Η δικαιοσύνη αποφάνθηκε για μια ακόμη φορά και τοποθετήθηκε υπέρ της συνέχισης των εργασιών στον σταθμό Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης. Το Μονομελές Πρωτοδικείο απέρριψε την αίτηση προσωρινής διαταγής που κατέθεσαν 304 πολίτες ώστε να σταματήσει η διαδικασία κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου με τη μέθοδο της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων.
Οι αιτούντες προσέφυγαν κατά της Αττικό Μετρό και της αναδόχου εταιρείας, Άκτωρ. Πρόσθετες παρεμβάσεις για την απόρριψη του αιτήματος έκαναν δια των συνηγόρων τους το Ελληνικό Δημόσιο, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας.
Τελικά, το δικαστήριο αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος για προσωρινή διαταγή που σημαίνει ότι οι εργασίες της απόσπασης, οι οποίες είναι σε εξέλιξη θα συνεχιστούν. Η απόφαση, που ακολουθεί δύο απορριπτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, ανοίγει για μια ακόμη φορά τον δρόμο κατασκευής του σταθμού. Αυτό όμως δεν φαίνεται να προβληματίζει όσους επιμένουν να βάζουν εμπόδια στο έργο απόσπασης των αρχαιοτήτων.
Το γινάτι βγάζει μάτι κατά το κοινώς λεγόμενο και υπάρχουν φορείς και άτομα που έχουν στρατευθεί στην υπόθεση απόσπασης μεταφοράς και επανατοποθέτησης των βυζαντινών αρχαιοτήτων στον συγκεκριμένο σταθμό. Επομένως, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο άλλης προσφυγής, εφόσον οι ενδιαφερόμενοι θεωρήσουν ότι υπάρχει περιθώριο να την κερδίσουν. Τώρα, τι περιθώριο μπορεί να υπάρχει ύστερα από δύο αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, μόνο οι ίδιοι και οι νομικοί τους σύμβουλοι είναι σε θέση να σταθμίσουν.
Επίσης, θα έπρεπε να σταθμίσουν τα πενιχρά αποτελέσματα της συγκέντρωσης που έγινε στο πλαίσιο των διαμαρτυριών κατά τα εγκαίνια της ΔΕΘ. Δεν το έκαναν όμως, διότι αυτό που ενδιαφέρει είναι η καθυστέρηση των εργασιών. Αν αυτή επιφέρει προβλήματα στο χρονοδιάγραμμα του έργου, ακόμα καλύτερα! Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ετερόκλητοι σύμμαχοί του, τρίβουν τα χέρια τους.
Το σκεπτικό της προσφυγής
Οι προσφεύγοντες ζήτησαν την ακύρωση της απόφασης που άναψε το πράσινο φως για την έναρξη των εργασιών απόσπασης της βυζαντινής Μέσης Οδού διότι, όπως τόνιζαν, «δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία για την ανάθεση της σχετικής μελέτης». Το δικαστήριο είχε άλλη γνώμη.
Υποστήριξαν επίσης ότι η μελέτη δεν εκπονήθηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις του αρχαιολογικού νόμου, όπως και ότι παραβιάζεται το άρθρο 24 παρ. 1 και 6 του Συντάγματος ως προς την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Μίλησαν και για «πρωτοφανές εγχείρημα απόσπασης ενιαίου αρχαιολογικού χώρου», το οποίο αποτελεί παγκόσμιο πείραμα, καθώς δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενου μετακίνησης αρχαιολογικού χώρου, παρά μόνο μεμονωμένου ή μεμονωμένων μνημείων. Ως προς το πρώτο, μεν, έχει αποφανθεί ήδη το ΣτΕ, που δέχθηκε ότι δεν παραβιάζεται κανένα άρθρο του αρχαιολογικού νόμου και του Συντάγματος. Ως προς το δεύτερο, φυσικά και δεν είναι παγκόσμιο πείραμα, αν δούμε εμπειρίες από την Αίγυπτο, αλλά και (πολλές) από τη χώρα μας.
Οι αντίθετοι με την απόσπαση και μεταφορά των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου πιέζονται ακόμα περισσότερο αυτό τον καιρό, καθώς η εικόνα στον σταθμό Αγίας Σοφίας του Μετρό Θεσσαλονίκης αλλάζει δραστικά. Η επανατοποθέτηση αρχαιοτήτων που αποσπάστηκαν το 2017, για την κατασκευή του σταθμού έχει προχωρήσει και οι Θεσσαλονικείς παίρνουν μια πρώτη ιδέα για το πώς ήταν η περιοχή κατά τους χρόνους της Βυζαντινής τους αίγλης. Σε εκείνο το σημείο κοντά στον ναό Αγίας Σοφίας διεξάγονταν οι κύριες εμπορικές δραστηριότητες της εποχής τουλάχιστον επί τέσσερις αιώνες, από τον 4ο έως και τον 8ο αι. μ.Χ.
Στην Αγία Σοφία θα επανατοποθετηθούν τμήμα της πλακόστρωτης πλατείας του 6ου μ.Χ. αιώνα, τμήμα του στυλοβάτη και ένας κίονας, ενώ ακολουθούν η τοποθέτηση ενός ακόμη κίονα, η ολοκλήρωση της διευθέτησης του χώρου και ο εμπλουτισμός με πληροφοριακό υλικό. Οι μελέτες για την επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων εκπονήθηκαν το 2021. Παράλληλα, έχει δρομολογηθεί η μελέτη ανάδειξης των μεσοβυζαντινών αρχαιοτήτων, που διατηρούνται βόρεια της εισόδου του σταθμού.
Οι αρχαιότητες αυτές δεν κρίθηκαν ως σημαντικές από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Είχε γίνει προσπάθεια να ξηλωθούν χωρίς πολλά- πολλά, αλλά το Liberal.gr είχε αποκαλύψει το έγκλημα. Εν τέλει, σώθηκε μόνο ένα μέρος τους, και μαζί κάποια μνημεία όπως το Κρηναίο οικοδόμημα, τα οποία θα επανατοποθετηθούν. Δεν θα επανατοποθετηθεί η βυζαντινή Μέση οδός, ίδια με του σταθμού Βενιζέλου, που είχε αποσπασθεί το 2012. Το ΚΑΣ του 17 αποφάνθηκε ότι… δεν χωράει στον σταθμό! Φυσικά δεν χωρούσε με τα νέα ευρήματα, που οι αρχαιολόγοι, δυστυχώς, δεν τα περίμεναν, αν και θα έπρεπε. Κάπου όμως πρέπει να μεταφερθεί. Και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πάψει το αστειάκι περί της απόσπασης το 12, διότι η απόφαση για επανατοποθέτηση ακυρώθηκε επί των ημερών του.
