Προσελκύει πλήθος επισκεπτών, βρίσκεται στο επίκεντρο τουριστών και ντόπιων κατά το θερινό ηλιοστάσιο (φέτος ήταν στις 20 Ιουνίου) καθότι οι νεολιθικές, ορθογώνιες πέτρες του ευθυγραμμίζονται με την ανατολή του ηλίου, και πρόσφατα βρέθηκε στο στόχαστρο της ακτιβιστικής ομάδας Just Stop Oil, με δύο μέλη της να καλύπτουν το μνημείο με πορτοκαλί χρώμα βαφής. Καταδεικνύοντας, για ακόμη μία φορά, πόσο ευάλωτα είναι το δημόσια μνημεία. Ο λόγος για το Στόουνχεντζ (κεντρική Αγγλία), το προϊστορικό Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, το οποίο, όπως διαφαίνεται από το παρακάτω βίντεο, είναι τρωτό απέναντι σε «βαρβάρους» και οι εκκλήσεις των «μη βαρβάρων» να σταματήσουν να το τραυματίζουν, δεν φέρουν αποτέλεσμα.
🚨 BREAKING: Just Stop Oil Spray Stonehenge Orange
— Just Stop Oil (@JustStop_Oil) June 19, 2024
🔥 2 people took action the day before Summer Solstice, demanding the incoming government sign up to a legally binding treaty to phase out fossil fuels by 2030.
🧯 Help us take megalithic action — https://t.co/R20S8YQD1j pic.twitter.com/ufzO8ZiDWu
Σύμφωνα με τους διαδηλωτές, οι ίδιοι έριψαν χρώμα σε σκόνη στο μνημείο για να πιέσουν την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να δεσμευτεί για σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων έως το 2030, υποστηρίζοντας, επίσης, ότι το χρώμα θα αφαιρεθεί με τη βροχή. Στο μεταξύ, η English Heritage ερευνά πιθανές ζημιές στο Στόουνχεντζ, με τον αρχαιολόγο Μάικλ Πιτς να εφράζει την ανησυχία του για βλάβη στα προϊστορικά σημάδια.
Οι διαδηλωτές απομακρύνθηκαν ευθύς μετά το συμβάν, το μνημείο παραμένει αγέρωχο και κάθε εκατοστό του είναι εμποτισμένο με ιστορία, όπως και ο τόπος γύρω του. Μόλις 38 χιλιόμετρα βόρεια του Στόουνχεντζ, μια άλλη τοποθεσία, που εκτιμάται ότι είναι 800 χρόνια παλαιότερη (σ.σ χρονολογείται από το 2850-2200 π.Χ.) και 10 φορές μεγαλύτερη, προσελκύει τους δικούς της επισκέπτες κατά την ίδια χρονική περίοδο – κυρίως εκείνους που θέλουν μια πιο προσωπική εμπειρία με τις αρχαίες πέτρες της Βρετανίας.
Πρόκειται για το Άβεμπουρι, ένα τοπόσημο στη Βρετανία το οποίο αποτελείται από περίπου 100 πέτρες και προσελκύει πλήθος κόσμου που ολοένα και αυξάνεται καθώς ο ήλιος αρχίζει να δύει – συνεπώς και η περιήγηση του κοινού ανάμεσα στις πέτρες γίνεται τρόπον τινά πιο ήρεμη και ρομαντική υπό το φως των χρωμάτων του μενεξεδένιου ουρανού. Η όμορφη αυτή εικόνα ενισχύεται με την «ιστορία» των πετρών, αν λάβουμε υπ όψιν ότι το Άβεμπουρι συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα οικοδομήματα της προϊστορικής Βρετανίας, αποτελώντας μάλιστα μέρος ενός ασυνήθιστου συνόλου τελετουργικών χώρων της Νεολιθικής και της Εποχής του Χαλκού που φαινομενικά αποτελούσαν ένα μεγάλης έκτασης ιερό τοπίο.
Με πανοραμική λήψη, δίνεται η εικόνα ενός πέτρινου κύκλου ο οποίος «χτίστηκε» κατά τη νεολιθική περιοχή και καλύπτει μία μεγάλη περιοχή γύρω από το χωριό Άβεμπουρι. Αυτό, καθώς, οι πέτρες από τις οποίες αποτελείται –όχι όλες όρθιες– διαρθρωμένες ανά μερική απόσταση μεταξύ τους, περικλείουν πλήρως το πολύ μικρής έκτασης χωριό Άβεμπουρι το οποίο περιλαμβάνει μια χούφτα μαγαζιά, σπίτια και την παμπ Red Lion – το μοναδικό δημόσιο κατάστημα στον κόσμο που βρίσκεται μέσα σε έναν πέτρινο κύκλο. Ενώ, για την ιστορία του χώρου και του πέτρινου κύκλου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν το μικρής έκτασης και περιεκτικό μουσείο Alexander Keiller.
Πηγή φωτ.: Shutterstock
Σε αντίθεση με το Στόουνχεντζ του οποίου οι πέτρες δεν επιτρέπεται να αγγιχθούν, εκείνες του Άβεμπουρι μπορούν να προσεγγιστούν ελεύθερα. Το ύψος κάθε μίας κυμαίνεται από 3,6 έως 4,2 μέτρα, κάθε μία επίσης συνδέεται (συμβολικά) με το χρόνο. «Στο Άβεμπουρι, μπορείς να πας κατευθείαν πάνω στις πέτρες. Έχεις χρόνο να κάνεις μια ζωγραφιά ή να γράψεις κάτι και δεν θα σε ενοχλήσει κανείς. Αισθάνεσαι πολύ άνετα», σημειώνει στο BBC Culture η Lally MacBeth, συνιδρύτρια του The Stone Club το οποίο με τη σειρά του διοργανώνει συναντήσεις και εκδηλώσεις για τους «θαυμαστές» των μόνιμων λίθων.
Στόουνχεντζ και Άβεμπουρι συνδέονται άρρηκτα –συμβολικά– με το χρόνο, γι’ αυτό κι οι επισκέπτες συρρέουν σε χρονικά ορόσημα, όπως το θερινό ηλιοστάσιο που αναφέραμε πιο πάνω. Γι’ αυτό και προτείνεται σε όσους επιθυμούν να περιηγηθούν και στα δύο και να ζήσουν μοναδικές στιγμές που θα χαραχθούν στη μνήμη, να παρακολουθήσουν (κατά το θερινό ηλιοστάσιο) την ανατολή του ηλίου στο Στόουνχεντζ κι έπειτα να μετακινηθούν οδικώς μέχρι το Άβεμπουρι για μία πιο χαλαρή εξερεύνηση. Δεδομένου ότι οι ορδές τουριστών δεν είναι πολλές, εκεί, στην τοποθεσία προσφέρεται ο χρόνος και ο χώρος ώστε οι επισκέπτες να ταξιδέψουν νοητά πίσω στο χρόνο.
Αν και δεν υπάρχει η ευθυγράμμιση πέτρας-ήλιου στο θερινό ηλιοστάσιο, οι πέτρες και το τοπίο του Άβεμπουρι μιλούν για τους κύκλους της ζωής, οι οποίοι συνδέονται με τους κύκλους των εποχών και το ηλιοστάσιο, λέει ο Μάθιου Σο, επίσης συνιδρυτής του The Stone Club.
Πηγή φωτ.: Shutterstock
Σημειώνεται ότι ο πέτρινος κύκλος στο Άβεμπουρι είναι μόνο ένας από τους πολλούς χώρους της Νεολιθικής και της Εποχής του Χαλκού, στην πόλη. Σε αυτή βρίσκονται πολλά ακόμη αρχαία τοπόσημα: όπως το West Kennet Long Barrow, ένας από τους μεγαλύτερους θαλαμοειδείς τάφους της Βρετανίας, το Silbury Hill, ένας μυστηριώδης λόφος ανθρώπινης κατασκευής που εξακολουθεί να μπερδεύει τους αρχαιολόγους ως προς την παρουσία και τον σκοπό του, και το Windmill Hill, όπου αρχαία οστά ζώων σε ομόκεντρες τάφρους υποδηλώνουν έναν τόπο γιορτής ή εμπορίου.
Πηγή φωτ.: Shutterstock
Για τα παραπάνω τοπόσημα γίνεται λόγος στο βιβλίο «Avebury Cycle» (1970) του αρχαιολόγου Μίχαελ Ντέιμς (γενν. 1938). Ειδικότερα, ο λόφος Silbury Hill αντιπροσωπεύει την έγκυο Γη, την ακμή του καλοκαιριού και το ηλιοστάσιο –το να κοιτάζεις μέσα στον πέτρινο κύκλο αντιπροσωπεύει το να κοιτάς το φθινόπωρο ή τη συγκομιδή της ζωής σου– το West Kennet Long Barrow αντιπροσωπεύει το τέλος της ζωής και τον χειμώνα, ενώ το Swallowhead Springs –μια ιερή πηγή και πηγάδι– αντιπροσωπεύει τη γέννηση νέας ζωής και την ανανέωση της άνοιξης.