«Ὅταν μιλῇ κανεὶς γιὰ Τέχνη στὸν τόπο μας, πρέπει νὰ ἔχῃ ὑπ’ ὃψιν του τὸν Κωνσταντῖνον Παρθένην. Καὶ ἂς ἀρχίσωμε ἀπὸ τὴν πιὸ μεγάλη καὶ τὴν πιὸ βαθειά μας εἰλικρίνεια: Ὁ Παρθένης ἀρέσει, διότι ἐπεβλήθη. Ἔχω σχηματίσει σαφῆ, σαφεστάτην τὴν ἀντίληψιν ὅτι τὰ ἔργα του ἀποτελοῦν ἕνα εἶδος τρομοκρατίας τοῦ ὀπισθοδρομικοῦ κριτικοῦ αἰσθητηρίου τοῦ τόπου μας».
Με τα παραπάνω λόγια κατακεραύνωνε το 1930 ο Νικόλαος Γιοκαρίνης τον Κωνσταντίνο Παρθένη, καλώντας τον σε «απολογία» για τις καλλιτεχνικές του καινοτομίες. Διότι, ο Παρθένης είχε -τότε- πρόσφατα διοριστεί καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών, αλλά η ακαδημαϊκή του διαδρομή δεν υπήρξε ανέφελη ούτε η αποδοχή από τους συγχρόνους του ομόθυμη. Αξιοποίησε τις σχέσεις του με τις πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις της εποχής, συγκρούστηκε με το ακαδημαϊκό κατεστημένο, αποσύρθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα από τον κοινωνικό βίο.
Η προσωπικότητα και η τέχνη του προκάλεσαν πολλαπλές αντιδράσεις, συγκρούσεις και ρήξεις στην εποχή του. Και, όπως κάθε δημιουργός που πιστεύει ακλόνητα και παθιασμένα στην ανάγκη ανανέωσης των εκφραστικών του μέσων, αμφισβητήθηκε και εξυμνήθηκε όσο λίγοι μέσα στην πορεία της ζωής του.
Αυτά: το μεγαλείο, η πνευματικότητα και ο δημιουργικός οίστρος του καλλιτέχνη που αναζητά τη σχέση του με το παρελθόν, καθώς και ο ρόλος του στην κοινωνία και στον σχεδιασμό του μέλλοντος, επιχειρεί να αναδείξει η θεατρική performance του Γιώργου Κουτλή, η οποία αντιμετωπίζει με σύγχρονη δραματουργική προσέγγιση το ιστορικό κείμενο του Ν. Γιοκαρίνη «Αι Εξομολογήσεις των: με τον κ. Κωνσταντίνον Παρθένην διά την παλαιάν και την νέαν τέχνην».
Η performance παρουσιάζεται μεταξύ 1 και 3 Μαρτίου (19.30), στην Εθνική Πινακοθήκη, στην Αίθουσα «Αντώνης Κομνηνός» όπου φιλοξενείται η αναδρομική έκθεση «Κωνσταντίνος Παρθένης. Η ιδανική Ελλάδα της ζωγραφικής του».
«Αν και γράφτηκε ως πολεμική κριτική για τον Παρθένη από έναν δημοσιογράφο και πνευματικό άνθρωπο που έμελλε να υπηρετήσει τον ολοκληρωτισμό, το κείμενο εγείρει ζητήματα που αφορούν το διαχρονικό νόημα της αυθεντικής και ρηξικέλευθης καλλιτεχνικής δημιουργίας, την αμφιλεγόμενη κοινωνική θέση του καλλιτέχνη, τη συνεχή πάλη για αυτοπροσδιορισμό» αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Εθνική Πινακοθήκη.
H performance
H δράση φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Παρθένης - Νικόλαος Γιοκαρίνης. Εξομολόγηση - Θεατρικό Δρώμενο». Παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή και αποτελεί μια σύνθετη και πρωτότυπη καλλιτεχνική παραγωγή που σχεδιάστηκε και υλοποιείται με ανάθεση της Εθνικής Πινακοθήκης - Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου. Εντάσσεται στο πλαίσιο του δημόσιου προγράμματος της έκθεσης «Κωνσταντίνος Παρθένης. Η ιδανική Ελλάδα της ζωγραφικής του».
Τον Κων. Παρθένη υποδύεται ο Γιάννης Τσορτέκης, ερμηνεύει ο Παναγιώτης Μανουηλίδης. Τα σκηνικά - κοστούμια επιμελήθηκε η Άρτεμις Φλέσσα, τους φωτισμούς σχεδίασε ο Νίκος Βλασόπουλος, μουσική σύνθεση: Panu
*Εισιτήρια προπωλούνται στα ταμεία της Εθνικής Πινακοθήκης (Βασιλέως Κωνσταντίνου 50)
**Κεντρική φωτογραφία: Άποψη από την έκθεση «Κωνσταντίνος Παρθένης. Η ιδανική Ελλάδα της ζωγραφικής του». Πηγή: Εθνική Πινακοθήκη