας τραγωδίας «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» υπό τη ματιά του Κουλιθάμπιν, απαρτίζεται από τους Ανθή Ευστρατιάδου (Ιφιγένεια), Μαρία Ναυπλιώτου (Κλυταιμνήστρα), Νικόλας Παπαγιάννης (Μενέλαος), Δημήτρης Παπανικολάου (Πρεσβύτης), Θάνος Τοκάκης (Αχιλλέας) και Νίκος Ψαρράς (Αγαμέμνων). Ο Χορός αποτελείται από τους Δημήτρη Γεωργιάδη, Χρήστο Διαμαντούδη, Μάριο Κρητικόπουλο και Αλέξανδρο Πιεχόβιακ.
Τιμοφέι Κουλιάμπιν
Γεννημένος το 1984, ο Κουλιάμπιν φοίτησε στη διάσημη Ακαδημία Θεάτρου Gitis στη Μόσχα και αποτελεί μια ξεχωριστή παρουσία στο σύγχρονο παγκόσμιο θέατρο, έχοντας σκηνοθετήσει με επιτυχία δεκάδες θεατρικές παραστάσεις και όπερα.
Έκανε το ντεμπούτο του ως επαγγελματίας σκηνοθέτης σε ηλικία μόλις 22 ετών, το 2006, και έκτοτε έχει ανεβάσει παραγωγές σε ρωσικά και ευρωπαϊκά θέατρα, μεταξύ των οποίων το Θέατρο Μπολσόι και το Θέατρο των Εθνών της Μόσχας, το Deutsches Theater του Βερολίνου, το Schauspielhaus της Ζυρίχης, το Residenztheater του Μονάχου κ.ά. Καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Red Torch στο Νοβοσιμπίρσκ από το 2015 έως το 2022, έχει ξεχωρίσει για τη ριζοσπαστική ματιά του πάνω σε κλασικούς συγγραφείς, όπως ο Τσέχοφ, ο Ίψεν, ο Γκόγκολ.
Τιμοφέι Κουλιάμπιν @Alex Kat. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Οι παραστάσεις του προσκαλούνται τακτικά σε διεθνή θεατρικά φεστιβάλ, ενώ με τις «Τρεις Αδελφές» του απέσπασε τη Χρυσή Μάσκα, που είναι το Εθνικό Βραβείο Θεάτρου της Ρωσίας.
Τολμηρός και πρωτοποριακός στην τέχνη και στη ζωή, δεν δίστασε να εκφράσει δημόσια την αντίθεσή του για τον πόλεμο στην Ουκρανία και να αναζητήσει καταφύγιο στο Βερολίνο.
Έχει χαρακτηριστεί ως το «τρομερό παιδί» του ρωσικού θεάτρου· η σκηνοθετική του ευφυΐα έγκειται στη σκηνική του τόλμη, αλλά και στον τρόπο που παίζει υφολογικά με διαφορετικά θεατρικά είδη.
* Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση θα δοθούν στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου για την ανακοίνωση του καλλιτεχνικού προγράμματος του 2024.
Kεντρική φωτ.: Τιμοφέι Κουλιάμπιν @Alex Kat. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Επιμέλεια κειμένου: Νεκταρία Μαραγιάννη