Εμποτισμένη η καθημερινότητα όσων το επιθυμούν με αυτή, τη μουσική, είχε την τιμητική της στις 21 του μήνα καθότι τότε έχει καθιερωθεί επισήμως να τιμάται και η μέρα να φέρει τον τίτλο Γιορτή της Μουσικής, Ευρωπαϊκή Γιορτή της Μουσικής ή Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Τίτλοι που δίνουν το έναυσμα να διοργανώνονται εκδηλώσεις ανά την επικράτεια και ανά τον κόσμο, ώστε όλες και όλοι μας να ανακαλούμε τον πολλαπλό ρόλο και τη σημασία της μουσικής στη ζωή μας. Μόνο που η μουσική, η ποίηση, κάθε μία από τις μορφές τέχνης γιορτάζει κάθε μέρα και δεν εξαρτάται από τις τιμητικές ημέρες. Γιορτάζει κάθε στιγμή που ανακαλούμε έναν στίχο, ένα μουσικό κομμάτι καθώς κι η μουσική είναι ποίηση και μιλά στην κοινή γλώσσα όλων μας: τα συναισθήματα.
Η μουσική θα μπορούσε να ιδωθεί κι ως μία απέραντη θάλασσα με αμέτρητα μαργαριτάρια προφυλαγμένα μέσα σε κοχύλια. Κάθε μαργαριτάρι κι ένας –τρόπον τινά– ορισμός. Όπως ότι μουσική «είναι η σιωπή ανάμεσα στις νότες» (Γάλλος μουσικός Κλωντ Ντεμπυσσύ, 1862-1918), είναι «το ανοιχτήρι της ψυχής» (Αμερικανός συγγραφέας Χένρυ Μίλλερ, 1891-1980), «ξεπλύνει από την ψυχή τη σκόνη της καθημερινότητας» (Γερμανός συγγραφέας Μπέρτχολντ Άουερμπαχ, 1812-1882), όπως και ότι «μετά τη σιωπή, αυτό που είναι πιο κοντά στο να μπορέσει να εκφράσει το ανείπωτο είναι η μουσική» (Άγγλος συγγραφέας Άλντους Χάξλεϋ, 1894-1963).
Σαφώς, στο παρόν κείμενο δεν ηδύνατο να καταγραφούν όλες οι διατυπώσεις. Ανακαλώ μία ακόμη, εκείνη της διεθνούς φήμης αρχιμουσικού, Ζωής Ζενιώδη, από παλαιότερη συζήτησή μας: «η μουσική είναι στις βασικές ανάγκες μαζί με τη στέγαση, την εκπαίδευση και τη σίτιση». Κι ως βασική ανάγκη άλλοτε εμψυχώνει, άλλοτε καταπραΰνει, «φτιάχνει» ανθρώπους, τους καλλιεργεί καθώς «εκπαιδεύει» το αυτί και την ψυχή. Μουσικός και μουσικό όργανο γίνονται ένα σώμα κατά την εκτέλεση του έργου, το ανθρώπινο σώμα «σκύβει» επάνω σε εκείνο του μουσικού οργάνου και με το απαιτούμενο κάθε φορά χάδι βγάζει τη φωνή που έχουν το πιάνο κι η κιθάρα, το βιολί και το φαγκότο, η άρπα και τα τύμπανα, μεταξύ άλλων.
Παραδομένος στη μουσική είναι κι ο ηλικιωμένος κιθαρίστας από την παρακάτω ζωγραφική σύνθεση του Πάμπλο Πικάσο. Φιλοτεχνημένη στα τέλη του 1903 και στις αρχές του 1904 και ενταγμένη στη Γαλάζια Περίοδο του καλλιτέχνη, η ζωγραφική σύνθεση απεικονίζει έναν καταβεβλημένο άνδρα με φθαρμένα ρούχα, να είναι σκυμμένος πάνω από την κιθάρα του ενώ παίζει στους δρόμους της Βαρκελώνης, στην Ισπανία.
Πάμπλο Πικάσο, «Ο ηλικιωμένος κιθαρίστας» (1903-1904), τμήμα του έργου στην κεντρική φωτ.
Η μουσική που βγαίνει με το απαλό άγγιγμα των χορδών ενδεχομένως να ζεσταίνει και να απαλύνει την ψυχή του άνδρα. Η μουσική, άλλωστε, αποτελεί γι' αυτόν τη μόνη ελπίδα για επιβίωση. Και παρότι αποτελεί την πιο διαδεδομένη μορφή τέχνης, είθισται να συντροφεύει καθέναν και σε μοναχικές στιγμές. Γίνεται, έτσι, ο καταβεβλημένος κιθαρίστας του Πικάσο, μία αλληγορία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η σύνθεση του Πικάσο θα μπορούσε να ιδωθεί πλάι στο ποίημα «Είμαστε κάτι...» του Κώστα Καρυωτάκη, ειδεμή οι στίχοι «Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες/ κιθάρες. Ο άνεμος, όταν περνάει,/ στίχους, ήχους παράφωνους ξυπνάει/ στις χορδές που κρέμονται σαν καδένες./ [...] Στο σώμα, στην ενθύμηση πονούμε./ Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις/ είναι το καταφύγιο που φθονούμε». Καταφύγιο κι η μουσική όπως κι η ανθρώπινη αγκαλιά. Κι αν δεχθούμε ότι καθένας ενέχει τη δική του μουσικότητα, εκείνο που απαιτείται μεταξύ των ανθρώπων –για την ομαλή και υγιή πορεία– είναι ο συγχρονισμός στην απόδοση.
